บูรพาเทพ ตำนานเทพเจ้าจีน

ลำดับตอนที่ #3 : เจ้าแม่หนี่วา

 

เจ้าแม่หนี่วา
เทพมารดรแห่งชนชาวจีน

     เมื่อกี้เราได้รู้ถึงการกำ้เนิดโลกตามคติความเชื่อของชาวบูรพาไปแล้วในตอน เทพผานกู่ คราวเรามาศึกษาเรื่องการกำเนิดมนุษยชาติตามคติความเชื่อกันบ้างดีกว่า ชาวจีนมีความเชื่อว่าพวกตนและมนุษย์ทั้งปวงเกิดขึ้นมาเทพธิดาแห่งสรวงสวรรค์ในยุคดึกดำบรรพ์นามว่า "หนี่วา"เจ้าแม่หนี่วาทรงเป็นผู้สร้างมนุษยชาติจากดินเหนียว ครั้งกำเนิดโลกและสวรรค์ขึ้นมานั้น เทพธิดาองค์หนึ่งนามว่า " หนี่วา " ทรงลงมายังโลกพบกับบรรยากาศที่งดงามแต่กลับเงียบเหงา พระองค์จึงทรงหยิบดินเหนียวมาปั้นเป็นรูปมนุษย์เพศชายกับเพศหญิงขึ้นมาจำนวนหนึ่ง แล้วพระองค์ก็ทรงมอบพลังชีวิตให้ มนุษย์จึงก่อกำเนิดบนโลกใบนี้

     แต่บางตำนานกลายว่ามนุษย์เป็นบุตรของพระองค์กับเทพฝูซีผู้เป็นพี่ชายและสามีด้วย และชาวจีนก็เชื่อว่าตนเป็นลูกหลานของเจ้าแม่หนี่วากับเทพฝูซี 

 

 

เจ้าแม่หนี่วากับเทพฝูซีพระสวามี

   อีกตำนานกล่าวว่า เ้จ้าแม่หนี่วาอภิเษกกับเทพฝูซี อยู่กินกับฉันสามีภรรยา พอเทพฝูซีไปทำภารกิจด้านนอก เจ้าแม่หนี่วาเกิดความคิดถึงเทพฝูซีผู้เป็นสามีเป็นกำลัง ด้วยความคิดถึงจึงหยิบดินเหนียวมาจำนวนหนึ่งและปั้นเป็นตุ๊กตาดินเหนียวเล็กๆ ที่มีลักษณะรูปร่างคล้ายเทพฝูซี แต่ด้วยพลังของเทพที่ซึมซับสู่ตุ๊กตาดินเหนียว มันจึงมีชีวิตมันวิ่งไปวิ่งมาไม่หยุด เจ้าแม่จึงสงสัยและคิดได้ว่ามันไม่ไม้ดวงตาและจะเห็นอะไรได้ เจ้าแม่ทรงนำเม็ดทรายสีดำมาวางไว้บนใบหน้าเป็นดวงตาสองดวง เจ้าแม่ด้วยความเหงาจึงจะชวนเจ้าตุ๊กตาดินเหนีัยวคุย แต่มันยังไม่มีปากเจ้าแม่จึงเขียนปากลงบนใบหน้า เจ้าแม่คิดว่าคราวนี้คงไม่เหงาิอีกแล้ว แต่พระองค์พูดอะไรไปเจ้าตุ๊กตาก็ไม่ตอบกลับ เจ้าแม่ลองพินิจดูที่แท้มันไม่มีหูแล้วจะฟังเรารู้เรื่องได้เช่นไร เจ้าแม่จึงเจาะรูหูให้ จากนี้เจ้าแม่หนี่วาจะไม่เหงาอีกต่อไปพระองค์สนุกกับเจ้าตุ๊กตาดินเหนียวตัวจิ๋ว และแล้วพระองค์คิดสนุกสร้างตุ๊กตาที่เหมือนกันขึ้นมามากมาย มีความแตกต่างกันไป มีทั้งเด็ก ผู้ใหญ่ คนแก่ หนุ่มสาว เพศชาย เพศหญิง พระองค์ต้องการให้มีจำนวนเยอะขึ้น จึงใช้เส้นด้ายจุ่มลงไปในดินเหนียวและสะบัด เศษดินเหนียวนั้นก็จะเกิดขึ้นมาเป็นคนมากมาย แต่ด้วยความไม่ประณีตของเจ้าแม่ มนุษย์ที่เกิดมาในครั้งนี้จึงไม่สมบูรณ์ บ้างพิการ บ้างอัปลักษณ์ คนเราจึงมีความแตกต่างตามความเชื่อของชาวจีนในตำนานนี้

  

          พระแม่หนี่วาในร่างของเทพธิดา                  พระแม่หนี่วาในลักษณะท่อนบนเป็นมนุษย์
                       เสมือนมนุษย์                                               ผู้หญิงท่อนล่างเป็นงูหรือมังกร

 

        ในสมัยโบราณคิดว่า เจ้าแม่หนี่วาทรงมีรูปลักษณ์ที่มีท่อนบนเป็นหญิงงามแต่ท่อนล่างเป็นงู ซึ่งงูเป็นสัญลักษณ์แห่งน้ำ บางตำราว่าเป็นมังกร ซึ่งชาวจีนในวิถีชีวิตก็อยู่กับสายน้ำอยู่แล้ว แต่ส่วนใหญ่มักจะเป็นรูปลักษณ์ของนางฟ้าซึ่งสถิตอยู่บนสรวงสวรรค์ และภารกิจของพระองค์ซึ่งได้สร้างมนุษย์ขึ้นมานั่นกลายเป็นถูกใจของประมุขสวรรค์มาก....แต่เจ้าแม่หนี่วายังทรงเป็นห่วงลูกหลานของพระองค์ ครั้งที่ฟ้าเกิดรั่ว เจ้าแม่ทรงหลอมหิน 5 สี ขึ้นเพื่อนำไปอุดที่รูรั่วที่ขอบฟ้า

 

          มีตำนานเล่าอยู่เรื่องหนึ่ง เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในช่วงราชวงศ์ซางของจีน ซึ่งตรงกับรัชสมัยของฮ่องเต้องค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์ซาง ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นทรราช ครองแผ่นดินไม่อยู่ในคลองธรรม ปกครองไพร่ฟ้าำไม่ร่มเย็นเป็นสุข หลงอยู่ในสุรานารีไม่สนใจในราชกิจบ้านเมือง นามว่า "โจ้งหวัง" ฮ่องเต้พระองค์นี้ทรงต้องเสด็จไปนมัสการศาลเจ้าแม่หนี่วาตามธรรมเนียมราชประเพณี แต่ด้วยความบ้านราคะโลกีย์เป็นหนักอยู่แล้ว พอได้พบกับเทวรูปของเจ้าแม่หนี่วาที่สวยงดงามดั่งนางฟ้านางสวรรค์ (แสดงว่าในยุคนั้นเจ้าแม่หนี่วาถูกสร้างให้มีลักษณะคล้ายมนุษย์แล้ว) ฮ่องเต้ชั่วพอพระทัยกับรูปโฉมของเจ้าแม่หนี่วา ถึงกับกล่าวว่า ว่า "งามเหนือสตรีใดในใต้หล้า  หากข้ามีบุญวาสนานั้นไซร้จะรับท่านไปเป็นมเหสีครองเมือง" คำกล่าวนี้เป็นการดูหมิ่นเจ้าแม่หนี่วาเป็นอันมาก พระแม่กริ้วจึงสาปแช่งในราชวงศ์ซางถึงกาลล้มสลาย เจ้าแม่หนี่วาส่งปีศาจจิ้งจอกเก้าหางมาทำลายโจ้งหวังฮ่องเต้ โดยเข้าสิงร่างของพระสนมเอก และนางก็หลอกล่อให้พระองค์ไม่สนใจในราชกิจการเมืองหนักกว่าเดิม จนพสกนิกรย่ำแย่ และแล้วเหล่าขุนนางตงฉินทั้งหลายก็สนับสนุนเชื้อพระวงศ์บางพระองค์ขึ้นมาเป็นกษัตริย์พระองค์ต่อไป ส่วนโจ้งหวังฮ่องเต้ก็สูญพระชนม์คำสาปแห่งเจ้าแม่หนี่วา ราชวงศ์ซางถึงกาลดับสูญ

  

                   อย่างที่เคยกล่าวไปแล้วว่า เทวดา เทพเจ้าของจีนนั้นมักจะเป็นมนุษย์ธรรมดามาก่อน ไม่บำเพ็ญเพียรจนกว่าเป็นเซียน หรือประกอบคุณงามความดีพอสิ้นบุญคุณงามความดีก็ยังคงอยู่ ผู้คนจึงยกย่องให้กลายเป็นเทพ เจ้าแม่หนี่วาก็เช่นกัน อย่าเพิ่งตกใจว่าเจ้าแม่หนี่วาที่ดูว่ามีอภินิหารว่า สร้างมนุษย์และอัดฟ้ารั่วได้ แต่มันเป็นเรื่องจริงมีหลักฐานบันทึกไว้ในพงศวดารของจีน และคัมภีร์ไคเภ็ก ว่าเจ้าแม่หนี่วามีชีวิตอยู่จริงในประัวัติศาสตร์ของจีน เจ้าแม่หนี่วาคือพระขนิษฐาร่วมมารดาเดียวกันแห่งพระเจ้าฮอกฮีลีฮ่องเต้ หรือ ฝูซี ซึ่งอันนี้ตรงตามเทวตำนานว่า เจ้าแม่หนี่วาเป็นน้องสาวแห่งเทพฝูซีด้วย แต่ในพงศาวดารมิได้กล่าวว่าเป็นพระชายา พระนางหนี่วาทรงช่วยพระราชกิจแห่งพระเจ้าฝูซี ทำนุบำรุงบ้านเมือง พอพระเจ้าฝูซีสวรรคต พระแม่นางหนี่วาก็ได้ขึ้นเป็นฮ่องเต้หญิง นามว่า "พระนางหนึงออสีฮ่องเต้" (แสดงว่าพระนางบูเช็คเทียนมิได้เป็นฮ่องเต้หญิงพระองค์แรกแล้วซิ) มีขุนนางหลายฝ่ายไม่พอใจที่พระนางขึ้นเป็นฮ่องเต้ แต่พระนางก็ทรงปราบกบฎได้สำเร็จแล้วทรงปกครองพสกนิกรอย่างร่มเย็นเป็นสุขมาตลอด ราชกิจที่สำคัญจนกลายเป็นตำนาน คือ การอุดรอยรั่วของฟ้า แต่อันนั้นเป็นนิทาน อันที่จริงตามที่บันทึกนั้นคือ การอุดรอยร้าวของภูเขาปุดจิวซัว โดยมีเนื้อหาว่า ขุนนางคังฮวยซึ่งเป็นกบฎถูกพระนางปราบโดยส่งจอกเอียสีไปปราบและแล้วฟากคังฮวยศีรษะกระแทกภูเขาปุดจิวซัวจนสิ้นลม ภูเขานั้นก็ร้าวจนแยกจากกันลมหนาวที่พัดเข้ามาตามรอยแยกนั้นก็ทำให้เกิดอากาศเย็น พสกนิกรของพระนางตกอยู่ในความหนาวเย็น พระนางจึงทรงหาทางแก้โดยนำหินศิลา5สีมาหลอมสลายเป็นเวลา 49 วันจนสลายดีแล้วนำไปพอกตามรอยแยกของภูเขา จากนั้นความหนาวเย็นก็สลายไป พระนางทรงเป็นกษัตริย์หญิงที่ใส่ใจปวงประชาที่แท้จริง พระนางทรงโปรดให้พสกนิกรขุดคลองขุดให้น้ำไหลลงสู่ทะเล ทำให้เกิดแม่น้ำขึ้น และเป็นผู้คิดประดิษฐ์ขลุ่ยอีกด้วย อันนี้ไม่ทราบว่าจริงหรือเปล่าแต่เขาระบุไว้ว่า พระนางทรงปกครองพสกนิกรของพระนางมาอย่างยาวนานถึง 900 ปี อันนี้ว่าไม่น่าเชื่อเท่าไร

 

       ไม่ทราบได้แน่ชัดว่าเหตุใด จากประวัติศาสตร์มากลายเป็นเทวตำนานที่มีเทวปาฏิหาริย์มากมายอย่างที่เล่าไปแล้ว แต่ถึงอย่างไรก็ตามการที่จากพระนางหนี่วาฮ่องเต้หญิงสู่การเป็นเจ้าแม่หนี่วา เทพมาดรแห่งชนชาวจีนนั้น ก็เหมาะสมควรดีแล้วเพราะพระนางทรงประกอบราชกิจช่วยเหลือพสกนิกรมามากมาย เพราะอย่างนี้ก็เป็นได้พระนางจึงถูกยกย่องกลายเป็นเทพเจ้า ชาวจีนจากอดีตสู่ปัจจุับันยังคงให้ความเคารพนับถือเจ้าแม่หนี่วา โดยชาวจีนมีความเชื่อว่าเจ้าแม่หนี่วามีความเมตตาและคุ้มครองสตรี หญิงสาวจึงมักจะขอพรให้เจ้าแม่หนี่วาประทานบุตรชาย และเจ้าแม่หนี่วายังเป็นเทพแห่งความรักโดยพระองค์เป็นแม่สื่อโดยพระองค์เป็นประธานในการคัดเลือกคู่ครองของหญิงสาว อันเป็นไปได้ว่ามีพิธีการเลือกคู่ครองของคนจีน เช่นการเขียนชื่อลงในแผ่นกระดาษขนาดเล็กและแช่ในชามที่บรรจุน้ำ หากกระดาษที่มีชื่อของชายใดไม่จางหายไป ชายคนนั้นคือคนที่เจ้าแม่หนี่วาทรงเลือกแล้ว เช่นนี้เป็นต้น