ดูการ์ตูนอย่างแมว ๆ

ลำดับตอนที่ #304 : ว่าด้วยตอนจบของการ์ตูนญี่ปุ่น (ที่ไม่ดีสักเท่าไหร่ในสายตาของใครหลายคน)

ช่วงนี้ (ปี 2014) ใครที่ติดตามการ์ตูนญี่ปุ่นไม่ว่าจะเป็นมังงะ หรืออนิเมะ หลายคนอาจหงุดหงิดหัวใจ เกิดอารมณ์เสีย เกิดการซ้ำใจ ฯลฯ ไม่น้อย เพราะการ์ตูนที่หลายคนติดตามหลายเรื่อง จบลงไม่ดีสักเท่าไหร่ เป็นเฉพาะ Aldnoah.Zero (ซีซั่นแรก) และ Tokyo Ghoul ซึ่งจบแบบหลายคนไม่ประทับใจมากนัก หลายคนออกมาบ่นว่าทำไมจบแบบนี้ฟ่ะเนี้ย

ตอนจบ หรืออวสาน ตามความหมายของพจนานุกรม แล้วหมายถึง จบ สิ้นสุด ยุติลง สำหรับนิยายหรือการ์ตูนซึ่งเป็นซีรีย์แล้วหมายถึงตอนจบหน้าสุดท้ายไม่มีต่อแล้วนั้นเอง   แน่นอนว่าไม่มีงานเลี้ยงใดไม่เลิกรา การ์ตูนต้องมีตอนจบ หากไม่มีตอนจบ มันก็จะกลายเป็นสิ่งที่ไม่สมบูรณ์แบบ และหลายคนอาจเซ็งตาย (เป็นต้นว่า ชินจัง โดเรมอน แต่ถ้าเซ็งสุดขีดในชีวิตของผมคือยัย 0 )

                ตอนจบนั้นถือว่าเป็นสิ่งสำคัญมากๆ สำหรับการ์ตูนญี่ปุ่น เพราะมันเป็นสิ่งที่คนอ่านอยากดูมากที่สุด เพราะถือว่าเป็นบทสรุปของเนื้อเรื่องทั้งหมด และพวกเขาก็หวังว่าตอนจบมันจะคุ้มค่ากับสิ่งที่พวกเขาติดตามหรือไม่

การ์ตูนญี่ปุ่นนั้นถือว่าเป็นสื่อบันเทิงหนึ่งที่สนุกตรงที่มีหลายแนว การถ่ายทอดเรื่องราวที่รู้สึกอิน ทำให้เราสนุกในสื่อบันเทิงชนิดนี้  ซึ่งการที่เราจะดูการ์ตูนเรื่องหนึ่งสนุกนั้น ก็ดูทีเนื้อหาว่าตรงกับรสนิยมของตนหรือเปล่า

และสิ่งหลายคนรู้คือการ์ตูนญี่ปุ่นส่วนมากนั้นไม่ได้เป็นสื่อที่จบในหนึ่งตอน หรือหนึ่งเล่ม (ยกเว้นแนวเล่มเดียวจบ) การ์ตูนญี่ปุ่นดังๆ จะมีหลายตอน หลายเล่ม ความยาว ความสั้นแตกต่างกันออกไป การ์ตูนเรื่องดังๆ จะออกทีละตอนในระยะเวลาแตกต่างกัน บางตอนออกรายสัปดาห์ บางตอนออกรายเดือน บางตอนออกรายสามเดือน บางตอนออกรายสะดวก (ฮันเตอร์Xฮันเตอร์) แม้บางเรื่องจะออกช้า กว่าจะจบก็หลายปีเลยก็มี แต่หลายคนก็ยังติดตามอยู่ดี เพราะมันสนุกนั้นเอง

ดังนั้น ตอนจบของการ์ตูนนั้นสำคัญมากต่อจิตใจของผู้ดู เพราะมันจะคุ้มค่ากับเราที่ติดตามอย่างยาวนานหรือไม่    เพราะเราติดตามการ์ตูนเรื่องนี้มานานหลายปีอย่างเหนียวแน่น อยากรู้บทสรุปของเรื่องราวทั้งหมด และเราก็คาดหวังกับการ์ตูนเรื่องนี้ว่ามันจะจบตรงกับใจเราไม่มากไม่น้อย

และแน่นอนคนเขียนเองก็ต้องสร้างตอนจบให้คุ้มค่า และสามารถตอบสนองกับความคาดหวังของคนดูที่ติดตามอย่างยาวนาน

                แต่จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อตอนจบที่ออกมา มันไม่คุ้มสำหรับสิ่งที่เขาติดตามมาเลย

 
 

 Aldnoah.Zero แค่จบซีซั่นแรกก็มีอารมณ์แล้ว ซีซั่นสองจะขนาดไหน 

                ในปี 2014 นี้มีการ์ตูนอนิเมะและมังงะดังๆ หลายเรื่องจบลง เป็นต้นว่า Sora no Otoshimono , Sankarea ซันกะเรย์ มนต์รักสาวซอมบี้, Tokyo Ghoul, The World God Only Knows, Kenichi เคนอิจิ ลูกแกะพันธุ์เสือ ฯลฯ  ซึ่งบางเรื่องนั้นมีระยะเวลายาวนานมาก มีหลายตอนกว่าจะจะถึงตอนจบ

                อย่างไรก็ตาม การ์ตูนหลายเรื่องก็จบลงไม่ดีตามความรู้สึกหลายคน บางเรื่องหลายคนบอกว่าตจบได้อย่างเลวร้าย จบแบบปาหมอนไม่ปาน บางคนถึงขั้นรับไม่ได้ จนติดอันดับการ์ตูนตอนจบแย่ตามความรู้สึกของหลายคนเลย

                นอกจากมังงะแล้ว อนิเมะซีซั่นนี้ก็จบไม่ดีจนช็อกหัวใจคนดู โดยเฉพาะล่าสุด Aldnoah.Zero (ซีซั่นแรก) กลายเป็นอนิเมะจบสุดช็อคของปีนี้ จนกลายเป็นประเด็นดุเดือดเผ็ดร้อนไม่ว่าจะเป็นไทยหรือญี่ปุ่นที่พูดถึงในเวลานี้ จนบางคนออกมาประกาศว่าหาก “น้องผู้ก่อการร้าย” ตายละก็ ตรูจะเลิกติดตามก็มี (คนที่ว่าผมเองแหละ ฮ่าๆ)

สิ่งที่ตามมาคือ มีหลายคนออกมาตั้งคำถามว่า ทำไมการ์ตูนญี่ปุ่นหลายเรื่อง (ปีนี้) ถึงจบไม่คุ้มกับที่ดูมาเลย ประเด็นต่างๆ เหมือนตัดจบ บางคนโยงไปถึงการถดถอยอุตสาหกรรมการ์ตูนญี่ปุ่น ไปจนถึงการดูฟรีเว็บมังงะ บางคนก็โทษแนวฮาเร็มเกลื่อนตลาด ทำให้ไม่มีการสร้างสรรค์การ์ตูนใหม่ๆ ออกสู่ตลาด (โทษแต่แนวฮาเร็ม แต่ไม่โทษแนวอื่น...)

จบไม่ดีหมายถึงอะไร?

 

 Sora no Otoshimono การ์ตูนดัง ที่จบดีที่สุดในสายตาของผม ในปี 2014 (แต่อนิเมะอย่างห่วย)

แม้จะเรียกว่าจบก็ตาม แต่การ์ตูนญี่ปุ่นมีรูปแบบการจบที่หลากหลาย ไม่เพียงแค่จบบริบูรณ์เท่านั้น

                -จบซีซั่นแรกและซีซั่นสองหมายถึงเรียกอนิเมะ (หรือภาพยนตร์ซีรีย์) ที่จบเป็นชุด ตามระยะ ปกติแล้วมักใช้กับอนิเมะ โดยนิเมะแต่ละเรื่องซีซั่นหนึ่งจะมี 12-13 ตอน ซึ่งจะฉายตอนหนึ่งตอนต่อหนึ่งสัปดาห์   กว่าจะฉายถึงตอนจบก็หมดฤดูพอดีจงเรียกว่าจบซีซั่นแรก

อย่างไรก็ตาม อนิเมะบางเรื่องแม้จะจบซีซั่นหนี่งแล้วก็ตาม แต่ก็ไม่ถือว่าจบบริบูรณ์ เพราะยังมีภาคต่ออีก โดนจะมีการประกาศภาคต่อตามมา จุงเรียกว่าซีซั่นสอง ซึ่งมีความยาว 12-13 ตอนเช่นกัน ซึ่งซีซั่นสองนั้นมักจะฉายต่อหลังจบซีซั่นแรกในฤดูถัดไป หรือ  หรือสองฤดูถัดไปก็แล้วแต่ผู้ผลิต หรือจะเว้นระยะนานกว่านั้น เช่นรอปีหน้าเป็นต้น

ปกติอนิเมะที่มีซีซั่นแรกหรือซีซั่นสองนั้น มักใช้กับอนิเมะที่สร้างจากมังงะหรือไลท์โนเวล ซึ่งจะมีการสร้างต่อหรือไม่ขึ้นอยู่กับการตอบรับของคนดูเป็นหลัก ส่วนเรื่องแบบออริจินอลนั้นจะมีการประกาศเอาไว้ตั้งแต่แรกๆ ว่ามี 24 ตอนจบ

                -จบภาค หมายถึงแม้การ์ตูนจะจบบริบูรณ์แล้วก็ตามแต่ต่อมาก็มีภาคต่อ (ภาค 2) ตามมาอีก

 ปกติแล้วจบภาคนิยมมักนิยมพูดถึงในมังงะมากกว่า (แต่อนิเมะก็พูดถึงได้ก็ไม่ว่ากัน)นอกจากนี้ยังเรียกการจบช่วงของการ์ตูนเรื่องนั้นๆ ด้วย เช่น ฮันเตอร์Xฮันเตอร์ จบภาคมด, จบภาคช่วยเหลือพระเอกเป็นต้นซึ่งถือว่าไม่ใช่ตอนจบที่แท้จริง หรือจบบริบูรณ์ซะเท่าไหร่ ส่วนมากเป็นการพูดภาษาปากของเหล่าแฟนๆการ์ตูนให้จำง่ายมากกว่า

                นอกจากนี้ยังมีแยกภาคต่างๆ ด้วย เป็น ภาคเสริม (ของตัวละครอื่นที่ไม่ใช่ตัวเอก)  ภาคย่อยอีก  ภาคซีโร่ ต่างหาก ซึ่งกำลังฮิตในช่วงนี้

-จบบริบูรณ์ คืออวสาน ไม่มีต่ออีกแล้ว (แต่อาจมีการ์ตูนแถมท้ายตอน)

                -ไม่จบ  บางครั้งก็เกิดเหตุคาดไม่ถึง เป็นต้นว่าคนเขียนเสียชีวิต, เกิดอุบัติจนไม่สามารถเขียนได้ ทำให้ส่งผลทำให้การ์ตูน (ส่วนใหญ่เป็นมังงะ) ไม่จบ  ที่ดังๆ อย่าง โดเรมอน ชินจัง

นี่คือการจบของการ์ตูนญี่ปุ่น สิ่งหนึ่งที่เราเห็นไม่ว่าจะเป็นจบซีซั่น, จบภาค, จบบริบูรณ์ หรือไม่จบ ก็คือ กว่าที่การ์ตูนซีรีย์เรื่องหนึ่งจะจบ (ไม่ว่าดังหรือไม่ดัง หรือจะจบดีหรือไม่ดีก็ตาม) ต้องใช้ระยะเวลานานพอสมควร บางเรื่องอาจ 3 เดือนจบ ขณะที่บางเรื่องหลาย 10 ปีถึงจบ จึงไม่แปลกแต่อย่างใดที่เราคาดหวังตอนจบการ์ตูนเรื่องนั้นเอาไว้สูงมาก ว่ามันจะคุ้มค่าที่เราติดตามหรือไม่

แต่อนิจจา ความรู้สึกของเรานั้นมักผิดหวังมากกว่า เพราะที่ผ่านมาการ์ตูนหลายเรื่องจบ แบบไม่คุ้มค่าที่เราติดตามเลยแม้แต่น้อย

ที่ผ่านมาการ์ตูนจบไม่ดีนั้นมีหลายเรื่อง บางเรื่องกลายเป็นตำนานก็มี ประมาณว่า ตอนแรกๆ ดำเนินเรื่องน่าติดตาม หลายคนอวย แต่ตอนจบทำออกชนิดทำให้หลายคนผิดหวังแบบอึ้งแบบแถบๆ พูดง่ายๆ คือ มาตกม้าตายในตอนจบ ชื่อเสียงที่สะสมมาย่อยยับเพราะตอนจบไม่กี่หน้า แถมตอนจบที่ว่ากลายเป็นตำนานที่จดจำอันแสนแย่ๆ ซะด้วย

นิยามของคำว่าการ์ตูนจบไม่ดีนั้น มันมีหลายความหมาย แต่หลักๆ  ส่วนมากมันขึ้นอยู่ความรู้สึกของแต่ละคนมากกว่า ว่าเรามีอารมณ์ร่วมต่อการจบการ์ตูนเรื่องนี้อย่างไร มันคุ้มค่าที่เราติดตามมาหรือไม่  ตอนจบตรงใจเราหรือไม่  ตอนจบสมเหตุสมผลหรือไม่ ฯลฯ  และเมื่อตอนจบไม่ตรงกับใจเรา สิ่งที่ตามมาคือความรู้สึกของเราคือ “รับไม่ได้” และเกิดความคิดว่า “จบไม่ดี” นั้นเอง

“การ์ตูนจบไม่ดีไม่มีอยู่จริง มันมีแต่จบยังไงให้ตรงกับใจเรา และเรารับไม่ได้” เท่านั้น แน่นอนว่าบางครั้งก็เป็นดราม่าบ้าง เพราะความคิดเห็นตอนจบของเรานั้นไม่เหมือนคนอื่น เราบอกตอนจบไม่ดี แต่คนอื่นบอกว่าตอนจบดี เถียงไปเถียงมาก็ไม่มีข้อสรุป เพราะความคิดเห็นไม่เหมือนกันนั้นเอง

โดยที่ผ่านมามีการ์ตูนญีปุ่นหลายเรื่องจบไม่ดี (จบแย่ในสายตาของหลายคน) จนบางเรื่องกลายเป็นตำนานไปเลยก็มี

 

ปาหมอนในตำนาน

ภาพจาก http://topicstock.pantip.com/chalermthai/topicstock/A3942951/A3942951.html

-ปาหมอน จัมป์ถือว่าเป็นแหล่งรวมตำนานหลายๆ เรื่อง โดยเฉพาะตอนจบของการ์ตูน ที่หลายเรื่องสร้างความช้ำใจเหล่าแฟนๆ หลายครั้ง หลายหน  แน่นอนว่าหนึ่งในตำนานของจัมป์ ด้านแย่ๆ ก็คือตอนจบ ปาหมอน นั้นเอง

                ตำนานนี้เริ่มต้นขึ้น จากการ์ตูนเรื่อง ชาแมนคิง หรือ “ราชันย์แห่งภูติ”  ซึ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับตัวเอกที่ต่อสู้เพื่อเป็นราชันย์แห่งภูติ เนื้อหาตอนแรกๆ และช่วงกลางๆเนื้อหาเต็มไปด้วยการต่อสู้ดุเดือด บ้าพลัง แถมดำเนินเรื่องน่าติดตาม (ย้อนอดีตเป็นว่าเล่น) จนหลายคนอวย มีการนำไปสร้างเป็นวีดีโอเกม, เป็นอนิเมะ สร้างรายได้แก่จัมป์มากๆ

                อย่างไรก็ตาม หลังจากการ์ตูนเรื่องนี้ดำเนินเรื่อง 7 ปี ความรู้สึกดีๆ ของชาแมนคิง จากที่ชอบกลายเป็นเกลียด (โครตๆ) เพราะตอนจบแท้ๆ โดยตอนจบที่ว่าไม่ใช่การจบแบบบริบูรณ์ แต่เป็นการจบที่ไม่สมบูรณ์ ประเด็นต่างๆ มากมายไม่สามารถเคลียร์แบบกระจ่าง แถมจบแบบไม่ทันตั้งตัว ค้างคา คลุมเครือ โดยฉากสุดท้ายของการ์ตูนเรื่องนี้คือ หลังจบศึกการต่อสู้ ก็ตัดมาที่พระเอกปาหมอนกันอย่างสนุกสนาน แล้วตัวเอกก็บอกว่า “นอนซะ”  แล้วก็จบเลย จนเป็นที่มาของปาหมอนในตำนาน ซึ่งทำให้ผู้ติดตามอ่านการ์ตูนเรื่องนี้ผิดหวัง มากๆ

สาเหตุตอนจบนั้นมาจากคนเขียนขัดแย้งกับทางต้นสังกัด  แม้ตอนหลังจะมีการเขียนตอนจบใหม่ และมีภาคใหม่ตามมา แต่เหล่าแฟนหลายคนก็หมดศรัทธาต่อการ์ตูนเรื่องนี้แล้ว

 
 

คุโรไม่ตี้ การ์ตูนตัดจบแบบไม่ตั้งตัว

(แต่สำหรับผมไม่ผิดหวังนะ ผมชอบเลยแหละ)

-พูดถึงตัดจบนี้เป็นเรื่องปกติสำหรับการ์ตูนหลายๆ เรื่อง โดยเฉพาะจัมป์ ที่ปกติแล้วการตัดจบของจัมป์นั้น มักใช้กับการ์ตูนที่ไม่ค่อยได้รับความนิยม(ด้วยการดูแบบสำรวจ) เพียงแต่ว่าคนอ่านนั้นทำใจไว้อยู่ก่อนแล้ว  เพราะดูได้จากการ์ตูนที่ตามอันดับท้าย, การดำเนินเรื่องรวบรัดเหมือนไปเร็ว ล้วนเป็นสิ่งบ่บอกว่าการ์ตูนเรื่องนี้มีตัดจบแน่นอน เพียงแต่ว่าในกรณีของชาแมนคิงนี้อยู่ในระดับที่รับไม่ได้ เพราะมาแบบไม่ตั้งตัว และบทสรุปไม่ได้เรื่องนั้นเอง

ปกติฉากของการ์ตูนตัดจบ จะอารมณ์ค้างคา บางเรื่องก็เคลียร์ประเด็นหมด บางเรื่องก็เคลียร์ไม่หมด  บางเรื่องที่เป็นแนวต่อสู้จะมีประโยคคลาสสิกแสนเท่ว่า “การต่อสู้พึ่งเริ่มต้น” ไม่รู้ที่ผ่านมาแข่งกันทำเต้าฮวยหรือเปล่า เลยไม่ได้สู้กันเสียที

ความจริงก็มีการ์ตูนเรื่องหนึ่งที่ตัดจบได้แบบไม่ได้ตั้งตัว ชนิดปาหมอนก็ว่าได้ นั่นคือ Sakigake!! Cromartie Koukou (คุโรมาตี้ โรงเรียนคนบวม) เพียงแต่เรื่องนี้หลายคนรับได้กว่า เพราะเป็นการ์ตูนตลก เนื้อหาไม่ได้จริงจัง (จนบางคนบอกว่า บั่นทอนปัญญา) จึงไม่ได้

 

Ichigo 100% ตอนจบหักมุมจนบางคนรับไม่ได้

-แน่นอนว่าหลายคนที่ดูการ์ตูนญี่ปุ่น หลายคนก็ได้เห็นตอนจบประเภท 'หักมุม' บ้าง โดยคำว่า “หักมุม”  มันมาจากภาษาอังกฤษว่า 'plot twist' ซึ่งหมายถึงเล่าเรื่องมาให้คนดูเชื่ออย่างหนึ่ง แล้วก็พลิกกลับกลายเป็นอีกเรื่องหนึ่ง

ปกติแนวหักมุมจะเน้นแนวสืบสวน ลึกลับ (แต่ก็มีบ้างที่เป็นแนวด้านรักๆ หรือแอ็คชั่น หรือตลก)  เป็นต้นว่า ภาพยนตร์เรื่อง The Mist ที่ตอนจบทำให้คนดูบีบหัวใจ และรู้สึกประหลาดใจ  สิ้นหวัง ทำให้เนื้อเรื่องมีคุณค่ามากขึ้น

อย่างไรก็ตาม การหักมุมนั้นเหมือนดาบสองคม หากใช้ผิดวิธี กล่าวคือ การจะทำให้หักมุมนั้นจะต้องขึ้นอยู่กับความซื่อสัตย์กับคนดู ไม่ใช่ดำเนินเรื่องแบบหนึ่ง แต่พอถึงบทเฉลยและตอนจบของเรื่อง เอาอะไรจากไหนก็ไม่รู้ มาเล่า เฉลยปมทั้งหมดในเรื่อง จนไม่น่าเชื่อถือ ยิ่งดูยิ่งงี่เง่า และนั้นทำให้ตอนจบออกมาดูแย่ๆ  และนักเขียนบางคนหักมุมแบบหักหลังคนดู จนถึงขั้นรับไม่ได้ก็มี

ถ้าจะถามว่าหักมุมเรื่องไหนช็อกที่สุดสำหรับหลายคน แน่นอนว่าจะต้องมีชื่อของการ์ตูน Ichigo 100%  (จัมป์อีกแล้วครับท่าน) โดยเป็นเรื่องของพระเอกมานากะ จุนเป แอบชอบ “โทโจ อายะ” (ผมดำ)  แต่กลายเป็นว่าเขากับสารภาพผิดตัวเป็น “นิชิโนะ สึคาสะ” (ผมทอง)  แทน ทำให้เกิดเรื่องวุ่นๆ ตามมา

หากใครติดตามการ์ตูนเรื่องนี้ จะเห็นว่านางเอกเรื่องนี้ผมทอง ชนิดแบเบอร์ เพราะหน้าปกรวมเล่มแรกยังเป็นผมดำ (เป็นประเพณีการ์ตูนแนวรักๆ ญี่ปุ่น หากผู้หญิงคนใดที่ปรากฏเล่มแรก เธอคือนางเอกหลัก และมีเปอร์เซ็นต์สูงมากจะได้เป็นคนรักของพระเอกในตอนท้ายเรื่อง) แน่นอนหลายคนคิดว่าผมดำจะได้คู่กับพระเอก แต่กลายเป็นว่าตอนจบของเรื่องกลายเป็นว่าพระเอกไปผมทองซึ่งเป็นนางรองซะงั้น ถือว่าเป็นการหักมุม แหวกม่านประเพณีมากๆ  แต่ดูเหมือนเป็นการหักมุมผิดที่ผิดเวลาสักหน่อย เพราะแนวรักๆ นี้หลายคนถือเรื่องนี้มากๆ (ยิ่งฮาเร็มนี้ยิ่งไปใหญ่เลยแหละ)

ความจริงตอนจบ Ichigo 100% ก็แล้วแต่ความคิดเห็นของแต่ละคนมากกว่า บางคนอาจมองว่าจบดีก็ดีไป (เพราะกรูอวยผมทอง) ขณะที่บางคนไม่ชอบถึงขั้นรับไม่ได้ (ก็กรูอวยผมดำนี้น่า และไม่สนคำอธิบายในเรื่องด้วยว่ามันจะมีเหตุผลหรือไม่)   เพราะหลังจากนั้นคนเขียนก็กลายเป็นประเภทดังเฉพาะเรื่องแรก แม้หลังจบ Ichigo 100%  จะเขียนผลงานใหม่ๆ ออกมาหลายเรื่อง ก็ไม่ค่อยได้รับความนิยมจากคนอ่านมากนัก แถมช่วงหลังๆ คนเขียนก็ไม่เขียนแนวฮาเร็มรักสามเศร้า สี่เศร้าอีกเลย 

(บางคนรับไม่ได้ถึงขั้นวาดโดจิน Ichigo 100% ให้พระเอก 3P ด้วยกันทั้งหมดซะเลย)

 จบวินไม่เท่าไหร่ แต่ทำไมคนที่วินต้องเป็นผมเขียว

บางครั้งแม้เนื้อหาของการ์ตูนจะจบดี จบธรรมดาทั่วไป แต่ก็กลายเป็นห่วยได้เช่นกัน หากการ์ตูนไปเปลี่ยนอารมณ์แบบกะทันหัน ไม่ทันตั้งตัว ไปทำอะไรหลายๆ อย่างที่คนดูไม่ชอบ ไม่เข้าท่า นั้นไม่ได้เรียกหักมุม แต่เรียกว่าหักหลัง  เป็นต้นว่า การ์ตูนเรื่องหนึ่งตอนต้นๆ เป็นแนวฮาเร็มสดใสเบาสมองน่ารัก  ระหว่าง สาวแว่น, พี่สาว, น้องข้างบ้าน แต่พอตอนหลังกลายเป็นหลอกคนดูว่าเป็นแนวดราม่า ปวดตับ ยับ เรต และไปยัดเยียดความสัมพันธ์ระหว่างสายเลือด จนรับไม่ได้ เปลี่ยนอารมณ์จนไม่เหลือเค้าโครงตอนแรก (ถ้าทำดราม่าตั้งแต่ต้นๆ ยังพอเลิกดูทัน แต่ดันมาตอนกลางเรื่องนี้สิ) ทำให้หลายคนช้ำใจ ถึงขั้นเกลียด ก็มี  

พูดถึงวินในการ์ตูนแนวฮาเร็ม (ไม่ก็รักสามเศร้า) จบวิน ก็ยังคงเป็นการจบที่หลายคนรับไม่ได้อยู่ดี ต่อให้การ์ตูนวางเหตุผลอะไรมากมาย ให้พระเอกลงเอยความรักผู้หญิงคนนี้ แต่บางคนที่อวยตัวละครหญิงที่ไม่สมหวัง (ซึ่งส่วนมาก เป็นนางรอง แต่บทดีกว่านางเอกแท้ๆ เสียอี) เกิดรับไม่ได้ คงไม่มีใครหรอกที่เห็นตัวละครที่อวยผิดหวังด้านความรัก จนร้องไห้  (เพราะตรูไม่ใช่พวกมาโซ)

นี่ไม่รับการดำเนินเนื้อเรื่องที่ทำได้อินหรือไม่อิน เหตุผลให้คนนี้เข้าวินรู้สึกฟินหรือไม่ด้วย (หากทำไม่ดีต่อให้จบวินดีขนาดไหน ก็ห่วยอยู่ดี)

ถ้าจะเอาตำนานจบวินแบบช็อกของหลายๆ คน ก็คงจะเป็นอนิเมะ Shuffle! (มังงะจบฮาเร็มครับ) ตามปกติแล้วอนิเมะหากให้จบดี ให้เลือกรูทน้องเทพ ซึ่งเป็นรูทฮาเร็มกับทุกคน แต่อนิจจาในมังงะไม่รู้ผู้กำกับเขาคิดอะไรก็ไม่ทราบดันจบวิน แถมตัวละครที่วิน ดันไม่ใช่ตัวละครที่หลายคนอวยเลย นางเอกก็ไม่ใช่ นางรองก็ไม่เชิงซะงั้น

ยิ่งคุณอวยมาก ก็ยิ่งเกลียดมาก อวยผมเหลือง อวยผมดำ ผมสุดท้ายมันก็มีแต่เสีย หากเนื้อเรื่องไม่เป็นไปตามที่เราวาดฝันไว้ (เขียนแนวฮาเร็ม ก็จบฮาเร็มสิ)

เชื่อผมเถอะครับ ดูการ์ตูนแนวฮาเร็ม หากไม่มั่นใจว่าจะจบค้างคา หรือจบฮาเร็ม อย่าไปอวยมาก ไม่งั้นคุณจะช้ำใจ และกลายเป็นฝันร้ายตราบนาน เหมือนใครบางคนในที่นี้แหละ (ยิ่งกว่าตัวละครหญิงที่ผิดหวังในความรักในเรื่องอีก)

อย่างไรก็ตาม ยังมีที่เจ็บปวดยิ่งวินอีก นั่นคือสุดท้ายพระเอกไม่ได้ใครเลย คือมีเหตุการณ์อะไรบางอย่างที่พระเอกไม่ลงเอยกับผู้หญิงคนใดเลย ซึ่งแตกต่างจากค้างคา เพราะค้างคาทุกคนมีสิทธิได้พระเอก บ้าง แต่เหตุการณ์ที่พระเอกไม่ลงเอยกับใครนั้นมาแบบปิดประตูแพ้ หมดสิทธิ์ทุกอย่าง เป็นต้นว่า เกิดโศกนาฏกรรม พระเอกตาย, นางเอกตาย, นางเอกไปได้แฟนใหม่, ทั้งคู่พลัดพลาดกัน, พระเอกย้ายบ้านทิ้งพวกสาวๆ เป็นต้น ซึ่งเชื่อว่าหลายคนคงพบเหตุการณ์ปวดร้าวแบบนี้มาบ้างไม่มากก็ไม่น้อย

มีการ์ตูนเรื่องหนึ่ง พระเอกเปลี่ยนเป็นผู้หญิง ซึ่งในเรื่องมีผู้หญิงเยอะแยะ แต่ผลสุดท้าย พระเอกกับไม่ได้ลงเอยกับใครสักคน แต่ดันไปเลือกเพื่อนพระเอกที่เป็นผู้ชายแทน โดยเพื่อนพระเอกที่ว่าก็ไม่มีใครสักคนอวย หรือเหตุการณ์ใดๆ ที่ทำให้คนอ่านรู้สึกว่าพระเอก (เปลี่ยนเป็นสาว) ต้องเข้าวินกับเพื่อนพระเอกคนนี้เลยแม้แต่น้อย เลยจบแบบเซ็งๆ เสียเวลาที่ตามมา (สำหรับผมเลยพับผ่า)

ยังมีตอนจบที่หักมุม แบบแปลกๆ มากมาย ที่ปรากฏในการ์ตูนญี่ปุ่นหลายเรื่อง ซึ่งตอนจบเหล่านี้จะดีหรือไม่ดีก็ขึ้นอยู่กับความเห็นส่วนตัวของแต่ละคนว่าการดำเนินเรื่องนั้นๆ สมเหตุสมผล  และจบดีหรือไม่ดีหรือไม่

-มันยังมีชีวิตอยู่ พบมากในแนวเอาตัวรอด ที่เหล่าตัวอีกหนีสิ่งที่ไร่ฆ่า (ฆาตกร, สัตว์ประหลาด, ผี) แต่ตอนท้ายก็ไม่รอดอยู่ดี หรือต่อให้ฆ่ามันแต่ตอนท้ายมันก็มีชีวิตอยู่

-มันเป็นเพียงแค่ความฝัน” ก็เป็นอีกตอนจบที่หลายคนไม่ปลื้มมากนักโดยการจบมันเป็นเพียงแค่ความฝันหมายถึงการเล่าเรื่องตอนจบที่ปรากฏว่าเรื่องราวที่เกิดขึ้นทั้งหมดการดำเนินเรื่องทั้งหมด สุดท้ายมันก็ไม่มีอยู่จริงเป็นเพียงความคิดของตัวละครตัวหลักเท่านั้น (พูดง่ายๆ มโน เอาเอง) ซึ่งตัวละครหลัก (ตัวเอก) ได้ฝันไปหรือมีอาการทางจิตสร้างเรื่องขึ้นมาเอง (บางเรื่องก็สร้างโลกขึ้นมาเองและเมื่อถึงตอนจบตัวเอกก็จะกลับสู่โลกแห่งความจริงก่อนที่จะนำไปสูบทสรุปที่ส่วนใหญ่หักมุมอย่างเหลือเชื่อ

-พระเอกเป็นเกย์ !??????

-รีเซ็ท (รวมไปถึงวนลูป) เนื้อหาประมาทว่าพระเอกกำลังผจญภัยอยู่ดีๆ มาตอนท้ายเรื่องเกิดเหตุการณ์อะไรบางอย่าง ทำให้กลับไปสู่จุดเริ่มต้น เริ่มใหม่อีกครั้ง เป็นตอนจบที่สุดเซ็งที่สุดในชีวิต

-จบ งง คือตอนจบไม่เข้าใจว่ามีความหมายอะไร ทำไมถึงจบแบบนั้น บางเรื่องก็นึกว่าจบแล้ว บางเรื่องก็ค้างคาว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นหว่า เป็นต้นว่า ตอนจบ ตบมือแปะแปะ ใน Evangelion เป็นต้น

-กำกวม ตอนจบที่สรุปไม่ได้ว่าตกลงแล้วพระเอกเลือกอะไรกันแน่ เป็นต้นว่า สรุปแล้วใครเข้าวิน, พระเอกตายหรือไม่ตาย, ตกลงแล้วพระเอกเลือกอะไร เป็นต้น (ซึ่งจุดประสงค์ตอนจบแบบนี้ก็เพื่อให้เราตีความเอาเอง ) เป็นตอนจบที่ชวนหงุดหงิดมาก

-โลลิโต (เหล่าคนชอบโลลิรับไม่ได้)

 

เรือสวย ตอนจบโศกนาฏกรรม

โศกนาฏกรรมความตาย มาถึงตอนจบที่หลายคนไม่อยากจะเจอ เพราะมันเป็นตอนจบที่น่าเศร้าที่สุด นั้นคือตอนจบโศกนาฏกรรมที่ลงท้ายด้วยความเศร้าหรือไม่สมหวัง ที่ลงเอยด้วยความตาย ของตัวเอกในเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นพระเอก, นางเอก, นางรอง หรือตัวละครชายหญิงที่หลายคนอวย

แน่นอนว่า ถ้าพูดถึงตอนจบในตำนาน หลายคนต้องรู้จักตอนจบโศกนาฏกรรม “เรือสวย” อันลือลั่น หรือ“Niceboat” ซึ่งแปลว่าจบไม่ดี จบไม่สวย ถูกฆ่า ซึ่งคำว่า “Niceboat” ได้เป็นคำที่ถูกค้นมากที่สุดในเว็บYahoo!ญี่ปุ่น ค้นหาจาก 17 กันยายน - 23กันยายน

และแน่นอนยิ่งกว่าแช่แป้ง หากพูดถึงเรือสวย หลายคนต้องนึกถึงตอนจบอันลือลั่นของอนิเมะ School  Day  เรื่องราวของ"มาโกโตะ อิโต้" ที่แอบหลงรักผู้หญิงที่ชื่อ “โคโตโนฮะ” แต่ตอนหลังๆ ไปนอกใจไปหา "เซไค ไซออนจิ" เท่านั้นยังไม่พอ ยังไปเอาผู้หญิงอีกมากมายนับไม่ถ้วน ผลสุดท้ายมาโคโตะก็พบจุดจบด้วยฝีมือของผู้หญิง พร้อมฉากสุดท้ายเรือลอยละล่องในทะเลอันกว้างใหญ่ จนกลายเป็นที่มาของเรือสวย (บางที่ที่มาของเรือสวย อาจมาจากภาพเรือลงในแม่น้ำภูเขานอร์เวย์ พร้อมเล่นเพลง “แอร์ออนจีสตริง” (Airon the G String) ที่นำมาแทนวันที่อนิเมะ School  Day   ฉายวันสุดท้าย)

                หลังจากอนิเมะเรื่องนี้ออกฉาย หลายคนแทบไม่รับได้ แถมดูแล้วจิตตกสุดขีด บางคนบอกว่าเป็นตอนจบที่เลวร้ายที่สุดในชีวิตที่ดูการ์ตูนมา

อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาดีๆ แล้ว ตอนจบของ School  Day  ถือว่าเป็นตอนจบที่มีเหตุมีผลในตอนมันอยู่ เพราะสิ่งที่พระเอกทำนั้นไม่สมควรให้อภัย ทำอะไรเอาไว้ ก็ได้รับผลแบบนั้น ทั้งหมดเป็นผลกระทำของมาโกโตะเองล้วนๆ  แม้ผลออกมาอาจจะเลวร้ายก็ที่คิดเอาไว้ก็เถอะ แต่มันกลับกลายทำให้หลายคนสะเทือนจิตใจตราตรึงจิตใจ ไม่มากก็ไม่น้อย

ความจริงแล้วตอนจบ “พระเอกและนางเอกตายตอนจบ” ไม่เชิงว่าเป็นตอนจบหลายคนไม่ชอบ เพราะมันก็มีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันออกไป   ข้อดีคือหากพระเอกและนางเอกตายอย่างเหตุผลที่สมควร ก็จะเป็นฉากที่ติดตรึงหัวใจของคนที่ติดตามมา แม้พระเอก นางเอก (หรือตัวละครที่สำคัญไม่ว่าจะ พระรอง หรือนางรองก็ตาม) จะตายในตอนจบ (หรือตอนท้าย) แต่ก็ทำให้คนที่ติดตามจดจำ บางครั้งก็เป็นการตายที่เสียสละ   ชีวิตบางครั้งก็ไม่ได้สมหวังเสมอไป บางครั้งหากผิดพลาดอะไร เราก็ไม่สามารถกลับไปเริ่มต้นได้

หากจะยกเรื่องที่ตัวเอกตายสักเรื่อง ที่กินใจทุกคน ก็ต้องมีชื่อของพระเอกลูลิซจาก Code Geass ซึ่งบทตายก็สมเหตุสมผล และค่อนข้างประทับใจ (แม้บางคนจะรับไม่ได้ก็ตาม) หรือจะเป็นนางเอกเข้าวินฟุรุคาว่า นางิสะจาก Clannad ที่จบลงแบบเศร้าๆ (ให้พระเอกเศร้าจนหลายคนแทบร้องไห้เป็นสายเลือด) ซึ่งกรณีของนางเอก Clannad ก็เป็นสอนว่า บางครั้งทุกอย่างมันก็ไม่ได้สวยหรูเสมอไป บางทีอาจเกิดโศกนาฏกรรมที่ไม่ทันตั้งตัว ดีงนั้นเราจึงต้องใช้ชีวิตอย่างมีคุ้นค่า ยอมรับผลที่ตามมา แม้จะเป็นโศกนาฏกรรมที่โหดร้ายก็ตาม

แน่นอนข้อเสียของตอนจบ “พระเอกและนางเอกตายตอนจบ” ก็คือ หลายคนรับไม่ค่อยได้กับฉากจบประเภทนี้มากนัก เพราะพวกเขาหวังว่าอยากให้การ์ตูนจบมีความสุข มากกว่าโศกนาฏกรรม แม้ว่าจะมีเหตุผลใดๆ  

ก็ไม่สน

ใช่ว่าตอนจบ “พระเอกและนางเอกตายตอนจบ” จะประทับใจเสมอไป คือถ้าหาเหตุผลที่ทำให้พระเอกหรือนางเอกเสียชีวิต หรือดำเนินเนื้อเรื่องที่ไม่มีน้ำหนักพอละก็ แทนที่จะเกิดความประทับใจตราตรึงใจ ก็จะกลายเป็นความห่วย บัดซบ ที่เลวร้าย ฝันร้ายของหลายคนแบบไม่รู้เรื่อง

แน่นอนถ้าจะยกตัวอย่าง ผมก็ยังคงให้ Guilty Crown  ที่ตอนจบนางเอกตาย พระเอกตาบอดแขนด้วน มันเป็นตอนจบที่ไม่ได้เรื่อง  คือมันไม่มีเหตุผล ไม่มีน้ำหนักพอเลยที่จะให้นางเอกตายตอนจบ หรือให้พระเอกใช้ชีวิตแบบปลงกับชีวิต โอเคบางคนอาจมองว่า เป็นตอนจบแสดงให้เห็นว่าบางครั้งชีวิตก็ไม่ได้สมหวังเสมอไป  แต่ขอโทษครับการดำเนินเรื่องมันไม่ได้สื่อเรื่องแบบนี้เลย ผมกลับมองว่าพยายามยัดเยียดตอนจบแบบนี้ ให้เหมือนโค้ด กีกัสมากกว่า อีกทั้งหลายประเด็นก็ไม่ได้อธิบายเอาไว้กระจ่าง บทสรุปตัวละครแต่ละคนก็ไม่ได้กล่าวถึงในตอนจบ ผลคือเป็นการ์ตูนที่จบไม่ได้เรื่องเลยในสายตาผม

ต่อมา ก็มีการ์ตูนอนิเมะอีกเรื่อง Kakumeiki Valvrave  ที่เนื้อหาอุตสาห์ว่าโครงเรื่องได้น่าสนใจน่าติดตาม อีกทั้งยังลุ้นว่าใครจะสมหวังในความรัก หากแต่ตอนจบกับหักหน้าคนดู ยัดเยียดให้พระเอกตายไม่ได้ใครสักคน  เรียกได้ว่าผิดหวังเป็นสองเด้ง

สรุป เรื่องของจบดีหรือไม่ดีนั้น ขึ้นอยู่กับว่ามังงะ, อนิเมะ, นิยายเรื่องนั้นๆ จะสามารถดำเนินเรื่องได้สมเหตุสมผลหรือไม่เมื่อถึงตอนจบ  ทำได้น่าติดตามลุ้นจึงถึงตอนสุดท้าย บทสรุปของเรื่องทำออกมาซึ้งหรือน่าประทับใจเพียงใด สามารถคลายประเด็นคำถามต่างๆ ในเรื่องได้หรือไม่ เพราะต่อให้บางเรื่องจบดีแค่ไหนก็ตาม แต่การดำเนินเรื่องไม่สมเหตุสมผล หรือไม่กระจ่าง มันก็กลายเป็นการ์ตูนจบไม่ได้เรื่องในสายตาคนอ่านเช่นกัน

จะว่าไปส่วนมากการ์ตูนญี่ปุ่นส่วนใหญ่ก็ไม่ค่อยจบตามที่คนอ่านอวยมากนัก ไม่ได้เกี่ยวกับอุตสาหกรรมมังงะตกต่ำเลย เพราะบางครั้งการ์ตูนบางเรื่องก็ขมวดปมมากเกินไปจนไม่สามารถดำเนินเรื่องคลายปมได้ทั้งหมด บางเรื่องฝีมือของคนเขียนไม่ถึงที่อธิบายปริศนาในเรื่องได้ไม่สมเหตุสมผล หรือน่าสนใจพอ บางเรื่องคนเขียนก็แอบประชดตัวเองหน่อยๆ (เช่นทะเลาะกับต้นสังกัด หรือมีเรื่องในครอบครัว)  และบางเรื่องเป็นกลไกตลาดเมื่อการตอบรับคนอ่านไม่ดีก็ตัดจบ

อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าตอนจบจะเป็นยังไง สุดท้ายมันก็ขึ้นอยู่กับตัวเรา ว่าเรามองตอนจบนี้ยังไง มันคุ้มค่าหรือไม่  แน่นอนว่าเราไม่สามารถทำให้การ์ตูนจบแบบถูกใจเราได้ทั้งหมด  ดูการ์ตูนญี่ปุ่นต้องทำใจให้เยอะๆ เพราะในอนาคตคุณก็ต้องเจอตอนจบไม่ถูกใจเรา และจบแบบน่าผิดหวังแน่นอน และหนึ่งในนั้นจะต้องมีตอนจบที่ทำให้เราช็อกสิ้นหวัง  เพียงแต่ว่าเราจะสามารถทำใจได้นานแค่ไหน เราจะเลือกเก็บตอนจบแย่ๆ นี้ไว้ในความทรงจำ หรือจะลืมให้หมดสิ้น ก็แล้วแต่คุณ

สักวันเราก็จะพบการ์ตูนที่ถูกใจบ้างสักเรื่องบ้างละน่า