คลังสรุปมหากาพย์ข้อสอบTU : by. BiwTigerPisces

ลำดับตอนที่ #31 : [Finalเทอม2] ประวัติวรรณคดี ร.5 - ร.6 [แก้ไขเรียบร้อย]

สรุปประวัติวรรณคดี Final เทอม 2

ความเหมือน/แตกต่างของวรรณคดีใน ร.5 กับ ร.6
รัชกาลที่ 5	รัชกาลที่ 6
ตั้งโบราณคดีสโมสร (ตรามังกรคาบแก้ว)	ตั้งวรรณคดีสโมสร (ตราพิฆเนศ)
เริ่มต้นวงการ ละคร	ละครเป็นที่นิยมแล้ว
ยังแปลพงศาวดารจีนอยู่	เริ่มเมินของจีน หันมาแปลงานของฝั่งตะวันตก
มีการเผยแพร่งานผ่านทาง หนังสือพิมพ์
นิยมสำนวนร้อยแก้ว
ร้อยกรองยังมี โคลง ฉันท์ เป็นตัวนำ	ร้อยกรองให้ กลอน เป็นตัวนำแทน

วรรณคดีสมัยร.5

เอกลักษณ์

1.มีการจัดตั้งโรงเรียนขึ้นครั้งแรก ทำให้สร้างกวีที่มีคุณภาพได้มากขึ้น

2.ตั้งโบราณคดีสโมสร : ตรามังกรคาบแก้ว
ตามชื่อค่ะ ไว้ศึกษาประวัติศาสตร์โบราณคดี ภายใต้การควบคุมของ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
แต่สุดท้ายก็ยกเลิกไป

3.มีการพิมพ์หนังสือพิมพ์จำนวน 52 ฉบับ
โดยฉบับที่เน้นวรรณคดี ได้แก่
- วชิรญาณ
- ทวีปัญญา
- ลักวิทยา
- ถลกวิทยา
- นารีโฉม (อันนี้จะเน้นเนื้อเรื่องแบบผู้หญิ๊งงงงผู้หญิง ถ้าเทียบกับปัจจุบันก็การ์ตูนตาหวานอ่ะแหละ)
- ดรุโณวาท (เป็นลิขสิทธิ์ทางหนังสือพิมพ์ของคนไทยครั้งแรก)

4.จัดตั้งหอสมุด
- หอมนเทียรธรรม
- หอพุทธสังคหะ
- หอพระสมุดวชิรญาณ

5.มีงานด้านพจนานุกรม
หมอบรัดเลย์ พิมพ์พจนานุกรมเล่มแรกชื่อ ‘หนังสืออักขราภิธานศรัพท์’

6.แปลพงศาวดารจีนมากถึง 13 เรื่อง (ทำลายสถิติสมัยร.4 ที่ตอนนั้นมี 11 เรื่อง)

7.เกิดละครใหม่(แต่ยังไม่นิยมเท่าไหร่)หลายแบบ (เป็นยุคแรก คนยังไม่สนใจเยอะเพราะเพิ่งจะเริ่ม)        

รูปแบบล่าสุด	ต้นแบบ
ละครดึกดำบรรพ์	ละครไทย+ละครฝรั่ง
ละครร้อง	ละครนอก
ละครพันทาง
ละครพูด	ลำนำ

8.นิยมร้อยแก้วไม่เสื่อมคลาย
ขณะที่สมาพันธ์โรงน้ำชาร้อยกรองพวกกาพย์ ฉันท์ ร่าย ถูกลดบทลง บางอันก็ย่อซะกลายเป็น เรื่องเบ็ดเตล็ดแทน

9.นิยมคำกลอนประโลมโลก (เน้นทางบันเทิง) คือ เอาพวกนิทานพื้นบ้านมาใส่เป็นกลอนสุภาพ เช่น ปลาบู่ทอง แก้วหน้าม้า

10.ยุคแห่ง ร้อยแก้ว นวนิยาย และเรื่องสั้น

ประเภทบันเทิงคดี ที่เน้นภาษาอังกฤษซะเหลือเกิน

มีเริ่มการเขียนเรื่องสั้นแบบตะวันตก
เรื่องแรก : สนุกนิ์นึก ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากร

******หมายเหตุ******
ดาวแดง = ได้รับการยกย่อง ยอดเยี่ยม ยิ่งใหญ่ เกรียงไกร //แปะๆๆๆ
ดาวเขียว = ต้นตำรับ เริ่มการ.....(อะไรสักอย่าง).....เป็นเรื่องแรก
ดาวม่วง = เพื่อการศึกษา
ดาวน้ำเงิน = เรื่องสุดท้ายแห่ง.....(อะไรก็ว่าไป)........
ดาวทอง = มีอะไรแปลกแหวกแนวกว่าชาวบ้าน

 


 

   พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.5)

1. พระราชพิธีสิบสองเดือน
จุดมุ่งหมาย : ศึกษาวัฒนธรรมเทศกาลประจำประเทศ
ลักษณะการแต่ง : ความเรียงอธิบาย
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เล่าถึงประวัติของพวกเทศกาลประจำเดือน เป็นมาตั้งแต่อยุธยา พอตอนนี้เปลี่ยนไปยังไงบ้าง ซึ่งในเนื้อหา ขาดไปเดือนเดียวคือ เดือน11
Key :  การกวนข้าวทิพย์
ความเด่น :
- ยอดของวรรณคดีความเรียงเชิงอธิบาย
- ได้ความรู้พิธีทางศาสนาพราหมณ์ฮินดู

2. พระราชนิพนธ์เรื่องไกลบ้าน (จดหมาย#1 ของจริง one way)
จุดมุ่งหมาย : ส่งจดหมายจริงถึง พระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้านิภานภดล (จำว่า แชทกับลูกนิภา แต่ลูกนิภาตอบกลับไม่ได้)
ลักษณะการแต่ง : จดหมายเหตุรายวัน และone way ลูกนิภาไม่ตอบกลับ แอบแทรกร้อยกรองไปบางจุด จำนวน 43 ฉบับ
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เรื่องราวของการประพาสยุโรปครั้งที่2 จากค่ำคืนที่ 1 - 225
Key : แทนตัวว่า ‘พ่อ’ ลงท้ายชื่อด้วย ‘จุฬาลงกรณ์ ปร.’
ความเด่น : ทราบถึงข้อมูลบ้านเมืองประวัติศาสตร์ของยุโรปสมัยนั้น

3. ลิลิตนิทราชาคริต
จุดมุ่งหมาย : พระราชทานให้พระบรมศานุวงศ์เครือญาติในวันขึ้นปีใหม่
ลักษณะการแต่ง : ลิลิตสุภาพ
เนื้อเรื่องโดยย่อ :

เรื่องราวของชาวอาหรับ นามอาบูหะซันลูกบ้านค้าขาย แต่ฮีไม่เอาอ่าววันๆ เอาแต่แร่ด วันหนึ่งพระเจ้ากาหลิบที่ชอบปลอมตัวเป็นชีวิตจิตพระทัย ก็ปลอมตัวไปประพาสต้นเจอขุ่นซัน ขุ่นซันก็โชว์ภูมิว่า ถ้าตัวเองเป็นราชามีคดีอะไร จะตัดสินงั้นงี้ พระเจ้ากาหลิบจึงร้องว่า ได้…YouรีเควสIจัดให้ จึงให้คนวางยาขุ่นซันให้สลีปปิ้งหลับปุ๋ยนับแกะในฝัน
พอฮีตื่นมาก็พบว่าตัวเองเป็นราชา ทดสอบดูว่าไม่ฝันไป จึงเริ่มทำหน้าที่ราชา(และคนทั้งวันก็นัดกันเออออหลอกมันไปพร้อมกัน) ตัดสินคดีความได้ถูกใจพระเจ้ากาหลิบที่แอบดูอยู่ได้จริงตามที่โม้ พอจบวันจึงให้คนไปวางยาหลับคร่อกอีกรอบ แล้วหอบขุ่นซันไปวางคืนที่บ้าน พอฮีตื่นมายังเหลิงว่าตัวเองเป็นราชาก็ประกาศทั่วหมู่บ้าน จึงโดนคนหาว่าบ้า แม้กระนั้นผู้เป็นแม่ก็ยังเข้ามาปกป้องลูก พอหมดวัน พระเจ้ากาหลิบก็มาสารภาพเรื่องและรับขุ่นซันเข้าเป็นราชการทำงานในวัง แต่ก็เกิดเหตุช็อต ทำให้ขุ่นซันตกลงกับภรรเมียว่าจะให้คนใดคนหนึ่งแกล้งตายขอเงินทำศพ หากพระเจ้ากาหลิบรู้ทัน ก็ไม่ถือสา ถือเป็นเรื่องตลกประจำวังไปอีกนานแสนนาน

Key : เวลามีสุขล้น เหลือเหลิง
     ปล่อยจิตคิดละเลิง โล่งแล้ว
ความเด่น :
- สอนเรื่องการคบเพื่อน ความรักของแม่ การรักษาทรัพย์ การปฏิบัติราชการ และความซื่อสัตย์
- ผู้ช่วยรีไรท์คือ ท่านพิชิต+น้อย
     1. กรมหลวงพิชิตปรีชากร
     2. พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร)

4. พระราชวิจารณ์จดหมายเหตุความทรงจำ
ลักษณะการแต่ง : ความเรียงอธิบาย
เนื้อเรื่องโดยย่อ : พิจารณาสันนิษฐานคนแต่ง แล้ววิจารณ์เรื่องราวที่เกิดขึ้นซึ่งเป็นสมัยอยุธยาตอนปลายตามเนื้อหาต้นฉบับ
ความเด่น :
- เน้นเรื่องทางประวัติศาสตร์อยุธยาตอนปลาย
- จดหมายต้นฉบับได้รับจากตรงวังหน้า อยุธยาตอนปลาย – ร.2 และหอสมุดวชิรญาณเป็นคนเก็บมาได้
-  ผู้แต่งจดหมายต้นฉบับน่าจะชื่อ
ยศแรก สมัยร.1 >> พระองค์เจ้ากุ หรือ เจ้าครอกวัดโพธิ์
ยศที่สอง สมัยร.4 >> กรมหลวงนริทรเทวี

5. กาพย์เห่เรือ
จุดมุ่งหมาย : ใช้เมื่อเห่เรือหลวง เมื่อเสด็จลอยพระทีป
ลักษณะการแต่ง : กาพย์เห่เรือ (โคลงสี่สุภาพ 1 บท + กาพย์ยานี ยาวไปเรื่อยๆ)
เนื้อเรื่องโดยย่อ : ช่วงเห่เรือก็ ชมสวน ชมไม้ ชมนก และชมโฉม
Key : ยลพักตร์ผิวผ่องเพี้ยง ศศิธร , ยลพักตร์ผิวผ่องผุด งามบริสุทธิ์เล่ห์จันทร
ความเด่น :
เป็นทายาทแห่งกาพย์เห่เรือ ซึ่งเรียงไทม์ไลน์ตามที่เราเคยเรียนจะเป็นแบบนี้

ฉบับที่1	เจ้าฟ้ากุ้ง
ฉบับที่2 (อันนี้มาในชื่อ ชมเครื่องคาวหวาน)	ร.2
ฉบับที่3	ร.5
ฉบับที่4	ร.6

6. ประชุมโคลงสุภาษิต
จุดมุ่งหมาย : พระราชทานบุคคลต่างๆ / พิมพ์ลงหนังสือพิมพ์
ลักษณะการแต่ง : โคลงสี่สุภาพ
Key : ฝูงชนกำเนิดคล้าย คลึงกัน
        ความรู้คู่เปรียบด้วย กำลัง กายเฮย
        ทำดีไป่เลือกเว้น ผู้ใด ใดเฮย
ความเด่น : หอพระสมุดวชิรญาณนำมาจัดรวมตีพิมพ์เป็นเล่ม
                 - ใช้สำหรับเป็นคติสอนใจ

7. โคลงเรื่องรามเกียรติ์
จุดมุ่งหมาย : ฉลองพระนครครบรอบ 100 ปี
ลักษณะการแต่ง : โคลงสี่สุภาพ
เนื้อเรื่องโดยย่อ : รามเกียริต์ 8 ตอน เริ่มแต่ท้าวชนกพบนางสีดา ยันพระรามกลับมาครองเมือง
ความเด่น :
- ถอดแบบจากฉบับของ ร.1
-  ได้จารึกลงวัดพระแก้ว กวีที่ช่วยกันแต่งจึงไม่มีใครยอมใคร แข่งขันฝีปากทางกวีเลยก็ว่าได้
- แปลกตรงที่ 1.ใช้โคลงแต่งแทนกลอน
                     2. ไว้ใช้อ่านอย่างเดียว ละครอะไรหามีไม่
                     3. ได้แปลเป็นฉบับภาษาอังกฤษในภายหลัง

คุณสมบัติ	รามเกียรติ์ ver. ร.1 – ร.2 – ร.3	รามเกียรติ์ ver. ร.5
สำนวน	กลอนบทละคร	โคลงสี่สุภาพ
การนำไปใช้	เล่นละคร	ได้อยู่บนจารึกของวัดพระแก้วเพื่อใช้อ่าน

8. บทละครเรื่องเงาะป่า
จุดมุ่งหมาย : แต่งแก้เบื่อระหว่างนอนพักฟื้น
ลักษณะการแต่ง : กลอนบทละคร
เนื้อเรื่องโดยย่อ : รักสามเส้าระหว่าง ซมพลา ลำหับ ฮเนา แย่งชิงนางลำหับกัน แต่สุดท้ายนางลำหับกับซมพลารักกัน จึงตายตามกันเยี่ยงโรมิโอกะจูเลียต ฮเนาที่สำนึกว่าตนเป็นต้นเหตุจึงปลิดชีพตัวตายตาม
ความเด่น :
- ได้พล็อตและโคลงเรื่องมาจากชาวเงาะที่รับมาอุปถัมภ์ ชื่อ คนัง
- แต่งจบภายใน 8 วัน
- ทราบความเป็นอยู่ของชาวเงาะ ด้านมานุษยวิทยา
- ได้ใช้ขับร้องเป็นบทมโหรี เช่น บทร้องเพลงไทย เพลงหงส์ทอง

----------

   พระยาศรีสุนทรโวหาร (ครูน้อย อาจารยางกูร)                                                 
ข้อมูลโดยสังเขป : เป็นครูผู้เชี่ยวชาญ ไทย บาลีสันสกฤต
เข้ารับราชการในตำแหน่ง กรมพระอาลักษณ์
ยศแรก >> ขุนประสิทธิ์อักษรศาสตร์
ยศที่สอง >> ขุนสารประเสริฐ
ยศที่สาม >> พระศรีภูริปรีชา
ยศที่สี่ >> พระยาศรีสุนทรโวหาร

9. แบบเรียนภาษาไทย
จุดมุ่งหมาย : สำหรับการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยทั่วถึงกัน (ขั้นประมาณประถม-มัธยมแถวนี้)
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้วปนร้อยกรอง
เนื้อเรื่องโดยย่อ :

ชื่อเล่ม	เนื้อหา	สูตรจำ
มูลบทบรรพกิจ	พื้นฐานไวยากรณ์ พวกสระ พยัญชนะ มาตราตัวสะกด มีกาพย์พระไชยสุริยา(สุนทรภู่)แทรก และได้เค้ามาจากจินดามณี(พระโหราธิบดี)	มูล = พื้นฐาน
วาหนิติ์กร	อักษรนำ	หนิ = นำ
อักษรประโยค	คำควบกล้ำ คำสันธาน	ในประโยคเวลาจะต่อกัน ก็ต้องใช้คำ สันธาน และคำว่าประโยคมันควบกล้ำมั้ยล่ะ?
สังโยคพิธาน	เน้นเรื่องมาตราตัวสะกดอีกครั้ง
ไวพจน์พิจารณ์	คำพ้อง	พจน์ = พ้อง
พิศาลการันต์	ใช้ตัวการันต์ และไม้ไต่คู้	การันต์ = การันต์
นิติสารสาธก	ประโยชน์ของการศึกษา Key : มีวิชาเหมือนมีทรัพย์อยู่นับแสน          เกิดเป็นชายชาวสยามตามวิสัย หนังสือไทยก็ไม่รู้ดูบัดสี	นิติ มีควาหมายเท่ากับ การศึกษา

ความเด่น : เป็นต้นแบบของการศึกษาด้านอักษรศาสตร์ ใช้เป็นหลักภาษาไทยมาถึงปัจจุบัน

10. พรรณพฤกษาและสัตวาภิธาน
จุดมุ่งหมาย : เป็นแบบเรียนในวิชาภาษาไทย
ลักษณะการแต่ง : กาพย์ โคลงสี่สุภาพ กลอนสุภาพ และร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : ไล่ชื่อพันธุ์ไม้ตามมาตราตัวสะกด และมีพาร์ทอธิบายเรื่องสิงห์สาราสัตว์
ความเด่น : เป็นแบบเรียนที่ให้ความรู้ภาษาไทย และชีววิทยาไปพร้อมกัน

11. คำฉันท์กล่อมช้าง
จุดมุ่งหมาย : ใช้ในพระราชพิธีขึ้นระวางช้าง ที่มีชื่อ เช่น
1. พระเศวตสุวภาพพรรณ
2. พระเทพคชรัตนกรินี
3. พระเศวตสุนทรสวัสดิ์
ลักษณะการแต่ง : คำฉันท์ (กาพย์ + ฉันท์)
key : บุญแล้วพ่อสร้างสม ให้มาชมมาเชยเมือง
 

12. คำนมัสการคุณานุคุณ
//จำได้มั้ยคะ ที่ท่องๆ สวดๆ กันทุกวันศุกร์
จุดมุ่งหมาย : เป็นบทสรรเสริญพุทธศาสนา
ลักษณะการแต่ง : อินทรวิเชียรฉันท์ และกาพย์ฉบัง16
Key : ธรรมะคือคุณากร ส่วนชอบสาทร.....
ความเด่น : ได้ใช้เป็นบทสวดในโรงเรียนมาถึงปัจจุบัน

-------------

   ก.ศ.ร. กุหลาบ

13. หนังสือพิมพ์สยามประเภท
จุดมุ่งหมาย : เพื่อแสดงความคิดเห็นหลายๆ ประเด็น ทางประวัติศาสตร์ ย้ำ ประวัติศาสตร์ โบราณคดี อัตชีวประวัติ เท่านั้น
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว (คงไม่พิมพ์เป็นกลอนลงหนังสือพิมพ์หรอกมั้งคะ..)
ความเด่น : ได้ความรู้ด้านโบราณคดี ประวัติของบุคคลสำคัญคนนั้นคนนี้ แต่เสียที่ว่า ชอบดัดแปลงใส่ไข่เสริมเรื่องตามใจชอบไปนิด..

   เทียนวรรณ (ต.ว.ส. วัณณาโก)                                                                         
เป็นผู้ที่ริเริ่มเขียนบทความทางการเมืองแบบจิกกัดจริงๆ ตรงๆ ครั้งแรก
(ผลสุดท้ายทำให้คนนี้ติดตะรางทันที...)

14. หนังสือพิมพ์ศิริพจนภาคและตุลวิภาคพจนกิจ
จุดมุ่งหมาย : แสดงความคิดเห็น วิพากษ์วิจารณ์ จิก เชิด ในหลายๆ ประเด็น
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว แทรกกลอนสุภาพ (แต่อันนี้มีกลอนด้วยอ่ะ…)
ความเด่น : เป็นหนังสือพิมพ์ฉบับแรกที่กล้าตีแผ่สะท้อนสังคม ให้เกิดความตื่นตัวในการเปลี่ยนแปลงมากขึ้น

   พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากร                                                     
เป็นผู้ที่มีส่วนช่วยในการดำเนินกรณียกิจหลายอย่าง ผลงานเด็ดๆ ก็มีเยอะ เช่น
1.ร่วมจัดตั้งหอสมุดวชิรญาณ
2.ร่วมจัดตั้งโรงเรียนสอนภาษาอังกฤษ ที่นันทอุทยาน
3.ดำรงตำแหน่ง เสนาบดีกระรทรวงยุติธรรม
4.บัญญัติชื่อของตัวยาในตำรับแผนไทย เช่น วิสรรพยา : แก้ท้องเดิน (คล้ายๆ ฝรั่งตั้งชื่อ พาราเซตามอล : แก้ปวด )

16. ลิลิตสรรเสริญพระบารมี
จุดมุ่งหมาย : เฉลิมพระเกียรติและถวายร.5
ลักษณะการแต่ง : ลิลิตสุภาพ
เนื้อเรื่องโดยย่อ : บอกจุดมุ่งหมายในการแต่ง พรรณนาสดุดีกษัตริย์พร้อมชมบ้านเมือง วัง คลัง นา ทหารไปพลาง และยอพระเกียรติ รัชกาลที่ 5
ความเด่น : ได้ความรู้ด้านประวัติศาสตร์ เห็นถึงสภาพบ้านเมืองที่เจริญรุ่งเรืองในสมัยนั้น

17. สนุกนิ์นึก
จุดมุ่งหมาย : ทดลองนิพนธ์แบบตะวันตก และตีพิมพ์ลงในหนังสือวชิรญาณ
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : วงสนทนาของสี่พระภิกษุที่เม้าท์กันว่า ถ้าสึกแล้วจะไปทำอะไร ซึ่งพระภิกษุตัวเอกก็โดนตื๊อให้สึกอยู่ด้วยที่มีหญิงมาชอบ แล้วก็โดนตัดจบไป…(เพราะทางศาสนา คือ พระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ มาโวยเบาๆ)
ความเด่น :
- งานเขียนแบบเรื่องสั้นครั้งแรกของไทย และแต่งแนวตะวันตกครั้งแรกด้วย

   พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์                                            
เป็นผู้ให้กำเนิดละครร้อง โดยใช้นามแฝงในงานนี้ว่า ‘ประเสริฐอักษร’
พระนามเดิม พระองค์เจ้าชายวรวรรณากร

มีคณะละครนามว่า ‘ละครกรีฎาลัย’

18. นิทานคำกลอนเรื่องอาหรับราตรี
จุดมุ่งหมาย : อยากให้คนไทยได้อ่านของนอกของอาหรับบ้าง
ลักษณะการแต่ง : กลอนสุภาพ
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เรื่องของพระเจ้าซาเซแซนผู้เกลียดชะนีที่บังอาจทำให้พระองค์ช้ำรักในอดีต จึงทำตัวเป็นพ่อมดประจำเมืองว่า จะต้องส่งหญิงมาสังเวยทุกคืน คืนละ1คน พอถึงคราวของนางเชเฮอเรแซดผู้ชาญฉลาด นางใช้อุบายเล่านิทานอันแสนยาวยืด 1 คืนไม่จบ พอพระเจ้าซาเซแมนเห็นว่าฆ่าตอนกลางวันเดี๋ยวผิดกฎตัวเอง เลยยอมปล่อยไปค่อยจัดการคืนหน้า แต่พอตกดึกนางก็เล่านิทานยาวยืดต่อ ทำแบบนี้อยู่ 1,001 ราตรี พระเจ้าซาเซแมนก็หมดความอาฆาตในตัวสตรี ยกย่องให้นางคนนี้เป็นพระมเหสีครองบัลลังก์สืบไป
ความเด่น : เป็นงานเขียนซ้อนงานเขียน(ประเภทเดียวกับเวตาล) มีเนื้อเรื่องนิทานแยกย่อยอีกมากมาย

19. สาวเครือฟ้า
จุดมุ่งหมาย : เล่นละครถวายร.5 (เพราะพระองค์ไปเจอเรื่อง มาดามบัตเตอร์ฟลาย ของบุชชินี ในช่วงประทับอยู่ยุโรปแล้วยังฟินอยู่)
ลักษณะการแต่ง : บทละครร้องสลับพูด (แบบว่า ตอนร้องเพลงก็ร้องเปิดคอนเสิร์ตไปเลย ตอนพูดก็พูดปกติ)
เนื้อเรื่องโดยย่อ : ร้อยตรีพร้อม พบกับเครือฟ้า รักกันมีลูกด้วยกัน แต่พอฝ่ายชายกลับเมืองกรุงก็โดนคลุมถุงชนแต่งงานกับสาวอีกนาง เครือฟ้าเฮิร์ท เสียใจ แทงตัวเองตายในอ้อมกอดของร้อยตรีพร้อม
ความเด่น : เป็นบทละครร้องครั้งแรก และได้รับความนิยมสูงมาก เนื้อเรื่องดราม่ากินใจยิ่งนัก

20. ตำนานพระแท่นมนังคศิลาบาตร
ลักษณะการแต่ง : ลิลิต + โคลงดั้น
เนื้อเรื่องโดยย่อ : อิงตามหลักศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช
ความเด่น : ด้านประวัติศาสตร์โบราณคดี

21. โคลงลิลิตมกุฎราชคุณานุสรณ์
จุดมุ่งหมาย : ถ่ายทอดประวัติของร.5
ลักษณะการแต่ง : โคลงแบบสมัยใหม่แปลกแหวกแนว คือ ไม่มีร้อยโคลง(สัมผัสระหว่างบท)
Key : การเวกหรือวิเวกร้อง ระงมสวรรค์
ความเด่น : สำหรับศึกษาราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

22. คำเริงสดุดีสตรีไทยนักรบ
จุดมุ่งหมาย : ยกย่องท้าวเทพกระษัตรี และท้าวศรีสุนทร (วีรสตรีเมืองถลาง)
ลักษณะการแต่ง : โคลง + กลอน
ความเด่น : ให้ความรู้ทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับวีรชนไทย
 

23. รุไบยาต
จุดมุ่งหมาย : แปลเป็นภาษาไทยให้คนไทยได้อ่าน
ลักษณะการแต่ง : กาพย์ + โคลงสี่สุภาพ + อื่นๆ
เนื้อเรื่องโดยย่อ : แสดงปรัชญาชีวิต และแนะนำให้มนุษย์หาความสุขในทางโลกบ้างก็ดี
Key : ดูหนังดูละคร แล้วย้อนดูตัว → โลกคือละคร (เพลงสุทราภรณ์มาเองก็งานนี้)
ความเด่น :
- เป็นงานแปล ซึ่งต้นฉบับเป็นภาษาเปอร์เซีย แต่งโดยฮะกิม โอมาร์ ฮัยยัม
- ให้ข้อคิดและปรัชญาในการดำนเนินชีวิต

24. นิราศไทรโยค
จุดมุ่งหมาย : แสดงความคิดเห็นต่อสภาพสังคม โดยให้พิมพ์ได้หลังจากเจ้าตัวไม่อยู่ในโลกนี้แล้วเท่านั้น (เพราะในเนื้อหาแอบกระทบอยู่หลายคน)
ลักษณะการแต่ง : โคลงสี่สุภาพ
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เมื่อไปที่น้ำตกไทรโยค เกิดอยากจะบรรยายความรู้สึกที่มีต่อสังคมในตอนนี้ออกมา จึงถ่ายทอดเล่าเรื่องราวและความคิดเห็นลงไป
ความเด่น : เป็นเรื่องราวทางการเมือง

---------

   สมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์                                               
เป็นผู้ที่ให้ นาฏกรรม กลายเป็น ละครดึกดำบรรพ์ = The Musical มีสูจิบัตรแจกผู้ชม ครั้งแรก
ได้ฉายาว่า ‘การช่างศิลปะ (ช่างศิลป์) แบบไทยอย่างหาผู้เสมือนได้ยาก’
เป็นคนแต่งเพลง : เขมรไทรโยค (โฮกป๊ก โฮปกป๊ก) และ เพลงสรรเสริญพระบารมี

25. บทละครดึกดำบรรพ์
จุดมุ่งหมาย : เล่นละครเวที ที่มีทั้งฟ้อนรำ การขับร้อง โอเปรา (อารมณ์แบบดิสนีย์ออนไอซ์ คุยกันเป็นเพลงประมาณนั้น)
ลักษณะการแต่ง : บทละครร้อยกรอง + บทเจรจาร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : 5 เรื่องซีรี่ส์จุฑาเมพอีกแล้วค่ะ เพียงแต่คราวนี้เป็นการFeatของละคร นอก และ ใน ได้แก่
1. สังข์ทอง
2. คาวี
3. อิเหนา
4. สังข์ศิลป์ชัย
5. กรุงภาณชมทวีป
ถอดแบบตามเนื้อเรื่องของสมัยร.2
ความเด่น : เป็นบทละครดึกดำบรรพ์ครั้งแรก ที่ผสานศิลปกรรมหลายแขนงไว้ด้วยกัน

26. สาส์นสมเด็จ (จดหมาย#2 ของจริง two ways ตอบไปตอบกลับ)
จุดมุ่งหมาย : แลกเปลี่ยนความรู้กันในยามชรา
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว (เขียนจดหมายตอบไปตอบกลับปกติอ่ะนะ)
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เป็นการตอบโต้จดหมายกับกรมพระยาดำรงเดชานุภาพ แลกเปลี่ยนความรู้ประสบการณ์รำลึกวันวาน
ความเด่น : เป็นแหล่งอ้างอิงทฤษฎีหลายๆ ข้อได้ เพราะในจดหมาย ทั้งสองที่เป็นปราชญ์ตอบทฤษฎีกัน ย่อมมีความน่าเชื่อถือสูง เพราะ ท่านนริศราก็เลิศทางศิลปะ ท่านดำรงราชานุภาพก็เลิศทางประวัติศาสตร์
  

หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรถึก)

27. ประชุมลำนำ
จุดมุ่งหมาย : เป็นตำราอักษรศาสตร์ สนองตามคำสั่งของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ลักษณะการแต่ง : คละกัน คือ พาร์ทสอนกลอนแปดก็ใช้กลอนแปด พาร์ทสอนกาพย์ก็ใช้กาพย์ ตามแต่ละส่วนไป
Key : กลอนแปดปันบัญญติพิกัดไว้ กำหนดในบ่อนบาทไม่ขาดเขิน
ความเด่น :
- เป็นตำราชั้นดีด้านอักษรศาสตร์ภาษาไทย
- รวมถึงเป็นผลงานชิ้นสุดท้ายของท่านกวีด้วย

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

วรรณคดีรัชกาลที่6

เอกลักษณ์

1. เป็นรัชกาลที่มีกวีและนักเขียนจำนวนมาก เพราะกษัตริย์เป็นผู้นำในการประพันธ์งาน (ไม่ต้องสงสัยเลยนะข้อนี้)

2. จัดตั้งวรรณคดีสโมสร (ที่ทำให้เราต้องมานั่งจำ ยอดของxxxxx เนี่ยแหละ)
ตราพระราชลัญจกร : รูปพระพิฆเนศวร
วรรณคดี Best Award ดุจประกาศในงานออสการ์ มีดังนี้

สาขา	ชื่อเรื่อง	ผู้แต่ง
ลิลิต	ลิลิตพระลอ	N/A
คำฉันท์	สมุทรโฆษคำฉันท์	พระมหาราชครู + พระนารายณ์มหาราช +  สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
กาพย์	มหาชาติกลอนเทศน์	เจ้าพระยาพระคลัง (หน) และคณะในกาลก่อน
กลอนบทละคร	บทละครเรื่องอิเหนา ver. ละครรำ	พระบาทสมเด็จพระพทุธเลิศหล้านภาลัย (ร.2)
บทละครพูด	หัวใจนักรบ	พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.6)
นิทาน	สามก๊ก	เจ้าพระยาพระคลัง (หน)
อธิบาย	พระราชพิธีสืบสองเดือน	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.5)
นิทานคำกลอน	พระอภัยมณี	สุนทรภู่

3. แปลวรรณคดีตะวันตก เขียนแบบตะวันตกนิยมมากมาย

ลักษณะงานเขียนสมัยนี้
1. มีทั้งร้อยแก้วร้อยกรอง พวกท่านลองทำทุกแนวไม่มีพลาด แต่ถ้าร้อยกรองจะชอบใช้ กลอนปกติเป็นพิเศษ
2. เริ่มเมินจีน นิยมของฝั่งยุโรป
3. ยังแปลวรรณคดีจากสันสกฤตอยู่
4. ละครพูด (นิยมสุด) ตามมาด้วย ละครร้อง และละครพูดสลับคำ (เริ่มมาแต่ร.5 ในตอนนี้ก็นิยมแล้วนั่นเอง)
5. มีการเผยแพร่งานเขียนผ่านทางหนังสือพิมพ์
6. เนื้อหาถ้าจะสอดแทรกคติธรรม จะเน้นปลุกใจรักชาติ สยามแผ่นดิน เฮ้!!
7. มีเนื้อเรื่องของนางในวรรณคดี3-4เรื่องแน่ะ แซ่บเว่อร์!! <<อันนี้ไม่เกี่ยว

 

   พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.6)

                ลักษณะงานพระราชนิพนธ์
                1. เขียนเป็นบทความลงหนังสือพิมพ์จำนวนมากสุด แต่งเป็นบทละครจำนวนน้อยสุด
                2. เขียนทุกแนว กาพย์ โคลง ฉันท์ ร่าย ฯลฯ ไม่มีพลาด
                3. ไวยากรณ์เป๊ะ กะทัดรัด ได้ใจความ
                4. ใช้นามแฝงมากมาย

นามแฝง	ลักษณะงาน
รามจิตติ	บันเทิง และสารคดี
ศรีอยุธยา พระขรรค์เพชร สภานายก ท.ป.ส.	บทละคร
อัศวพาหุ	บทความการเมือง ปลุกใจรักชาติ
พันแหลม	พล็อตเรื่องเกี่ยวกับทหารเรือ
สุครีพ น้อยลา นายแก้วนายขวัญ	นิทาน และชวนหัว
ชามภูวราช / ไก่เขียว / หนานแก้ว / เมืองบูรณ์ / สุริยงส่องฟ้า / นักเรียนอีกคนหนึ่ง	อื่นๆ จิปาถะ

1. บทความพระราชนิพนธ์ : เมืองไทยจงตื่นเถิด
จุดมุ่งหมาย : ปลุกใจให้เห็นถึงสถานการณ์บ้านเมืองในเวลานั้น
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : ยกของตอนเมืองไทยจงตื่นเถิดมา พูดเกี่ยวกับ ประชาธิปไตย และสงครามโลกครั้งที่1
ความเด่น :
- แนวคิดดี ตีแผ่ความจริง
- ใช้โวหารหลากหลาย ทำให้เป็นประเภทร้อยแก้วที่ดีมาก
- เรื่องการเมืองเช่นเคย

2. บทละครพูด เรื่อง หัวใจนักรบ
จุดมุ่งหมาย : ให้คนไทยเห็นถึงความสำคัญของ กองเสือป่า + กองลูกเสือ
ลักษณะการแต่ง : บทละครพูด
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เรื่องราวของ พระภิรมย์วรากรถูกเป่าหูหลายอย่างโดนเขี่ยตกจากตำแหน่งงาน จึงแอนตี้ทุกอย่างที่เป็นราชการ แต่พอบ้านเมืองวิกฤติจึงได้เห็นกองเสือป่าเข้ารบอย่างกล้าหาญ ก็กลับใจกลับมาปฏิบัติตามกองเสือป่าเพื่อกู้ชาติบ้านเมืองดังเดิม
ความเด่น : ยอดของบทละครพูด

3. บทละครพูดคำฉันท์เรื่อง มัทนะพาธา
จุดมุ่งหมาย : บันเทิง
ลักษณะการแต่ง : บทละครพูดคำฉันท์
เนื้อเรื่องโดยย่อ :

เรื่องราวของนางฟ้านามมัทนา ผู้โดนเทวดารูปงามตามม่อ หากเมื่อนางไม่ยอม เทวดาก็เกรี้ยวกราดว่า ‘เล่นตัวนักเหรออิดอก!’ มัทนาจึงโดนส่งมาบนโลกเป็นต้นกุหลาบสมคำสร้อย ที่มีสิทธิคืนร่างเป็นคนได้ทุกๆ คืนวันเพ็ญเท่านั้น (กุหลาบเป็นญาติกับแวร์วูฟเหรอวะ..) พอนางไปปิ๊งกับท้าวชัยเสนบนโลกมนุษย์ ก็เกิดเหตุการณ์ละครน้ำเน่าทำให้ทั้งสองพลัดพรากจากกัน นางมัทนากลุ้ม อยากแต่งงานใจจะขาดรอนรอน จึงไปขอร้องอิเทวดาคนเดิม เทวดาเลยกล่าวว่า ‘..งั้นมาเป็นเมียพี่ก่อน หมอนั่นใช้ของมือสองSecondHandคงไม่เดือดร้อนซักเท่าไหร่’(จงอ่านให้เป็นทำนองLet it go) นางมัทนายอมมั้ย... ไม่ค่ะ! เทวดาจึงเกรี้ยวกราดร่ายพายุดอกใส่มัทนาให้กลายเป็นต้นกุหลาบไปตลอดกาล วันพงวันเพ็ญอะไรไม่ต้องละ ท้าวชัยเสนผู้มีสกิลตำรวจไทย กว่าจะมาถึงรู้อีกทีก็สายเกินไป จึงได้แต่เก็บดอกกุหลาบนี้ไปปลูกในวังแบบบิวตี้แอนด์เดอะบีสต์ จบเรื่อง
                   ‘อีดอกกกกกกกกกกกกกกกก’ มัทนาไม่ได้กล่าวไว้

ความเด่น :
- บทละครพูดแบบคำฉันท์ เป็นแนวที่ไม่เคยมีใครกล้าแต่งมาก่อน นับว่าเป็นเรื่องแรกที่แต่งได้สำเร็จ
- มีการใช้ศัพท์แปลกๆ มากมาย และทดลองระบบ โคตรวิสรรชนีย์ ก็เช่น มัทนา ก็ มะทะนา เป็นต้น
- ผู้ช่วยตรวจสอบเนื้อหา คือ นาคะประทีป
- แม้จะไม่ได้เข้าชิงออสการ์สุดยอดวรรณคดีประทับตรา แต่วรรณคดีสโมสรก็ยกย่องและมอบประกาศนียบัตรให้นะจ๊ะ

4. พระนลคำหลวง
จุดมุ่งหมาย : เป็นหนังสืออ่าน พร้อมเป็นตัวอย่างสำนวนการประพันธ์ไปถึงรุ่นหลัง
ลักษณะการแต่ง : รวมมิตรทุกชนิด ยกเว้นกลอนดอกสร้อย และสักวา(จำไว้ว่า ดอก ใช้ไปกับมัทนะพาธาไปแล้ว)
                           สำนวนที่มีก็แบบ กาพย์ครบ ฉันท์มากมาย (อินทรวิเชียรฉันท์ วสันตดิลกฉันท์ ภุชงคประยาตฉันท์
                           (ถ้าออกสอบจริง แค่หาตัวที่หน้าตาแปลกๆ หน่อยละกัน)
เนื้อเรื่องโดยย่อ : << ไม่เกี่ยวเล้ยยยยยย

เรื่องราวของพระนล ผู้ถูกผีกลี(ไม่ใช่ Glee ซีรี่ส์ฝรั่ง) เข้าออกร่างราวกับตอกบัตรเข้าออฟฟิศ ไปลงพนันมากมาย ภรรเมียนามว่า นางทมยันตี (อ่านว่า ทะ-มะ-ยัน-ตี) ก็ไม่รู้จะช่วยสามียังไง สุดท้ายเลยเหลือแต่ตัวระเหเร่ร่อนแบบเจ้าตัวยังงงๆ
และแน่นอนว่า ภรรเมียก็ต้องมาตกทุกข์ได้ยากตามสามี ระเห็จเข้าป่าไปทั้งคู่ ..คืนหนึ่งกลางป่าสงัด พระนลรู้สึกผิดต่อนางมาก ทำไงดีล่ะ เอางี้ ทิ้งไว้ตรงแมร่งเลย!! แล้วก็วิ่งหนีนางทมยันตีไปซะดื้อๆ... ลงเอยประเด็นผีติ่งซีรี่ส์ เอ่อ.. ผีกลีด้วยการที่พระยานาคจึงมาช่วยไล่ผีออกโดยไม่ต้องพึ่งรายการคนอวดผี พร้อมแนะให้พระนลเป็นชื่อเป็น วาหุก ไปก่อร่างสร้างตัวโดยการเป็นสารถีให้เมืองใหญ่เมืองหนึ่ง ตัดมาด้านทมยันตีอยากจะตามหาสามีตน จึงจัดพิธีการเลือกคู่ ทำให้ทั้งสองได้มาเจอกัน และยึดเมืองคืนได้(ด้วยการพนันอีกแล้ว)ในที่สุด
                 ‘รอบก่อนที่ทิ้งGuไว้กลางป่า เดี๋ยวมีเคลียร์’ นางทมยันตีไม่ได้กล่าวไว้
 

Key : - นำเค้าเรื่องมาจากสันสกฤต ‘นโลปาขยานัม’
          - อ้าดูอโศกนี้ ศรีไสววิไลตา (ฉากที่นางทมยันตีไปตามหาสามี โดยถามทางกับต้นอโศก)
ความเด่น :
- เป็นคำหลวงฉบับสุดท้ายในวงการวรรณคดี แถมด้วยความแสนจะสมบูรณ์แบบ ฉันทลักษณ์เป๊ะ สำนวนไพเราะ
- สอนให้เห็นถึงความมั่นคงในการใช้ชีวิตคู่ (คิดดู ขนาดโดนผัวทิ้งไว้กลางป่านางยังกลับมารักกันได้เลย)
- แหวกแนวตรงที่ ถึงแม้จะมีคุณสมบัติตามคำหลวงเกือบจะทุกประการ (คือ ใช้คำประพันธ์หลายชนิด , แต่งเพื่ออ่าน/สวด  , คนแต่งเรื่องต้องเป็นกษัตริย์) ยกเว้น ไม่มีเรื่องราวทางศาสนา
- ชี้ให้เห็นโทษของการพนัน

 

   สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ                           
“พระบิดาแห่งประวัติศาสตร์ไทย”
อีกทั้งยังได้รับเป็นคนสำคัญ โดย UNESCO
อนุสรณ์ของท่านคือ : หอสมุดดำรงราชานุภาพ

5.พงศาวดาร เรื่อง ไทยรบพม่า
จุดมุ่งหมาย : ตีแผ่ประวัติศาสตร์ให้บรรพชน
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เรื่องราวสงครามระหว่างไทยกับพม่าที่ตบจูบกันมานาน สิริรรวมทำสงครามกัน 44 ครั้งด้วยกัน
ความเด่น : ให้ความรู้ทางประวัติศาสตร์ไทย-พม่าอย่างมาก

6. เสด็จประพาสต้น (จดหมายของนายทรงอานุภาพ 8 ฉบับ (จดหมาย#3 มโน one way)
จุดมุ่งหมาย : เล่าเรื่องการตามเสด็จ ร.5
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว รูปแบบจดหมายมโน
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เล่าถึงสิ่งที่เกิดขึ้นในระหว่างการตามเสด็จประพาสต้น
Key : ส่งจดหมายหา พ่อประดิษฐ์
         ใช้นามแฝงว่า ‘นายทรงอานุภาพ หุ้มแพร’
ความเด่น : เรียนรู้ประวัติศาสตร์พระราชกรณียกิจ สภาพบ้านเมืองสมัยนั้น

7. นิทานโบราณคดี
จุดมุ่งหมาย : บันทึกเก็บเรื่องที่ชอบเล่าให้ลูกๆ ฟัง ตามคำรีเควสของ หม่อมเจ้าหญิงพูนพิศมัย ดิศกุล
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เรื่องเล่าทั้งหมด 21 เรื่อง เล่าประสบการณ์ชีวิตให้ลูกฟังโดยล้วนๆ
ความเด่น : ให้ความรู้ตำนานเก่าๆ ที่ฟังจากปากของผู้อาวุโสเท่านั้นถึงจะรู้
                - เขียนจากประสบการณ์จริงของกวีรวม 21 เรื่อง

8. นิราศนครวัด (@กัมพูชา)
จุดมุ่งหมาย : ‘แล้วพิมพ์แจก ทำนองเป็นของฝาก’
ลักษณะการแต่ง :  คำกลอน 26 คำกลอนขึ้นต้น + ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เล่าเรื่องทริปการเดินทางไปถึงนครวัด ประเทศกัมพูชา แล้วเดินทางกลับผ่านเมืองต่างๆ แต่เมนหลักคือ นครวัดในพนมเปญ
ความเด่น :
- เป็นนิราศแบบร้อยแก้วเรื่องแรก
- ศึกษาถึงวัฒนธรรมแบบเขมร
 

9. ความทรงจำ
จุดมุ่งหมาย : ไดอารี่ส่วนตัว
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว ความเรียง(แบบสารคดี)
เนื้อเรื่องโดยย่อ : อัตชีวประวัติของตัวท่าน แต่ยังแต่งไม่จบ
ความเด่น : สำนวนง่ายๆ เหมือนฟังเขาเล่าเรื่อง

-------------

   พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์                                                                  
นามแฝง : น.ม.ส.

10. จดหมายจางวางหร่ำ (จดหมาย#4 มโน one way)
จุดมุ่งหมาย : ตีพิมพ์ในหนังสือทวีปัญญา เพื่อความบันเทิงแฝงข้อคิด
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ : เป็นเรื่องสมมติ การเขียนจดหมายจากบิดาไปหาลูกที่เรียนอยู่เมืองนอก (แน่นอนว่า ลูกไม่เคยตอบกลับ ไม่งั้นอาจมีภาคพิเศษการศึกสายเลือดดวลวาทะผุดขึ้นมาอีก)สอนเรื่องนั้นเรื่องนี้ ทั้งการอย่าใช้เงินเปิบ การหาคู่ โดยใช้สำนวนแบบคุณพ่อผู้จู้จี้จุกจิก ถ้อยคำจิกบ้างในบางหน ทำให้คนอ่านไม่เบื่อที่จะอ่าน
ความเด่น :
- สอนเรื่อง การทำงาน การเล่าเรียน การใช้เงิน การหาคู่ครอง
-  ความจริงเป็นงานแปล มาจากเรื่อง 'Letter to son' ต้นฉบับคนแต่ง คือ ลอร์ด เชสเตอร์ฟริลล์ ไม่ใช่เชสเตอร์กริลล์
   (แต่เน้นดัดแปลงซะมากกว่า เลยยังไม่ถือเป็นนิยายแปลตรงๆ อย่างเช่น ต้นฉบับบอกว่า ร้านขายไปป์ข้างบ้านพ่อยังราคาถูกกว่าของแกหลายขุม ก็เปลี่ยนเป็น ร้านหมากพลูข้างบ้านพ่อยังราคาถูกกว่าไปป์ของแกหลายขุม เป็นต้น)
- เป็นต้นแบบของ ‘โวหาร น.ม.ส.’ คือใช้สำนวนแทรกความแซ่บเข้าไป มีนักเขียนทำตามเป็นจำนวนมาก

11. พระนลคำฉันท์
จุดมุ่งหมาย : บันเทิง
ลักษณะการแต่ง : กาพย์ + ฉันท์ = คำฉันท์
เนื้อเรื่องโดยย่อ : ตามแบบพระนลคำหลวง
Key : นำเค้าเรื่องมาจากสันสกฤต ‘นโลปาขยานัม’
ความเด่น :
- ได้ขึ้นชื่อว่า เปรียบเสมือนเพชร 
- มีการพิมพ์แบบเทส และพิมพ์แบบรีไรท์
- คนเขียนเขียนเอง ใส่วิจารณ์เอง

12. นิทานเวตาล
จุดมุ่งหมาย : บันเทิงประเทืองปัญญา
ลักษณะการแต่ง :  ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องโดยย่อ :

เรื่องราวของพระวิกรมาทิตย์ ที่ต้องตามเช็ดตามใช้วีรกรรมวัยใสของพ่อตัวเองด้วยการโดนโยคีพยาบาทไว้ ในวันที่จะโดนโยคีลวงไปฆ่า เริ่มที่โดนสั่งไปเก็บศพมา แต่ในศพดันมีเวตาลสิงอยู่ เวตาลออฟเดอะเกรียนอยากเล่นสนุก ว่าจะถามคำถามมาเรื่อยๆ ถ้าเผลอตอบ จะบินกลับไปที่เดิม แน่นอนว่าพระวิกรมาทิตย์ก็เผลอตอบทุกรอบ ในขณะที่พระราชบุตรที่ต้องเดินตามได้แต่เงียบและมองหน้าพ่อพร้อมคิดในใจว่า ‘พ่อครัช เงียบซักแป๊บก็ไม่มีใครว่านะครัช’ ย้อนไปย้อนมาสิบรอบครบสิบเรื่อง สุดท้ายก็สามารถสังหารโยคีได้เรียบร้อย
                ‘กูไม่มีบทพูดเลยนะครัช’ พระราชบุตรร้องไห้ทำไม
 

Key : ลิ้นคนนั้นตัดคอคนมาเสียมากแล้ว / ชายใดเข้าเดินในทางแห่งความรัก…………. /  วิธีของโลกนี้ ถ้าไม่มีงัวตัวเมีย ก็ต้องรัดนมงัวตัวผู้แทน
ความเด่น : อยู่มาตลอดกาลนานเทอญตามคำลงท้าย ให้เราเรียนในวิชาภาษาไทยหลักไงล่ะ
                - สุดยอดใน ประพันธศาสตร์

13. กนกนคร
จุดมุ่งหมาย : บันเทิง / เวิร์คชอฟของคนเขียนในด้านกลอนหก
ลักษณะการแต่ง : กลอนหก + กาพย์สุรางคนางค์
เนื้อเรื่องย่อ : ความอลหม่านของพญากลมิตร ที่อยู่ดีไม่ว่าดี ยกเมียตัวเองขึ้นข่มว่า สวยจนทำให้ฤๅษีตบะแตก ฤๅษีที่โดนกล่าวถึงมีน้ำโหรุนแรง สาปให้ลงไปเกิดบนโลกมนุษย์ แล้วถ้าอยากกลับมาอยู่สวรรค์ ต้องให้ฆ่าแกงกันซะก่อน เรื่องราวภาคโลกมนุษย์ที่สุดท้ายก็ลงเอยด้วยฝ่ายชายจัดการฝ่ายนาง ถึงได้กลับมาอยู่ด้วยกันบนสวรรค์อีกครั้ง
Key : ได้เค้าเรื่องมาจาก ‘เมืองทอง’ ในกถาสริตสาคร + ‘ตฺริวิกฺรมาโธคาศีระ’
ความเด่น :
- แปลกตรงที่ใช้คำว่า เมื่อนั้น บัดนั้น มาจะกล่าวบทไป ทั้งๆ ที่ไม่ใช่บทละคร
- แปลกอีก ตรงที่เป็นเรื่องที่ใช้ กลอน แต่งเพียงเรื่องเดียวในสมัยนี้
- บัญญัติใช้คำแปลกๆ มากกมาย เพื่อไม่ให้ฉันทลักษณ์เสีย เช่น ดรณี(เรือ)
- มีแหล่งที่มาจาก เมืองทอง กถาสริตสาคร

14. สามกรุง
จุดมุ่งหมาย : เวิร์คชอฟการแต่งโคลง (โดยมีพล็อตเป็นเรื่องพงศาวดารเท่านั้น แต่ไม่เขียนสำนวนแบบพงศาวดารนะจ๊ะ)
ลักษณะการแต่ง : แปลกตรงที่ใช้สำนวนแบบ โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร่าย = กวีวัจนะไทย แต่ไม่มีร้อยโคลง(สัมผัสระหว่างบท)
เนื้อเรื่องย่อ : พงศาวดารตามประวัติศาสตร์ไทยไตรภาค
ภาค1 >>> เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่2
ภาค2 >>> กรุงธนบุรี
ภาค3 >>> กรุงรัตนโกสินทร์
ความเด่น : โวหารคมคาย เป็นภูมิความรู้การประพันธ์เรียกว่า กวีวัจนะ
             - ให้ความรู้ทางประวัติศาสตร์เต็มๆ
 

   พระยาศรีสุนทรโวหาร (ผัน สาลักษณ์)      

15. อิลราชคำฉันท์
จุดมุ่งหมาย : บันเทิง
ลักษณะการแต่ง : กาพย์ + ฉันท์ = คำฉันท์
เนื้อเรื่องย่อ :

เรื่องราวสุดแซ่บสะท้านทรวงของท้าวอิลราช ที่หลงเข้าไปในสวนของพระศิวะและพระอุมาที่เขากำลังฮันนีมูนชื่นใจ พระศิวะจึงร่ายคาถาสาปให้ท้าวอิลราชกลายร่างเป็นผู้หญิงชื่อ นางอิลา แต่พระอุมาหวังดีประสงค์….ช่วยให้เขาสลับกลับเป็นผู้ชายได้เมื่อถึงเดือนถัดไป โดยสลับกันไปเรื่อยๆ แล้วต่อมานางอิลาก็มีสามีตั้งท้องเรียบร้อย…! ลูกที่คลอดออกมาก็ไม่รู้จะเรียกพ่อหรือแม่ดี สุดท้ายสามีที่ว่าทำพิธีปล่อยม้าอุปการบูชาพระศิวะ พระศิวะจึงยอมถอนคำสาปให้กลับเป็นชายดังเดิม ท้าวอิลราชจึงกลับเมืองพร้อมโอรสที่คลอดเอง…ให้ลูกคนนี้สืบทอดราชบัลลังก์ต่อไป
 

Key : เอาโครงเรื่องมาจาก อุตตรกัณฑ์ แห่งรามายณะ
ความเด่น : - เป็นแบบอย่างของคำฉันท์ที่ดี
                    - เป็นเรื่องที่ทำให้กวีได้ยศถาบรรดาศักดิ์แบบทันที แสดงถึงการสนับสนุนวงการวรรณคดีของท่านรัชกาลที่ 6
 

   นายชิต บุรทัต

นามแฝง : เอกชน

16. สามัคคีเภทคำฉันท์
จุดมุ่งหมาย : แต่งถวายร.6 เพราะได้รับแรงบันดาลใจจาก อิลราชคำฉันท์ (เห็นว่าแต่งแล้วได้ยศดีเลยแต่งมั่ง) แต่ไม่ทัน ท่านสวรรคตเสียก่อน
ลักษณะการแต่ง : กาพย์  + ฉันท์ = คำฉันท์
เนื้อเรื่องย่อ : แคว้นลิจฉวีเป็นแคว้นที่เก่งฉกาจตีเท่าไหร่ก็ไม่แตกสักที เพราะเจ้าเมืองในแถบนั้นสามัคคีกัน ฝ่ายศัตรูจึงส่งหนอนบ่อนไส้ไปสร้างความแตกแยก พอแตกกันเอง จะตีฮุบก็เป็นงานสบายขยี้ที่เดียวคราบสลายหายไป
Key : เค้าเรื่องมาจาก สุมังคลวิสาลินี อรรถกถาทีฆนิกายมหาวรรค
         สำนวนทำตาม อิลราชคำฉันท์
ความเด่น : เป็นวรรณคดีชั้นครู ได้อยู่ในเนื้อหาการเรียนการสอนมาถึงปัจจุบัน
                   มีแหล่งที่มาจาก สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิยาย

   เจ้าพระยาเสด็จสุเรนทราธิบดี (ม.ร.ว.เปีย มาลากุล)                                         
ประจำอยู่ที่ กระทรวงธรรมการ งานนิพนธ์เน้นการขัดเกลาสังคมให้เกิดเป็นในทางที่ดี

17. หนังสือพลเมืองดี
จุดมุ่งหมาย : สำหรับการอบรมปลูกฝัง
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องย่อ : สมมติเรื่องให้มีนายเถื่อน เถื่อนสมชื่อ แต่พอมาในเมืองก็ได้รับการอบรมที่ดีต่างๆ ทำให้นายเถื่อนปรับตัวเป็นนายเมือง เป็นพลเมืองที่ดี
Key : ความรู้วิชาเป็นทุนสำหรับการทำมาหากิน
ความเด่น : เป็นแบบเรียนสั่งสอนให้คนประพฤติตนเป็นพลเมืองดีต้องเรื่องนี้ล่ะ

   มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา)           
          นามแฝง : ครูเทพ / เขียวหวาน  /  จิงโจ้
เจ้าของเพลงฮิต เช่น ‘กีฬา กีฬา เป็นยาวิเศษ ฮ่าไฮ่ ’

18. โคลงกลอนของครูเทพ
จุดมุ่งหมาย : แสดงความคิดเห็นต่อสถานการณ์บ้านเมืองในตอนนั้น
ลักษณะการแต่ง : คำประพันธ์ทุกชนิด
Key : บทเพลงกราวกีฬา
ความเด่น : ใช้ถ้อยคำง่าย เข้าใจง่าย เห็นภาพสถานการณ์บ้านเมืองสมัยนั้นชัดเจน

   พระยาอุปกิตศิลปสาร                                                                                                     
เป็นผู้เสนอคำว่า ‘สวัสดี’ ในการทักทายกัน
นามแฝง : อ.น.ก. / อนึก คำชูชีพ / อุนิกา / สามเณรนิ่ม / พระมหานิ่ม

19. สยามไวยากรณ์
จุดมุ่งหมาย : สร้างเป็นตำราทฤษฎีขั้นสูงทางอักษรศาสตร์ (ระดับมหาวิทยาลัยน่ะเอง)
ลักษณะการแต่ง : ความเรียงเชิงอธิบาย
เนื้อเรื่องย่อ : มี 4 เล่ม

อักขรวิธี	การอ่านเขียนตัว อักขระ อักษร
วจีวิภาค	การใช้คำยืม รวมถึงคำราชาศัพท์
วากยสัมพันธ์	ประโยค โวหารทั้งหลาย
ฉันทลักษณ์	หลักการแต่งคำประพันธ์

ความเด่น : มีผลต่อวงการอักษรศาสตร์ไทยเป็นอย่างมาก เป็นตำราอ้างอิงชั้นดีในการตรวจสอบเนื้อหาทางด้านอักษรขั้นสูง

20. สงครามภารตคำกลอน
จุดมุ่งหมาย : เชิดชูและแสดงความศรัทธาใน ร.7 และฉลองกรุงเทพฯ ครบรอบ 150 ปี
ลักษณะการแต่ง : กลอนสุภาพ
เนื้อเรื่องย่อ : สงครามระหว่างเจเนอเรชั่นกษัตริย์รุ่นเหลน คือ รุ่นหลานเป็นสองพี่น้อง พอมีลูกก็เป็นญาติกัน แต่ดันจะแย่งบัลลังก์ลูกเดียว จึงเป็นศึกสายเลือดครั้งยิ่งใหญ่สร้างความโกลาหลไปทั่วนั่นเอง
Key : เค้าเรื่องมาจาก มหาภารตยุทธ์
ความเด่น :
- ให้ความรู้เกี่ยวกับสมัยอินเดียโบราณ
- มีการอ้างวรรณคดีไทยเรื่องอื่นๆ >> ‘ตามถ้อยคำสำนวนในยวนพ่าย....’

   ศาสตราจารย์พระยาอนุมานราชธน (ยง เสถียรโกเศศ)                                     
นามแฝง : เสถียรโกเศศ
บัดดี้ : พระสารประเสริฐ (นาคะประทีป)

ลองแต่งด้วยสำนวนแทบทุกแนว ยกเว้น กาพย์และกลอน (เพราะที่เคยแต่งโดยกาพย์กลอน เป็นผู้ช่วยแต่งเรื่องรำพึงในป่าช้า ซึ่งเป็นกลอนดอกสร้อยของ พระยาอุปกิตศิลปสาร)

21. กามนิต
จุดมุ่งหมาย : ฉลองอายุครบ 3 รอบของหลวงสรรสากิจ
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องย่อ :

กามนิตยอดชายจะไปค้าขายที่โกสัมพี โชคบุญหนุนนำไปเจอสาวงามชื่อวาสิฏฐี กามนิตดีใจกระโดดเข้าไปถามชื่อทันที ใช่แล้ว วาสิฏฐีผู้แสนจะมองโลกโรแมนติกนั่นเอง แต่ระหว่างที่กามนิตถูกจับตัวไปในกองโจร ประจวบเหมาะกับที่นางวาสิฎฐีก็โดนจับคลุมถุงชนพอดี กามนิตที่เพิ่งจะกลับมาได้ก็ไม่ทันเสียแล้ว จึงประชดรักด้วยการหาความสุขทางโลกเต็มขั้น แต่สุดท้ายก็ออกแสวงบุญ ได้คุยกับพระศาสดา แต่เป็นบัวใต้โคลนตม วิ่งร่าออกไปหาพระศาสดา(ทั้งๆ ที่จริงๆ ได้คุยไปแล้วแต่ไม่ยังไม่ทราบ) จึงถูกวัวกระทิง Import จากสเปนขวิดคริติคอลสิ้นใจขึ้นสวรรค์ไป
 

ความเด่น : สำนวนกินใจ ซาบซึ้ง (//กัดฟันพูด) เห็นถึงหลักธรรมการเกิดทุกข์ และการดับทุกข์ อริยสัจสี่ นั่นเอง

   พระสารประเสริฐ (ตรี นาคะประทีป)                                                              
นามแฝง : นาคะประทีป
บัดดี้ : เสถียรโกเศศ
ผลงานเสริม : ช่วยตรวจสอบเนื้อหาเรื่อง มัทนะพาธา
ได้รับยกย่องเป็น อนุศาสนาจารย์ ประจำ กรมตำรา (แก้ไขแล้ว)

22. สมญาภิธานรามเกียรติ์
จุดมุ่งหมาย : เรียบเรียงถวายร.6 ครั้งไปพระราชวังสนามจันทร์
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว แบบอภิธาน
เนื้อเรื่องย่อ : เหมือนเป็นแกเลอรี่ตัวละครในรามเกียรติ์ 478 ตัว โดยไล่ตามลำดับตัวอักษร
ความเด่น : เป็นคู่มือเสริมสำหรับอ่านเรื่องรามเกียรติ์ ช่วยให้มิมีการมึนตัวละครอีกต่อไป

   พระยาสุรินทราชา (แม่วัน)                                                                          
23. ความพยาบาท
จุดมุ่งหมาย : เผยแพร่นวนิยายตะวันตก
ลักษณะการแต่ง : ร้อยแก้ว
เนื้อเรื่องย่อ : (ไม่เกี่ยวเลยซักรูป...)

ฟาบีโอโรมานี มีแชร์ ผู้ดีตระกูลขุนนางตายไปแล้วแต่กลับฟื้นขึ้นมาเป็นท่านเคานต์แดร๊คคิวล่า ทำให้ไปเจอเมียตัวเองมีสามีใหม่นั่นคือเพื่อนสนิทของตน จึงเกิดความพยาบาทอาฆาต กลับมาขนสมบัติในหลุมศพ แปลงโฉมเป็น เคานต์โอลีวา มาแย่งเมียตัวเองคืน พร้อมจัดการเสี้ยนหนามคือไอ้เพื่อนรักหักเหลี่ยมโหดนั่นทิ้ง นางนีนนาเลยเปลี่ยนซะมีอีกรอบ ยอมไปกะท่านโอลีวา ระหว่างนั่งรถกลับปราสาทก็ถึงเวลาที่จะพร้อมแจ้งแถลงไข พอความลับแตก แล้วภรรยาก็ทราบว่า ผัวล่าสุดคนนี้ ก็คือ ผัวกรูคนแรกนี่เอง จึงเป็นลม ประจวบเหมาะกับมีแผ่นดินไหวทำให้นางกระเด็นตกรถเด๊ดสะมอเร่ ท่านเคานต์ก็ไม่รู้จะอยู่ที่เดิมทำไม จึงออกเดินทางหลบหนีไป เย้

ความเด่น : เป็นนวนิยายแปลเรื่องแรกของวงการวรรณคดี สำนวนการแปลดีเด่น เป็นที่แพร่หลาย

                 - แปลแล้วพิมพ์ลงในนิตยสารนามว่า ลักวิทยา
                   - ต้นฉบับชื่อเรื่อง เวนเดตตา คนแต่งคือ แมรี่ แฮดอะลิตเติ้ลแลมป์ คอเรลลี

สรุปอีกที

จดหมายพาเพลิน

ชื่อเรื่อง (ผู้แต่ง)	การเขียน		ลักษณะ
พระราชนิพนธ์ เรื่อง ไกลบ้าน (พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่5)	ของจริง		One-Way
สาส์นสมเด็จ (สมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์)	ของจริง		Two Ways
เสด็จประพาสต้น (สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ)	มโน		One-Way
จดหมายจางหว่างหร่ำ   (พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์)	มโน แปลจาก Letter to son		One-Way

ของจริง = เนื้อความในจดหมาย บุคคลในนั้นมีตัวตนจริง เหตุการณ์เกิดขึ้นจริง
มโน = เนื้อความในนั้นแต่งขึ้น แต่ใช้สำนวนจดหมายก็เท่านั้นเอง

ศาสตร์แห่งความเด่น
ก่อนอื่นบอกไว้ก่อนว่า ศาสตร์แห่งความเด่นเป็นการสรุปแค่ว่า เรื่องไหน เนื้อหาเด่นยังไง ซึ่งไม่ได้แยกหมวดหมู่ให้ทุกเรื่อง เพราะบางเรื่องก็เป็นแบบบันเทิงรู้กันอยู่แล้ว ยิ่งใส่เยอะจะยิ่งมึน เลยเอาเท่านี้ง่ายต่อการจำ ฉบับพกพานะจ๊ะ





ของขวัญวันเกิด กรุงเทพฯ :
100 ปี ได้รับ โคลงเรื่องรามเกียรติ์ (รัชกาลที่5)
150 ปี ได้รับ สงครามภารตคำกลอน (พระยาอุปกิตศิลปสาร สมัย ร.7 (แต่เป็นกวีในร.6))
 

รวมพลคนมีนามปากกา (กวีสามัญ)

นามปากกา	ชื่อจริง
ก.ศ.ร. กุหลาบ	กุหลาบ รถกิจ (ฉายาตอนบวชคือ เกสโร)
เทียนวรรณ	ต.ว.ส.วัณณาโภ / เทียน / วรรณ
ประเสริฐอักษร	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
น.ม.ส. (มาจาก รัชนีแจ่มจรัส)	พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์
ครูเทพ / เขียวหวาน  /  จิงโจ้	มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี    (สนั่น เทพหัสดิน ณ   อยุธยา)
เอกชน	ชิต บุรทัต
อ.น.ก. /  อนึก คำชูชีพ / อุนิกา /  สามเณรนิ่ม / พระมหานิ่ม	พระยาอุปกิตศิลปสาร
เสถียรโกเศศ	ศาสตราจารย์พระยาอนุมานราชธน (ยง)
นาคะประทีป	พระสารประเสริฐ (ตรี)
แม่วัน	พระยาสุรินทราชา

จบแล้วจ้าาาาาาาา เย้