น้ำแ็บนวันทร์
๒ ธันวาม ๒๕๓๙ เพนาอน ึ่เป็นผู้ให้ารสนับสนุนอ์ารนาา ไ้ประาศาร้นพบทะเลสาบน้ำแ็นาให่ที่ั้วใ้อวันทร์ ึ่อยู่ในแอ่หลุมนาให่และมีวามลึเท่าับยอเาเอเวอเรส์อโล โยารวิเราะห์้อมูลายานเลเมนไทน์ที่ส่มาเมื่อ ๒ ปี่อน ไ้แสให้เห็นถึารสะท้อนสัาเราร์ที่่าาบริเวอื่น ๆ อย่าเห็นไ้ั และยัมีหลัานอีหลายอย่าที่ี้ัว่าเป็นน้ำแ็อย่าแน่นอน าว่าทะเลสาบน้ำแ็นี้มีวามลึประมา ๓ เมรนถึ ๓๐ เมร าร้นพบรั้นี้น่าเป็นาร้นพบที่สำัที่สุในปี ๒๕๓๙ เป็นารุประายวามหวัอมนุษย์ที่ะไปอาศัยบนวันทร์ให้มีวามเป็นไปไ้มาึ้น ในเมื่อมีน้ำ เราอาสามารถปลูพื และสร้าอาาศึ้นบนวันทร์ไ้
ยานเลเมนไทน์ไ้ถูส่ึ้นไปเมื่อเือนมราม ปี พ.ศ.๒๕๓๘ มีหน้าที่สำรววันทร์อย่าละเอีย และสำรวาวเราะห์น้อยอีวหนึ่ ือ ีโอราโฟส แ่เิอุบัิเหุมีอันเป็นไปเสีย่อนที่ะไปสำรวาวเราะห์น้อย ึทำไ้เพียสำรววันทร์เท่านั้น แ่าร้นพบรั้นี้็นับว่าุ้ม่าอย่ายิ่แล้วเมื่อเทียบับมูล่า ๗๕ ล้านเหรียสหรัอยานเลเมนไทน์
นัวิทยาศาสร์ไ้สันนิษาน่อนหน้านี้มาเป็นเวลาว่า ๓๕ ปีแล้วว่าะมีน้ำบนวันทร์ อ่านรายละเอียไ้าบทวาม "ามล่าหาน้ำบนวันทร์"
ามล่าหาน้ำบนวันทร์
| ใน้นริส์ศวรรษที่ ๑๗ าลิเลโอไ้ใ้ล้อโทรทรรศน์ที่เาสร้าึ้นส่อสัเวันทร์ เาิว่าบริเวที่เป็นสีล้ำอวันทร์ที่เห็นในล้อโทรทรรศน์อเานั้นือ ทะเลสาบ ัเราะเห็นว่ามีื่ออทะเลมามายบนวันทร์ อย่าเ่นทะเลแห่วามเียบสบ ทะเลแห่ฝน มหาสมุทรแห่พายุ ฯลฯ แม้ว่านัาราศาสร์ไ้ทราบมาั้แ่่วแร ๆ อยุอวาศแล้วว่าสถานที่เหล่านั้นเป็นเพียที่ราบ่ำที่เยถูลาวาเอ่อท่วมเท่านั้น แ่็ยัมีนัวิทยาศาสร์บานที่ยัาหวัเี่ยวับเรื่ออน้ำบนวันทร์อยู่ เพราะถ้าสามารถสัน้ำไ้บนวันทร์ ็หมายวามว่าในารเินทาไปวันทร์เพื่อปิบัิภาริ่าๆ ไม่้อพน้ำไปมามาย ึ่ะประหยัพลัานเื้อเพลิไปไ้อย่ามา อีทั้วามฝันที่ะอาศัยอยู่บนวันทร์็ะมีวามเป็นไปไ้มาึ้น แ่โรารอะพอลโล็ไ้ให้ำอบอย่าัเนว่าวันทร์นั้น แห้สนิท าัวอย่าหินที่นำลับมายัโลทั้หมล้วนแ่ไม่ให้วามหวัใ ๆ ทั้สิ้น ถึแม้ว่าะพบสนิมบนหินที่มาับอะพอลโล ๑๖ แ่็เื่อว่าเป็นสนิมที่เิึ้นหลัาที่นำลับมายัโลแล้ว มิไ้เิบนวันทร์ |
| วามหวัมิใ่ะมอหมไปเสียทีเียว ทุโรารที่ไปสำรววันทร์ล้วนแ่สำรวบริเวไม่ใล้ไม่ไลไปาเส้นศูนย์สูรทั้นั้น แทบะไม่มีโรารใไปสำรวที่บริเวั้วทั้สออวันทร์เลย ที่ั้วอวันทร์นี้แหละที่ะมีน้ำอยู่ วามินี้เริ่ม้นโยนัาราศาสร์าวเยอรมันื่อ โฮันน์ แมเลอร์ เาอธิบายว่า วันทร์นั้นหมุนรอบัวเอเทียบับวอาทิย์นั้นนาน ๒๙.๕ วัน ันั้นบริเวส่วนให่อวันทร์ะไ้รับแสาวอาทิย์อย่าเ็มที่ เป็นเวลา ๑๔.๗๕ วัน ย่อมไม่แปลที่ะไม่มีวามื้นหลเหลืออยู่ แ่วันทร์มีแนเอียเพีย ๑.๕ อศาเมื่อเทียบับระนาบอระบบสุริยะ ันั้นบริเวที่เป็นหุบเหว่า ๆ ใล้ั้ววันทร์ ะไม่มีโอาสถูแสอาทิย์เลย เป็นินแนที่อยู่ในวามมืมิและเย็นยะเยือลอาล ึเป็นไปไ้ที่ไอน้ำะสามารถสะสมทีละเล็ทีละน้อยนเป็นผืนน้ำแ็ที่นี่และะอยู่ไ้นานนับล้านปี ในปี พ.ศ. ๒๕๐๔ นัาราศาสร์าสถาบันเทโนโลยีแห่แลิฟอเนียไ้แสแบบำลอและอธิบายว่า ไอน้ำที่ระเหยออมาาผิวอวันทร์ะถูัเ็บไว้้วยอุหภูมิ ๑๐๐ เลวิน (-๑๗๓ อศาเลเียส) หรือ่ำว่า และะอยู่ลอั่วอายุอวันทร์เลยทีเียว |
| วันทร์ไม่มีฝน แล้วะเอาน้ำมาาไหน?
น้ำนั้นอาะมาาาวหาึ่มีอ์ประอบเป็นน้ำแ็พุ่เ้ามาน หรืออามาาใ้พื้นอวันทร์เอ็ไ้ เพราะวันทร์เอ็มีปราาร์่า ๆ เ่นภูเาไฟ และารปะทุ่า ๆ ที่มัะนำเอาน้ำึ้นมาาใ้พื้นวันทร์้วย มีารบันทึเหุาร์่า ๆ บนผิววันทร์ที่เรียันว่า ปราาร์ั่วะอวันทร์ (Lunar Transient Phenomena (LTP)) ึ่บ่บอว่ายัมีปราาร์่า ๆ เิึ้นอย่าเนือ ๆ บนวันทร์ แ่อย่าไร็ามเื่อว่าน้ำส่วนให่น่าะมาาาวหานมาว่า ปริมาน้ำที่มาาาวหารั้หนึ่ ๆ อาเท่าับปริมาน้ำมีมาาใ้ผิววันทร์สะสมรวมันนานนับพันล้านปี นัาราศาสร์ประมาว่าใน่วเวลา ๒ พันล้านปีที่ผ่านมา ไ้มีาวหาแวะเวียนันเอาน้ำมาทิ้ไว้บนวันทร์ว่า ๑๐๐,๐๐๐,๐๐๐,๐๐๐,๐๐๐ ิโลรัม! สมมิว่าน้ำสามารถมาสะสมที่ั้ววันทร์ไ้ริ น้ำนั้นะสภาพอยู่นานสัเท่าใ? อุหภูมิมิใ่ปััยเพียอย่าเียวเท่านั้น บนผิวาวอันเปลือยเปล่าอวันทร์ยั้อเผิับพายุออนุภาประุไฟฟ้าและรัสีอัลราไวโอเลที่มาับลมสุริยะ ึ่ลมสุริยะนี้มิไ้มีทิศทาเียวแบบแสอาทิย์ แ่ะพุ่เ้าถล่มวันทร์าทุทิศทุทาเหมือนับฝน หุบเหวอันมืมินี้็หนีไม่พ้น พลัานาอนุภาและรัสีนี้ะทำให้โมเลุลอน้ำแัวเป็นอะอมอธาุไฮโรเนและออิเน และหลุลอยออาวันทร์ไป นอานี้ อนุภาประุไฟฟ้าที่ะมาทำลายโมเลุลอน้ำบนวันทร์็อามาาโลเ่นัน สนามแม่เหล็โลนั้นมีรูปร่าบิเบี้ยวเป็นรูปหยน้ำหันออไปาวอาทิย์ (ล้ายับาวหาแ่เป็นหาแม่เหล็ ไม่ใ่หาฝุ่นแบบาวหา) อนุภาาลมสุริยะบาส่วนะถูัไว้ในหานี้ ึ่โยมา็ะเป็นอนุภาไฮโรเนอิออน ระหว่าที่วันทร์ที่โรรอบโล็เลื่อนที่ผ่านหานี้เ่นัน เป็นารเร่ให้บวนารทำลายน้ำบนวันทร์เร็วยิ่ึ้น ึ่ถ้าระบวนารทำลายนี้ำเนินไปเร็วว่าระบวนารสะสม ็หมายวามว่าหมหวัที่ะไปหาน้ำบนผิววันทร์ |
| แม้ว่าแอ่มืมิลอาละพบไ้ทั่วไปบริเวใล้ั้ววันทร์ แ่ว่าหลุมส่วนให่นี้ะเป็นแบบหลุมรูปถ้วยและมีเส้นผ่านศูนย์ลาเล็ว่า ๒๐ ิโลเมร ึ่ที่้นหลุมประเภทนี้ ะมีอุหภูมิสูเินว่า ๑๐๐ เลวิน (ยเว้นที่ละิูสูว่า ๘๕ อศา) เนื่อาไ้รับรัสีอินฟราเรที่แผ่มาาผนัอหลุมนั้น ส่วนเรเอร์ที่มีพื้นแบบแบนลับีเสียว่า าารำนวพบว่าที่ละิูสูว่า ๘๐ อศามีพื้นที่ที่เป็นเรเอร์แบบพื้นแบนมาและเย็นพอที่ะเป็นที่เ็บสะสมน้ำแ็ไ้ |
| ใ่ว่าไม่มีแสอาทิย์ แล้วน้ำะอยู่ไ้ลอ
ในวิาธรีวิทยาเราทราบีว่าแผ่นินอโลนั้นมีารเลื่อนัวลอเวลา เราเยพบฟอสิลอพืเมือร้อนใ้แผ่นน้ำแ็ที่ั้วโล ในะที่แผ่นินบริเวฮาวาย็พบว่าเยเป็นั้วโลมา่อน าารสำรววันทร์ นัาราศาสร์็พบารเปลี่ยนำแหน่อลัษะพื้นผิววันทร์เหมือนัน ถ้าเปลืออวันทร์มีารเลื่อนัวแบบเียวับเปลือโล บริเวที่เป็นั้ววันทร์็ไม่ใ่ที่ที่มืั่วนิรันร์ริ ๆ เสียแล้ว แผ่นบริเวที่เยเป็นั้ววันทร์เมื่อหลายพันล้านปี่อนึ่เป็น่วเวลาที่มีโอาสไ้รับน้ำมาว่าเพราะเป็น่วที่ระบบสุริยะยัปั่นป่วนอยู่มาอาะเลื่อนออมาห่าาั้วมาอยู่แถวเส้นศูนย์สูรในปัุบัน อย่านี้น้ำที่เยสะสมมานาน็ะถูแสแแผเผาระเหยหายไปเสียหม ในปี พ.ศ. ๒๕๓๔ นัวิทยาศาสร์ไ้สำรวาวพุธโยใ้เราร์ เาไ้พบบริเวที่สว่า้าที่อยู่ที่ั้วเหนืออาวพุธ ึ่มีลัษะล้ายับเมื่อใ้เราร์สำรวาวอัาร เาเื่อว่าอาเป็นไปไ้ว่าที่ั้วอาวพุธ็อาะมีน้ำแ็เหมือนับาวอัารเหมือนัน ึ่ถ้าเป็นริ ็เป็นสิ่ที่่วยสนับสนุนารมีน้ำบนวันทร์ไ้เป็นอย่าี เพราะถ้าาวพุธที่ร้อนนานั้นยัมีน้ำแ็ไ้ วันทร์ึ่เย็นว่า็น่าะมีน้ำแ็ไ้เ่นัน บาทีอาเป็นเพราะเราเห็นว่าวันทร์เป็นอใล้ัวนี้ระมั ึไม่่อยมีโรารอวาศใที่สำรวั้ววันทร์โยเพาะ ใน่วที่มีารแ่ันสำรววันทร์เมื่อเือบ ๓๐ ปีที่ผ่านมานั้น มีเพียยานลูนาร์ออร์บิเอร์ ๔ และ ๕ เท่านั้นที่มีารโรผ่านและสำรวั้ววันทร์ แ่นั่น็เป็นเพียารถ่ายรูปพื้นผิววันทร์อย่าหยาบ ๆ เพื่อทำแผนที่วันทร์สำหรับหาทำเลลออยานอะพอลโลเท่านั้น ยานลูนาร์ออร์บิเอร์ไม่มีเรื่อมือที่สามารถวิเราะห์้อมูลไ้ และหลัายุอารสำรววันทร์สิ้นสุไปพร้อมับโรารอะพอลโลไปแล้ว ็ไม่มีโรารอวาศใไปสำรววันทร์อีเลย นระทั่ในปลายปี พ.ศ. ๒๕๓๓ ยานาลิเลโอไ้เินทาผ่านโลและไ้ถ่ายรูป้านหลัและั้ววันทร์เอาไว้ไ้ทำให้เราไ้เห็นภาพอั้ววันทร์ไ้อีรั้ แ่ยานาลิโลโอนั้นเป็นยานสำรวาวพฤหัสบีโยเพาะ เรื่อมือ่า ๆ บนยานเป็นเรื่อมือที่เหมาะสำหรับสำรวั้นเมอาวพฤหัสบี แ่ไม่มีเรื่อมืออย่าสเปโทรมิเอร์รัสีแมมาที่ะสามารถวิเราะห์ไ้ว่ามีน้ำหรือไม่ สมมิว่ามีน้ำแ็อยู่ใ้ิน น้ำแ็ะหน่วนิวรอนให้้าล ึ่นิวรอนนี้สามารถะรวับโยสเปโทรมิเอร์รัสีแมมานี้ไ้ อุปร์บนยานาลิโลโอบอไ้เพียอ์ประอบอแร่่า ๆ เท่านั้น |
| วีรรรมอยานอวาศผู้ล่วลับ
แ่าร้นพบที่ยิ่ให่ลับมาายานอวาศลำเล็ ๆ ที่ื่อ ลีเมนไทน์ ยานลำนี้ไ้สำรววันทร์ใน่วปี พ.ศ. ๒๕๓๗ อุปร์สำรวอยานลีเมนไทน์นี้ประอบ้วยล้อ ๓ ัวที่ทำานในย่านวามยาวลื่น่าันั้แ่อินฟราเรนถึอัลราไวโอเล ภาพถ่ายที่ไ้ายานลำนี้มีุภาพและวามละเอียสูว่าภาพที่ไ้ายานาลิเลโอมา หลัาารวิเราะห์้อมูลนานถึ ๒ ปี เราไ้หลัานที่เื่อไ้ว่ามีน้ำแ็บนวันทร์ริ ๆ โยทราบาสัาเราร์ที่สะท้อนมาา้นแอ่ โยทะเลสาบนี้มีวามว้าหลายพันาราิโลเมรและมีวามลึร่วมสิบเมร |
| ถ้ามีน้ำแ็อย่ามามายที่ั้ววันทร์ริ ๆ บริเวนี้ะเป็นเป้าหมายหลัอมนุษย์ที่ะไปั้รราอยู่บนวันทร์ เราสามารถสัน้ำออา้อนิน้วยเาไมโรเวฟเพื่อใ้ำรีวิหรือใ้ในอุสาหรรม นอานี้ยัเป็นที่ที่สามารถรับพลัานาวอาทิย์ไ้อย่าสม่ำเสมอลอเวลา และมีแอ่ถาวรที่เป็นเสมือนู้เย็นนายัษ์สำหรับเ็บรวหรือน้ำแ็หรือสิ่อื่น ๆ ไ้ |
| าร้นพบน้ำบนวันทร์รั้นี้ ทำให้วามฝันอมนุษย์ที่ะสร้าถิ่นานบนวันทร์ใล้เียวามเป็นริมาึ้น เื่อว่าภายในศวรรษหน้า มนุษย์ะสามารถั้อาานิมบนวันทร์ไ้แล้ว เราะมีเหมือแร่ มีโรานอุสาหรรม อาะมีบริษัททัวร์นำเที่ยววันทร์ เมื่อนั้น ู่สมรสะไ้ไปื่มน้ำผึ้พระันทร์บนวันทร์ริ ๆ นั่มโลลับอบฟ้าที่ริมทะเลสาบอันแสนโรแมนิ |
่าวอวันที่ 13 มราม 2540
ความคิดเห็น