ตั้งค่าการอ่าน

ค่าเริ่มต้น

  • เลื่อนอัตโนมัติ
    ราชวงศ์ไืทย

    ลำดับตอนที่ #190 : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฐ์

    • เนื้อหาตอนนี้เปิดให้อ่าน
    • 3.22K
      1
      2 ม.ค. 56



    สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ พระนามเดิม พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ เป็นพระราชโอรสองค์ที่ 60 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเปี่ยม วันที่22 ธันวาคม พ.ศ. 2408) ทรงเป็นพระอนุชาในพระองค์เจ้าเทวัญอุไทยวงศ์ พระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระองค์เจ้าสว่างวัฒนา และพระองค์เจ้าเสาวภาผ่องศรี พระองค์ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงยุติธรรมเป็นพระองค์แรกนอกจากนี้ยังทรงเคยดำรงอธิบดีศาลฎีกาในระหว่าง พ.ศ. 2455 - พ.ศ. 2461 พระองค์ทรงเป็นต้นราชสกุลสวัสดิวัตน์

    เนื้อหา

      [ซ่อน] 

    [แก้]พระประวัติ

    สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 60 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา (เจ้าจอมมารดาเปี่ยม) ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือนยี่ ขึ้น 5 ค่ำ ปีฉลูสัปตศก จ.ศ. 1227 (22 ธันวาคม พ.ศ. 2408) เมื่อแรกประสูติพระองค์มีพระอิสริยยศที่ พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานคาถาพระราชทานพระนามเป็นภาษามคธ ซึ่งสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ วัดเทพศิรินทร์ได้แปลไว้ว่า[1]

    "กุมารน้อยของเรานี้ จงมีชื่อว่า สวัสดิโสภณ ขอบุตรของเราผู้เกิดแต่เปี่ยมผู้มารดา จงบรรลุความเจริญฯ ขอบุตรนี้จงมีอายุยืน ไม่มีอุปัทวทุกข มั่งคั่ง มีโภคสมบัติ มีทรัพย์มาก มีความสุข เป็นเสรีภาพ มีอำนาจโดยลำพังตัว ขอพระรัตนตรัย คือ พระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์นี้ และเทพเจ้าเป็นต้นผู้รักษารัฐมณฑล จงอภิบาลกุมารน้อยของเรานั้น ในกาลทุกเมื่อ ขอบุตรของเรานั้น พึงเป็นผู้มีเดช มีกำลังมาก มีฤทธานุภาพใหญ่ มีปัญญา และปรีชาในประโยชน์อย่างใด พึงรักษาตระกูลให้สำเร็จประโยชน์อย่างนั้น เทอญ "

    พระองค์เป็นพระราชโอรสพระองค์สุดท้ายที่ประสูติแต่สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา โดยทรงมีพระเชษฐาและพระเชษภคินีร่วมพระมารดา ได้แก่ พระองค์เจ้าอุณากรรณอนันตนรไชย สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า และ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี

    พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ ทรงเป็นเจ้านายไทยพระองค์แรกๆ ที่ได้ไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ ทรงศึกษากฎหมายจากเบลเลียลคอลเลจ ในมหาวิทยาลัยอ๊อกซฟอร์ด แล้วเสด็จกลับมาดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงยุติธรรมพระองค์แรก ทรงปรับปรุงกิจการศาลแบบเก่า ต่อมาจึงถวายบังคมลาออกเพื่อไปราชการในยุโรป เมื่อ พ.ศ. 2466 ทรงรับตำแหน่งอธิบดีศาลฎีกา ท่านที่ 3 ระหว่างวันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2455 - 31 สิงหาคม พ.ศ. 2461

    เมื่อ พ.ศ. 2441 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นพระองค์เจ้าต่างกรม มีพระนามตามจารึกในพระสุพรรณบัฏว่า พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสวัสดิวัดนวิศิษฎ์[2] ต่อมา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนกรมขึ้นเป็น พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ เมื่อ พ.ศ. 2456[3] และทรงได้รับการโปรดเกล้าให้เลื่อนกรมอีกครั้งที่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ โดยมีพระนามตามจารึกในพระสุพรรณบัฏว่า[4]

    "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ สยามมิศรราชมาตุลาธิบดี ศรีพัชรินทรโสรานุชาร์ยมานวธรรมศาสดรวิธาน นิรุกติปรติภานพิทยโกศล โศภนมิตรสุจริตอาร์ชวาศัย ศรีรัตนไตรยสรณาภิรัต ชเนตภูมิปะภัทปิยมานมนุญ สุนทรธรรมบ์บพิตร์"

    ต่อมา พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระเกียรติยศขึ้นเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ เมื่อ พ.ศ. 2468[5]

    วังที่ประทับของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ ตั้งอยู่ริมคลองบางกะปิ (คลองแสนแสบ) เขตปทุมวัน ใกล้กับวังสระปทุมและวังวินด์เซอร์ ปัจจุบันวังนี้เป็นที่ตั้งของ สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน

    สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 8 ณ เกาะปีนัง เมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย ขึ้น 15 ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. 1297 (10 ธันวาคม พ.ศ. 2478) พระชันษา 70 ปี

    [แก้]พระโอรส-ธิดา

    สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ เสกสมรสกับ หม่อมราชวงศ์เสงี่ยม สนิทวงศ์ ธิดาพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์ ต่อมาทรงมีชายา และหม่อมเพิ่มเติมอีก 9 คน คือ (1) หม่อมเจ้าอาภาพรรณี และ (2) หม่อมเจ้าฉวีวิลัย ธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าคัคณางคยุคล กรมหลวงพิชิตปรีชากร (3)หม่อมศรี (4) หม่อมลมุน และ (5) หม่อมหุ่น พิศลยบุตร ธิดาพระยาพิสณฑ์สมบัติบริบูรณ์ (เจ้าสัวยิ้ม) (6)หม่อมสุดใจ (7)หม่อมเร่ และ(8) หม่อมลัภ บุนนาค ธิดาขุนอนุมานพลนิกร (พลอย บุนนาค) และ (9) หม่อมพงษ์ บุณยรัตพันธุ์ บุตรี ร.ท.สามชัย บุณยรัตพันธุ์ โดยมีพระโอรส-ธิดาดังนี้

    [แก้]หม่อมราชวงศ์เสงี่ยม สนิทวงศ์

    [แก้]พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภาพรรณี

    [แก้]หม่อมเจ้าฉวีวิลัย คัคณางค์

    [แก้]หม่อมศรี พิศลยบุตร

    • หม่อมเจ้าพิไชยสิทธิสวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ (พ.ศ. 2431-2433)
    • หม่อมเจ้าพนัสนิคม สวัสดิวัตน์ (พ.ศ. 2434-2434)
    • หม่อมเจ้าพนมสารคาม สวัสดิวัตน์ (พ.ศ. 2434-2434)

    [แก้]หม่อมลมุน พิศลยบุตร

    [แก้]หม่อมหุ่น พิศลยบุตร

    [แก้]หม่อมสุดใจ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา

    [แก้]หม่อมเร่ บุนนาค

    [แก้]หม่อมลัภ บุนนาค

    [แก้]หม่อมพงษ์ บุณยรัตพันธุ์

    [แก้]เครื่องราชอิสริยาภรณ์

    [แก้]เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

    [แก้]เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

    ติดตามเรื่องนี้
    เก็บเข้าคอลเล็กชัน

    นิยายที่ผู้อ่านนิยมอ่านต่อ ดูทั้งหมด

    loading
    กำลังโหลด...

    อีบุ๊ก ดูทั้งหมด

    loading
    กำลังโหลด...

    ความคิดเห็น

    ×