ตำนานเทพเจ้ากรีก-โรมัน อมตะเทวตำนาน

ลำดับตอนที่ #14 : อธีน่า เทพีแห่งสติปัญญาและชัยชนะเหนือสงคราม

อธีน่า
เทพีแห่งสติปัญญาและชัยชนะเหนือสงคราม

                  เมื่อพูดถึงเทพเจ้าแห่งสงครามอย่างเทพแอรีสไปแล้ว เราลองมารู้จักพูดคุยถึงเทพีแห่งสงครามพระองค์กันดีกว่า เทพีแห่งสงครามพระองค์คือ "เทพีอธีน่า" เป็นเทพีที่เป็นที่รักแห่งมนุษย์เพราะนิสัยที่เป็นกันเองและไม่ถือตัว และยังมีนิสัยที่ดีมีคุณธรรม จึงเป็นเทพีองค์หนึ่งที่เป็นที่บูชากัน แต่เทพีพระองค์เก่งกาจสามารถทั้งทางด้านวิชาการและการศึกสงคราม ซึ่งว่าได้เทพีองค์หนึ่งเกิดมาผิดยุคผิดสมัย ซึ่งกรีกในตอนนั้นกดขี่สตรีมาก แม้แต่เรียนหนังสือต่างๆและยังเรื่องที่บุรุษก็ไม่ให้สตรียุ่ง

       เหล่าสตรีชาวกรีกจึงบูชาเทพีองค์กันพอสมควร รองจากเทพีเฮร่าซึ่งแน่นอนต้องเป็นเทพีืั้ที่นิยมของสตรีอยู่แล้ว แต่บุรุษก็บูชาเคารพเพราะพระองค์เป็นเทพีแห่งชัยชนะเหนือสงคราม อย่างที่บอกไว้ในตอนย่อย เทพแอรีส เทพเจ้าแห่งสงครามไปแล้วว่าชาวกรีกเกลียดสงคราม จึงไม่นิยมบูชาเทพเจ้าแห่งสงครามอย่างเทพแอรีส แต่กลับมาบูชาเทพีแห่งสงครามอย่างเทพีอธีน่าแทน

           เมื่อพระเทพีเป็นที่รักแห่งปวงชน และเป็นพระธิดาองค์โปรดแห่งเทพซีอุส เทพแอรีสซึ่งพระโอรสแห่งเทพซีอุสเช่นกัน แต่มักจะถูกเปรียบเทียบด้วยเสมอ เทพแอรีสจึงอิจฉาริษยาและเกลียดชังเทพีอธีน่าเป็นอันมาก เข้าขั้นเกลียดเข้ากระดูกดำเลยทีเดียว เวลาเจอกันมักจะต่อสู้กันให้ตายไปข้างหนึ่งแต่พระเทพีมักจะชนะเทพแอรีสเสมอเพราะพระเทพีมักใช้สติปัญญามากกว่ากำลัง ซึ่งผิดกันเทพแอรีสที่มักจะใช้กำลังมากกว่าปัญญานั่นเอง

      เทพีอธีน่าเป็นพระธิดาในเทพซีอุสกับเทพีเมทิส เทพีแห่งปัญญา คงเหตุนี้เทพีอธีน่าจึงมีสติปัญญาและได้รับการยอมรับว่าเป็นเทพีแห่งสติปัญญาอีกด้วย พระเทพีพระองค์นี้มีการกำเนิดแบบมหัศจรรย์พิศดารไว้ว่า เทพซีอุสทรงมีความสัมพันธ์กับพระชายาองค์แรกคือ เทพีเมทิส จนเทพีตั้งครรภ์ เทพซีอุสเกลียดคำทำนายว่า "หากเทพีเมทิสให้กำเนิดพระโอรส พระโอรสพระองค์นี้จะโค่นบัลลังก์เทพซีอุส" เมื่อเป็นเช่นนั้นเทพซีอุสเกิดเกลียดในคำทำนายจึงจับเทพีเมทิสกลืนลงท้องไป เวลาก็ผ่านไปนานหลายเดือน เทพซีอุสเกิดป่วยศีรษะขึ้นมาอย่างหนักจนรู้สึกว่าศีรษะจะระเบิดออกมา เทพซีอุสเรียกให้พระโอรสที่ใกล้ที่สุดในตอนนั้นเอาขวานมาจามศีรษะเสีย พระโอรสพระองค์นั้นคือ เทพฮีฟัสทัส ก็นำขวานมาจามแต่พอศีรษะยังไม่แยกดี เทพีอธีน่าก็ย่างก้าวขึ้นมาจากศีรษะและปรากฏแสนยานุภาพให้เหล่าทวยเทพเห็นเป็นที่ประจักษ์ พระเทพีบังเกิดพร้อมกับสวมชุดเกราะสง่างามให้มือถือหอกและโล่ เป็นที่ตื่นตะลึงต่อสายตาแห่งทวยเทพทั้งปวง

       เทพีอธีน่าปรากฏขึ้นบนสรวงสวรรค์ แสงสว่างแห่งความรู้ขจัดความโง่เขลาของมวลมนุษย์บังเกิดนักปรัชญาและนักวิชา พระองค์จึงเป็นที่นับถือในนาม "เทพีแห่งสติปัญญา" ซึ่งมีตำนานตอนหนึ่งที่เทพซีอุสถูกเหล่าปีศาจที่เป็นบุตรแห่งเทพีกีอา ในสงครามระหว่างเทพเจ้ากับอสูร มีอสูรตนหนึ่งที่เกิดจากพื้นดินและมีพลกำลังมากนามว่า"เอนซาลาดัส" ด้วยสติปัญญาแห่งพระเทพีจึงหลอกลอกมันไปยังทะเล ซึ่งมันเกิดมาจากดินพอถูกน้ำก็เสื่อมพลัง เทพีอธีน่าจึงยกเกาะซิซิลีมาทับมันไว้เป็นการกักขังไปตลอดกาล นับได้ว่าทรงเป็นเทพีแห่งสติปัญญาโดยแท้ อย่างที่กล่าวไปแล้วในตอน สงครามระหว่างเทพเจ้ากับอสูร ถึงพระองค์จะดูเข้มแข็งแต่พระองค์ก็มิได้ขาดความเป็นสตรี พระองค์ยังมีฝีมือเป็นเลิศในงานทอผ้าอีกด้วย
     เคยมีตำนานเล่าถึงสตรีนางหนึ่งที่คิดต่อกรเทพีอธีน่าว่าใครจะทอผ้าได้สวยกว่ากัน ผลออกมาว่าเทพอธีน่ามีฝีมือที่เลิศกว่า นางเกิดความอับอายจึงคิดสั้นเพราะกลัวว่าเทพีจะลงทัณฑ์ พระเทพีทรงพระเมตตาชุบชีวิตนางขึ้่น แต่นางก็มิอาจจะพ้นจากการลงทัณฑ์ พระเทพีลงทัณฑ์ไม่ถึงชีวิต แต่สาปให้นางกลายเป็นแมงมุมชักใยอันสวยงามเสมือนทอผ้าไปตลอดกาล

         เมื่อมีธรรมเนียมแห่งเทพว่าจะต้องเป็นเทพคุ้มครองประจำเมือง ซึ่งในช่วงนั้นบังเกิดนครที่งดงามนครหนึ่ง ซึ่งเป็นชนชาวฟินีเชียอพยพมาสร้างบ้านสร้างเมืองที่กรีซ ซึ่งนครนี้กลับเข้าตากรรมการเทพเจ้าสองพระองค์นั้นคือ เทพโพไซดอน กับ เทพีอธีน่า ทั้งสองพระองค์ต่างแย่งที่จะเป็นเทพประจำเมืองที่งดงามนี้ จนเป็นเรื่องเป็นราวเข้าถึงเทพซีอุสต้องมาจัดการ พระองค์ตัดสินว่าให้เทพโพไซดอน กับ เทพีอธีน่าประลองเนรมิตสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่นครหนึ่งคนละอย่าง หากชาวนครเลือกสิ่งที่เนรมิตของเทพอันใด เทพองค์นั้นจะได้เป็นเทพประจำนครนี้ เทพโพไซดอนเนรมิตม้าขึ้นมา เพื่อประโยชน์สามารถเป็นพาหนะใช้เดินทางขนส่ง และ แรงงานทางเกษตร ส่วนเทพีอธีน่าเนรมิตต้นมะกอกซึ่งใช้ประโยชน์ได้ทุกส่วนของต้น ผลออกมาว่า เทพีอธน่าเป็นผู้ชนะ เทพีอธีน่ากลายเป็นเทพแห่งนครหนึ่งโดยสมบูรณ์ พระองค์ประทานชื่อนครนี้ว่า "เอเธนท์" และต้นมะกอกก็กลายเป็นสัญลักษณ์ของเอเธนท์นับจากนั้นมา

       เทพีอธีน่าทรงเป็นเทพีแห่งสงคราม และชัยชนะซึ่งพระองค์มีเทพีไนกี้ซึ่งเป็นเทพีแห่งชัยชนะสถิตอยู่ด้วยเสมอ เท่ากับว่าพระองค์ทรงมีความสำเร็จและชัยชนะ จึงเป็นที่นับถือบูชาเพื่อหวังให้สงครามได้ชัยชนะ ได้ใช่ว่าพระเทพีจะช่วยหมด พระองค์จะทรงให้เทพีไนกี้โปรยบินเข้าข้างฝ่ายที่มีเหตุผลสมควรที่จะให้ชนะ เช่นเป็นฝ่ายถูกรุกรานพระองค์ก็จะประทานชัยชนะแก่ฝ่ายนั้น

 

ภาพเทพีไนกี้ เทพีแห่งชัยชนะที่จะสถิตบนฝ่ามือของเทพีอธีน่า

      อย่างในหน้าประวัติศาสตร์และตำนานของกรีก สงครามกรุงทรอย เทพีอธีน่าทรงเลือกเข้าข้างฝ่ายกรีก เพราะกรีกทำสงครามเพราะทรอยซึ่งเจ้าปารีสแห่งทรอยลักพาราชินีแห่งกรีกมานั้นคือ นางเฮเลน หญิงงามแห่งยุค เพราะสาเหตุนี้ที่ทรอยทำตัวแย่ พระเทพีจึงประทานหายนะแก่ทรอย และประทานชัยชนะแก่กรีก จึงเป็นจุดจบแห่งอาณาจักรทรอยที่ยิ่งใหญ่ลง
   แต่บางตำนานว่าพระเทพีทรงไม่เข้าข้างทรอยเพราะต้นเหตุมาจากแอปเปิ้ลทองคำ ที่มันสลักว่า "มอบแก่ผู้ที่งามที่สุด" ซึ่งแอปเปิ้ลนั่นกลิ้งไปกลาง เทพีทั้ง 3 คือ เทพีเฮร่า เทพีอธีน่า และเทพีอโฟรไดทิ ทั้ง 3 พระองค์อยากได้เป็นเจ้าของมันจึงให้เจ้าชายปารีสแห่งทรอยเป็นตัดสิน แต่เจ้าชายปารีสกลับมอบให้แก่เทพีอโฟรไดทิ ซึ่งสร้างความไม่พอพระทัยแก่เทพีเฮร่าและเทพีอธีน่าเป็นอันมาก คงเพราะเหตุนี้พระองค์จึงมุ่งทำลายทรอย ถ้าจะให้สนุกอดใจรอในตอนต่อไป...

       เมื่อเทพีอธีน่าทรงไปรับว่าเป็นเทพีแห่งสงคราม พระองค์จึงได้รับการนับถือว่าเป็นเทพีที่คุ้มครองเหล่าวีรบุรุษแห่งกรีกอีกด้วยอย่าง
    - ช่วยในภารกิจทั้ง12อย่างของเฮอร์คิวลิส
         - ช่วยเพอร์ซุส ในการสังหารนางปีศาจเมดูซ่า
    - ช่วยโอดีสซีอุสกลับบ้านเืมืองอย่างปลอดภัยหลังจากสิ้นสุดสงครามทรอย
    - ช่วยบุตรโอดีสซีอุส "เตเลมาคัส" ตามหาโอดีสซีอุสผู้เป็นบิดสำเร็จ

     เทพีอธีน่านอกจากทรงเป็นเทพีแห่งสติปัญญา เทพีแห่งชัยชนะเหนือสงคราม เทพีแห่งคหกรรม พระองค์ยังเป็นเทพีแห่งพรหมจรรย์เจริญรอยตามเทพีเฮสเทียผู้เป็นป้าของพระองค์อีกด้วย ถึงพระองค์จะเป็นเทพีที่ครองพรหมจรรย์ แต่ก็มีเรื่องรักๆใคร่ๆเกิดขึ้นกับพระองค์ ตอนนั้นเทพฮีฟีสทัสทรงขอเทพีอธีน่ามาเป็นชายาจากเทพซีอุส เทพซีอุสก็ยินดียกให้ แต่เทพีกลับปฏิเสธเพราะจะครองพรหมจรรย์ แต่วันหนึ่งก็เกิดเรื่องขึ้นกับพระองค์ ตอนนั้นในขณะที่พระองค์อยู่พระองค์เดียว เทพฮีฟีสทัสแอบเข้าปลุกปล้ำเทพีอธีน่า เทพฮีฟีสทัสก็มีสัมพันธ์จนจะสำเร็จถึงจุดสุดยอด เทพีอธีน่าดิ้นหลุดออกจากเทพฮีฟีสทัส น้ำเชื้ออสุจิของเทพฮีฟีสทัสก็หล่นลงสู่พื้นโลก เข้าสู่เทพีกีอา และเทพีกีอาก็ให้กำเนิด "อิริคโธเนียส" ซึ่งเทพีอธีน่าขอรับมาเลี้ยงและพระองค์เอาเด็กน้อยใส่ไว้ในหีบและใส่งูไว้ป้องกัน และพระองค์นำไปฝากพระธิดาท้าวซีครอปส์ และส่งว่าห้ามเปิดออกโดยเด็ดขาด แต่พระธิดากลับไม่เชื่อเปิดออกดูก็ตกใจกลัวงูในหีบและวิ่งหนีด้วยความตายจนตกหน้าผากตาย โธ่น่าสงสาร จากนั้นมา อิริคโธเนียสก็ได้ขึ้นครองเอเธนท์  

   ถึงพระเทพีจะทรงเป็นเทพีครองพรหมจรรย์แต่ก็ยังมีใจให้ชายอื่น อย่างเจ้าชายเบลเลอโรฟอน ถึงกลับมาปรากฏในความฝันและมอบอานม้าทองคำไว้ให้เจ้าชายทรงนั่งบนม้าพีกาซัสได้ ซึ่งเขาว่าเจ้าชายพระองค์นี้เหมือนการกระทำของพระองค์เป็นกรณีพิเศษอะไรแบบนี้จึงคิดกันว่า อาจเพราะเทพีทรงหลงรักในเจ้าชายหนุ่มแต่เจ้าชายหนุ่มก็มีจุดจบด้วยอสุนีบาตแห่งเทพซีอุสด้วย

   

     เทพีอธีน่าทรงมีนางพรายและนางไม้ที่ประพฤติตามพระองค์โดยปฏิญาณว่าจะถือพรหมจรรย์และยังตามรับใช้พระเทพี แต่มีนางพรายนางหนึ่งที่กระทำผิดต่อคำปฏิญาณ นางพรายนางนี้คือ "เมดูซ่า" นางไปมีความสัมผัสกับเทพโพไซดอน พอเทพีอธีน่าทราบก็พิโรธเป็นอันมากถึงกับสาปให้นางมีเส้นผมเป็นงู จากนางพรายที่งดงามจึงกลายเป็นนางปีศาจที่น่ากลัว จะเล่าต่อในตอนต่อไป...

   

      เทพีอธีน่าเป็นแบบอย่างในอุดมคติของสตรีชาวกรีกที่ถูกกดขี่โดยบุรุษ ซึ่งพระองค์์เท่ากับเป็นแสงประทีปแห่งความหวังของพวกเธอที่หวังว่าพวกนางจะได้เป็นเช่นพระองค์ไม่ถูกกดขี่และทำอะไรได้เทียบเท่าบุรุษทั่วไป.... และไม่เห็นพวกนางเป็นเพื่อเครื่องบันเทิงทางอารมณ์บนเตียง จึงทำให้กำเนิดเทพีพระองค์ขึ้นและโลดแล่้นในตำนานเทพกรีก...