คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #52 : Murder of Kitty Genovese น้ำใจของคน
นี่ือีประวัิศาสร์ที่เป็นารั้ำถามถึ “น้ำใอน”
ุเยสัเว่าไหมว่ามีหลายรั้ที่เิสถานาร์ทีุ่เินหรือมีอุบัิเหุนมีผู้เือร้อน นที่เห็นเหุาร์ลับไม่ใส่ใให้วาม่วยเหลือนอื่นเลยแม้แ่น้อย ทั้ๆ ที่ผู้ประสบอุบัิเหุำลัเือร้อน้อารวาม่วยเหลือ ัวอย่าเ่น หาใรสันปั่นัรยานล้มลในลา ทุนที่อยู่บริเวรอบๆ ทำไ้มอเท่านั้น ไม่มีใร่วยเหลือสัน
เหุาร์ที่ยัวอย่า สามารถอธิบายในเรื่อิวิทยาพฤิรรมอสัมที่เรียว่า เรียว่า “ารระายวามรับผิอบ (diffusion of responsibility) ” หรือ “ปราาร์นมุผู้ เพิเย (the bystander effect)” (หรือ เนโนวีส ินโรม“Genovese syndrome”) โยิว่าแม้นไม่่วย็ะมีนอื่นไม่่วยเอ ไม่ใ่เรื่ออเรา ึทำให้วามรู้สึอยาวยน้อยลไป้วย บานิว่าาร่วยเหลือเป็นวามรับผิอบอำรว หมอ พยาบาล หรืออาสาสมัรมูลนิธิ่าๆ
ทั้ 3 ำศัพท์นี้มีที่มาาีหนึ่ที่น่าอับอายที่สุที่มีารั้ำถามน้ำใอน เป็นีหนึ่ที่เิึ้นเมื่อวันศุร์ 13 มีนาม 1964 ไ้เิีารรมเย่าวั ีหนึ่อโลและารั้ำถามเี่ยวับน้ำใอน่อาร่วยเหลือนอื่นเวลามีเรื่อเือร้อน โยเรื่อราวเิึ้นเมื่อิี เนโนวีส หิสาวอายุ 29 ปี ที่ำลัลับบ้านเธอในเมือวีนส์ นิวยอร์ ไ้ถูนร้ายแทสามรั้ พร้อมเสียรีร้ออวาม่วยเหลือ “พระเ้า เาะแทัน” ผ่านสายานที่ผ่านไปผ่านมาในนิว าร์เ้น ึ่มีผู้พบเห็นเหุาร์หลายน แ่ที่น่าะลึ็ือไม่มีใรเลยที่ะโทรแ้ำรวในะที่เห็นเหุาร์ แท้ระทั้นเ้าไป่วยยัไม่มี นระทั้มีพลเมือีนเียวเท่านั้นที่โทรศัพท์แ้ำรว แ่็เป็นหลัาที่เิีนานถึรึ่ั่วโม โยเธอเสียีวิในะนำัวส่โรพยาบาล
เหุาร์ัล่าวไ้ถูบรรยายในหนัสือพิมพ์ในสอสัปาห์่อมา ทำให้มีารวิพาษ์วิาร์อย่ารุนแร และ่อมาศัพท์ทั้ 3 ำึเิึ้นเพื่ออธิบายเรื่อราวัล่าว
ิี เนโนวีส
แทเธอรีนูาน “ิี” เนโนวีส (วันที่ 7 ราม 1935 – 13 มีนาม 1964) เป็นหิสาวาวอเมริันที่ถูแทายใล้บ้านอเธอในนิว าร์เ้น พื้นที่ใล้เียอเมือวีนส์ ในนิวยอร์ เมื่อ 13 มีนาม 1964
ในวันที่เนโนวีสเสียีวินั้น เธออายุ 29 ปี เป็นผู้หิผมำและมีวาสีเียวมรทำให้เป็นสเน่ห์ึูแ่นรอบ้า เธอทำานเป็นผู้ัารบาร์ Ev's Eleventh Hour Club ในถนนาเมา อเวนิว ึ่เธอทำานที่นั้นนระทั้เิีึ้น
เนโนวีสในะทำานในบาร์่อนที่ะเสียีวิ
เรื่อราวแห่วามแล้น้ำใอน เริ่ม้นึ้น่วเ้าอวันที่ 13 มีราม 1964 เนโนวีสไ้ออที่ทำานอเธอ เพื่อเินทาลับบ้าน เวลานั้นเป็นเวลาประมาี 3 ในอนเ้าวันใหม่ แ่่วเวลาัล่าวยัมีรถผ่านไปผ่านมาบนถนน
แผผัเส้นทาที่เนโนวิสถูทำร้าย
เส้นทาารลับบ้านอเธอเหมือนเ่นปิเ่นทุวัน เธอหลัาที่เธออรถในพื้นที่อรถที่อยู่ิับอพาร์ทเม้นที่เธออาศัยอยู่ และในะเนโนวีสำลัมุ่หน้าไปยัอาาร เธอ็เริ่มสัเว่ามีใรบานำลัแอบามเธอในมุมมื เามืัล่าวเป็นอายผิวำทีู่เหมือนะพร้อมที่ะู่โมเธอทุเมื่อ เวลานั้นเธอเริ่มใเสียและไม่มีเวลาแม้ะไปทีู่้โทรศัพท์สาธาระเพื่ออวาม่วยเหลือับำรว
เนโนวิสพยายามหนีสละพ้นายัล่าว ึ่ภายหลัถูระบุื่อวินสัน มอสลีย์ เธอพยายามวิ่หนีายัล่าวนถึทาสัรหลั หาแ่ายผิวำยัามทันอย่ารวเร็วพร้อมโมีเธอ้วยารแทสอรั้ที่ระเพาะอาหาร นเลือไหลออ และเวลานั้นเอเธอ็เริ่มะโน
“โอ้ พระเ้า!! เาแทัน ่วยัน้วย!!”
เสียอเธอนั้นทำให้อาารรอบๆ เปิไฟ หาแ่เวลานั้นพอีเป็นืนที่อาาศหนาวทำให้ว่าที่มีนมาเปิหน้า่ามาูว่าเิอะไรึ้น เนโนวิส็ถูทำร้ายนสาหัสเรียบร้อยแล้ว และมีใรบานเห็น พวเา็ไม่ิที่ลไปถนนเพื่อไป่วยเหลือเธอแม้แ่น้อย
เวลานั้นเอนายโรเบิร์ โมเอร์หนึ่ในเพื่อนบ้านไ้ะโนไปที่นร้ายว่า "อย่าไปยุ่ับเธอ!!”
ที่อรถ บริเวที่เนโนวิสถูทำร้าย
มอสลีย์ใับเสียะโนัล่าว ทำให้เนโนวิสมีโอาสวิ่หนี หาแ่เธอไ้รับบาเ็บสาหัสหลายแผล ทำให้วิ่ไม่ไ้รวเร็วนั แ่เธอพยายามัฟันรวบรวมพละำลัเพื่อไป้านหลัอาารอพาร์มเม้นอเธอหวัะมีใรมา่วยเหลือ ึ่มาถึอนนี้็มีพยานหลายนเห็นาัล่าวมามายหลายราย หาแ่นเหล่านั้น็ไม่เ้าไป่วยหรือโทรเรียำรวแม้แ่น้อย
แ่เรื่อราววามแล้น้ำในยัไม่บแ่เพียเท่านั้น โยพยานไ้ให้ารในภายหลัว่าเห็นมอสสลีย์ไปที่รถอเาและพยายามที่ะออาที่เิเหุ หาแ่ไม่นานเา็ลับมาอีในอีสิบนาที่อมา สันนิษานว่าอนแรมอลสลีย์ิะมีนมาัวาเา หาแ่เมื่อผ่านไปหลายนาที็ไม่เิอะไรเิึ้น เาเลยามหาเนโนวิสเพื่อัารเธอให้เสร็เรียบร้อย โยพื้นที่ล็อบบี้้านหลัออาาร เา็พบับเธอในสภาพแทบไม่มีสิ หลัานั้น็ไม่มีใรทราบว่าเิึ้นอะไรับเธอแล้ว หาแ่สภาพที่พบเธอ็พบว่าเธอถูแทหลายแผล แผลใบไม้ในมืออเธอเป็นัวบ่บอัเนว่าเธอพยายามป้อันนเอามี และะที่เธอนอนหมสิเา็่มืนเธอ และโมยเินไปเพีย 49 อลลาร์สหรั เป็นอันสิ้นสุารโมีและวามไร้น้ำใอนรึ่ั่วโม (3.15-3.50 น. )
ไม่ี่นาทีหลัารโมีรั้สุท้ายพยานนหนึ่็ไ้แ้ำรว เมื่อำรวมาถึเนโนวีส็ถูส่ัวไปโรพยาบาล แ่สุท้ายเธอ็เสียีวิระหว่าทาไปโรพยาบาล าารสอบสวนในภายหลัำรวไ้เปิเผยว่ามีพยานประมาหนึ่โหล (ำนวนไม่แน่นอน บาแหล่บอว่ามีประมา 38 น) ที่เป็นบุลใล้เียที่ไ้ยินเสียและเห็นารโมีัล่าว แ่หลายนไม่สนใที่เิึ้น ในะที่พยานบานิว่าเป็นารทะเลาะันระหว่าเธอับลู้าี้เมา หรือเพื่อนอเธอมาว่าะเป็นาร่าัน
วินสัน มอสลีย์
เมื่อำรวมาถึพบว่ามอลสลีย์ยัมีลมหายใมีีวิอยู่ หาแ่เธอ็สิ้นใในโรพยาบาลในระหว่าส่ัวเธอไปโรพยาบาล
มอสลีย์ถูับุมในเวลา่อมา าารรวสอบประวัิพบว่า เาเป็นเพียแอฟริัน-อเมริันที่ทำธุริเล็ๆ และยัเป็นโรลัเล็โมย (เิ 2 มีนาม 1935) าารสอบสวน เา็นมุม้วยหลัานายภาพที่พบในเิเหุ และเมื่อเาถามแรูใว่าทำไมถึ่อเหุสะเทือนวัถึเพียนี้ เาแ่อบว่า “ผมแ่อยา่าผู้หินหนึ่เท่านั้นเอ” เาล่าว “เธอ่า่ายและไม่่อสู้อบโ้้วย” พู่ายๆ เาแ่มีวามรู้สึอยา่าน อให้เป็นใร็ไ้ที่เป็นผู้หิ
มอสลีย์ไ้เล่าอีว่าเาื่นนอนอนี 2 ออาเียที่ภรรยาอเาำลัหลับอยู่ ่อนที่ะออาบ้าน ับรถไปามหาเหยื่อ นระทั้มาพบเนโนวิสและเา็ามเธอไปที่ลานอรถ และเมื่อสบโอาส็ัารับเธอเหมือนับที่พยานอ้าเห็นเหุาร์้า้น
อย่าไร็าม ไม่นานนัมอสลีย์็ไ้นัโทษที่ไ้รับปาิหาริย์ เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 1967 ศาลอุทธร์ไ้พบว่าเามีอาารทาิารอบมีเพศสัมพันธ์ับศพ (necrophilia) ึ่ศาลไ้พิาราแล้วว่าสมวรยเลิโทษประหารและเปลี่ยนมาเป็นโทษำุลอีวิแทน
เนโนวิสในาร์ูน Watchmen
ทา้านปิิริยาสาธาระน เมื่อหลายไ้ทราบ่าวารารรมเนโนวิส ึ่เป็นัวอย่าอวามไร้น้ำใอน โยเพาะนิวยอร์ไทมส์ไ้พาหัว่าว ที่เผยแพร่วันที่ 27 มีนาม สอสัปาห์หลัาเิีารรม “38 พยานที่เห็นารารรม่อหน้า่อาแ่ไม่ไ้เรียำรว” (มีารเ็นเอร์ื่อและที่อยู่พยานสามสิบแปนเอาไว้) พร้อมับเนื้อหาหิสาวะโนว่ารึ่ั่วโมแ่ไม่มีใรสนใเธอเลยแม้แ่น้อย ึ่เนื้อหา่าวัล่าวทำให้สัมื่นใไปทั่ว
หลัาที่นิวยอร์ไทม์เผยแพร่่าว ็มีหลายนพยายามหา้อสรุปพฤิรรมแปลประหลาอพยานเหล่านั้นว่าเิึ้นเพราะอะไร หลายนออมาำหนิว่าวามเียบ วามี้ลา วามไม่แยแสอพวเาแสให้เห็นสภาพสัมออเมริัน บานถึั้นให้ออหมายลโทษนเหล่านี้เพราะพวเาไม่ระหนัถึวามรับผิอบอพลเมือี
อย่าไร็ามนัิวิทยาไ้มอพฤิรรมพยานอีนี้ว่าเิา “ารระายวามรับผิอบ (diffusion of responsibility) ” หรือ “ปราาร์นมุผู้ เพิเย (the bystander effect)” (ึ่่อมาถูเรียว่า เนโนวีส ินโรม“Genovese syndrome”)
วามเพิเยอผู้เห็นเหุาร์ (bystander effect) เป็นศัพท์ิวิทยาทาสัม ที่อ้าถึารเิปราาร์ที่เรียว่า “นมุ” ที่ปิเสธที่ะ่วยเหลือใๆ แ่ผู้เือร้อนรหน้า ทำไ้แ่ยืนู และที่น่าสนใือยิ่มีนอยู่รอบ้ามา ะยิ่ไม่มีนให้วาม่วยเหลือ เิาวามิที่ว่า นอื่นอยู่ันั้เยอะ และทำไมันะ้อเป็นผู้ให้วาม่วยเหลือนที่ำลัมีปัหา้วยล่ะ? หรือารปัวามรับผิอบให้พ้นัวเอ เพราะิว่านอื่น็อยู่ันั้มามาย ถ้าันไม่ไป่วยสันหนึ่็ยัะมีนอื่นอยู่อีั้หลายนที่สามารถเ้าไป่วยไ้ โยปิแล้วนเราะมีวามรับผิอบ่อสัมอยู่ เวลาอยู่นเียวแล้วเห็นนที่้อารวาม่วยเหลือเราะวิ่เ้าไปให้วาม่วยเหลือในทันที เพราะว่ามีแ่เราอยู่นเียวเท่านั้น แ่พอมีหลายนเ้าารปัวามรับผิอบ็ะเิึ้น นำมาึ่ารแพร่ระายวามรับผิอบ (Diffusion of responsibility) เมื่อเิปัหาึ้นเรา็โยนวามรับผิอบให้นอื่น ยิ่ำนวนนมาเอาในเอ็ไม่รู้สึผิมาึ้นเท่านั้น
อย่าไร็ามเหุาร์ไทยมุมัล่าวะเิเพราปััยเหล่านี้็ไม่ไ้ เพราะมันมีอ์ประอบอื่นๆ เามามามายที่ทำให้นเราไม่่วยเหลือัน เ่น อารม์อบุล, วันธรรม, ่วเวลาที่เิเหุ ึ่รีอเนโนวีสนั้นไ้ลายเป็นัวอย่าิวิทยาสัมลาสสิที่อธิบายศัพท์ิวิยาัล่าว
อ้าอิ
http://en.wikipedia.org/wiki/Murder_of_Kitty_Genovese
http://www.thaiinsuranceetc.com/tag/bystander-effect/
+ +
ความคิดเห็น