คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #1 : ทฤษฎีการเรียนรู้
1 ทฤษีารเรียนรู้า ารเ็บ้อมูล (Retention Theory) ทฤษีนี้ล่าวว่า วามสามารถในารเรียนรู้ึ้นอยู่ับ วามสามารถที่ะ เ็บ้อมูล และเรีย้อมูลที่เ็บเอาไว้ลับืนมา ทั้นี้รวมถึ รูปแบบอ้อมูล วามมาน้อยอ้อมูล าารเรียนรู้ั้น้น แล้วนำไปปิบัิ
2 ทฤษีารเรียนรู้โยใ้ารโยย้ายปรับเปลี่ยน้อมูล (Transfer Theory) ทฤษีนี้ล่าวว่า ารเรียนรู้มาา ารใ้วามเื่อมโย ระหว่า วามเหมือน หรือวามเี่ยว้อระหว่า้อมูลใหม่ับ้อมูลเ่า ทฤษีนี้ึ้นอยู่ับ ้อมูลั้น้นที่เ็บเอาไว้้วยเ่นัน
3 ทฤษีอวามระือรือร้น (Motivation Theory) ทฤษีนี้ล่าวว่า วามสามารถในารเรียนรู้ึ้นอยู่ับวามั้ใที่ะเรียนรู้ ทั้นี้ึ้นอยู่ับวามสนใ วามัวล ารประสบวามสำเร็และผลที่ะไ้รับ้วย เ่น ถ้าทำอะไรแล้วไ้ผลี เ็ะรู้สึว่า นเอประสบวามสำเร็ ็ะมีวามระือรือร้น
4 ทฤษีารเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมอย่าริั (Active Participation Theory) ทฤษีนี้ล่าวว่า วามสามารถ ในารเรียนรู้ ึ้นอยู่ับ วามอยาะเรียนรู้ และมีส่วนร่วม ถ้ามีวามอยาเรียนรู้ และอยามีส่วนร่วมมา วามสามารถในารเรียนรู้็ะมีมาึ้น
5 ทฤษีารเรียนรู้าารเ็บรวบรวมและารำเนินารัารับ้อมูล (Information Processing Theory) ทฤษีนี้ ประอบ้วย 2 ส่วน ือ
- ส่วนแรพูถึ วามสามารถในารำระยะสั้นอสมอ ึ่มีีำั สามารถเ็บ้อมูลเป็นลุ่ม้อน (Chunking) ไ้ประมา 7 ้อมูล หรือ 5-9 ือ 7 บวลบ 2 ้อมูล้อนนี้เป็น้อมูลที่มีวามหมาย ึ่อาเป็นัวเล หรือำพู หรือำแหน่อัวหมารุ หรือใบหน้าน เป็น้น
- ส่วนที่ 2 พูถึ TOTE มาา Test-Operate-Test-Exit ทฤษีนี้นำเสนอโย มิลเลอร์ (Miller) และะ ล่าวว่า ้อมีารประเมินว่า ไ้มีารระทำที่บรรลุวัถุประส์หรือไม่ ถ้าหา บอว่าไม่บรรลุวัถุประส์ ็ะ้อมีารระทำ หรือปิบัิารใหม่เพื่อ ให้บรรลุวัถุประส์ ทฤษีนี้เป็นทฤษีเี่ยวับารแ้ไปัหา
6 ทฤษีารสร้าอ์วามรู้้วยนเอ หรือ ทฤษีอนสรัั่นนิสึ่ม (Constructionism) เป็นทฤษีารเรียนรู้ อีทฤษีหนึ่ ามวามเห็นอ อลัน อว์ (Alan Shaw) ล่าวว่า เยิว่า ทฤษีอนสรัั่นนิสึ่ม เป็นทฤษีเี่ยวับ ารศึษาเรียนรู้ แ่วามริ มีมาว่า ารเรียนรู้ เพราะสามารถนำไปใ้ใน สภาวะารเรียนรู้ ในสัม ไ้้วย อว์ ทำารศึษา เรื่อรูปแบบ และ ทฤษีารเรียนรู้ และพันา เาเื่อว่า ในระบบารศึษา มีวามสำั่อเนื่อไป ถึ ระบบโรสร้าอสัม เ็ที่ไ้รับ ารสอน้วย วิธีให้อย่าเียว หรือ แบบเียว ะเสียโอาส ในารพันา้านอื่น เ่นเียวับสัม ถ้าหามีรูปแบบ แบบเียว ็ะเสียโอาส ที่ะมีโรสร้า หรือพันา ไปใน้านอื่น ๆ เ่นัน
อว์ ไ้ให้วามหมาย อำว่า อนสรัั่นนิสึ่ม ในรูปแบบอพันาาร อ สัมและิวิทยา ว่าเป็นแนวิ หรือ วามเ้าใ ที่เป็น อนสรัทิวิึ่ม (Constructivism) ือ รูปแบบที่ผู้เรียนเป็น ผู้สร้าวามรู้ ไม่ใ่เป็น ผู้รับอย่าเียว ันั้นผู้เรียน ็ือ ผู้สอนนั่นเอ แ่ใน ระบบารศึษาทุวันนี้ รูปแบบโรสร้า ะรัน้ามับ วามิัล่าว โยรูเป็น ผู้หยิบยื่นวามรู้ให้ แล้วำหนให้ นัเรียนเป็นผู้รับวามรู้นั้น
อย่าไร็าม อนสรัั่นนิสึ่ม มีแ่าา อน-สรัทิวิึ่ม รที่ ทฤษีอนสรัทิวิึ่ม ือ ทฤษีที่ล่าวว่า วามรู้เิึ้น สร้าึ้นโยผู้เรียน ไม่ใ่เป็นารให้าผู้สอนหรือรู ในะที่ อนสรัั่นนิสึ่ม มีวามหมาย ว้าว่านี้ ือ พันาารอเ็ ในารเรียนรู้ มีมาว่า ารระทำ หรือ ิรรม เท่านั้น แ่รวมถึ ปิิริยาระหว่าวามรู้ ในัวเ็เอ ประสบาร์ และสิ่แวล้อม ภายนอ หมายวามว่า เ็สามารถเ็บ้อมูล าสิ่แวล้อมภายนอ และเ็บเ้าไป สร้า เป็นโรสร้า อวามรู้ภายใน สมออัวเอ ะเียวัน ็สามารถเอา วามรู้ภายใน ที่เ็มีอยู่แล้ว แสออมา ให้เ้าับ สิ่แวล้อม ภายนอไ้ ึ่ะเิเป็น วร่อไป เรื่อย ๆ ือ เ็ะเรียนรู้เอา ประสบาร์ สิ่แวล้อมภายนอ แล้วนำ้อมูลเหล่านี้ ลับเ้าไปในสมอ ผสมผสานับวามรู้ภายในที่มีอยู่ แล้วแสวามรู้ออมาสู่สิ่แวล้อมภายนอ
ันั้น ทฤษีอนสรัั่นนิสึ่ม ึให้วามสำั ับโอาสและ วัสุที่ะใ้ใน ารเรียนารสอน ที่เ็สามารถนำไป
สร้าวามรู้ ให้เิึ้นภายใน ัวเ็ เอไ้ ไม่ใ่ึ่ไม่ใ่วิธีที่เิประโยน์ับเ็ รู้อเ้าใธรรมาิ อระบวนารเรียนรู้ ที่เ็ำลั เรียนรู้อยู่ และ่วยเสริมสร้า ระบวนาร เรียนรู้ นั้นให้เป็นไปไ้ีึ้น ามธรรมาิอเ็ แ่ละน รูวริ้น พันาสิ่อื่น ๆ ้วย เ่น ิ้นว่าะให้โอาสแ่ผู้เรียน อย่าไรึะให้ ผู้เรียนสามารถ สร้าวามรู้ึ้นเอไ้ ถ้าเราให้วามสนใเ่นนี้ เรา็ะหาทาพันา และสร้า วัสุอุปร์ ประอบารเรียน ารสอนใหม่ ๆ หรือหาวิธีที่ ะใ้อุปร์ารเรียน ารสอน ที่มีอยู่ให้เป็น ประโยน์้วย วิธีารเรียนแบบใหม่ ือ ารสร้าให้ผู้เรียน สร้าโรสร้าอ วามรู้ึ้นเอ
ีมัวร์ พาร์เพิร์ท (Seymour Papert) และ ศาสราารย์ มิทเล เรสนิ (Mitchel Resnick) มีวามเห็นว่า ทฤษี อนสรัั่นนิสึ่ม ือ ทฤษีารศึษาารเรียนรู้ ที่มีพื้นานอยู่บนระบวนารารสร้า 2 ระบวนาร้วยัน
สิ่แร ือ ผู้เรียนเรียนรู้้วย ารสร้าวามรู้ใหม่ ึ้น้วยัวเอ ไม่ใ่รับแ่้อมูล ที่หลั่ไหลเ้ามา ในสมออผู้เรียน เท่านั้น โยวามรู้ ะเิึ้นา ารแปลวามหมาย อประสบาร์ที่ไ้รับ
สิ่ที่สอ ือ ระบวนารารเรียนรู้ะมีประสิทธิภาพมาที่สุ หาระบวนารนั้น มีวามหมายับ ผู้เรียนนนั้นมุ่ารสอน ารป้อนวามรู้ให้ ิ้นแ่วิธีที่ะสอนอย่าไรึะไ้ผล ึ่ไม่ใ่ วิธีที่เิประโยน์ับเ็ รู้อเ้าใ ธรรมาิ อ ระบวนารเรียนรู้ ที่เ็ำลั เรียนรู้อยู่ และ่วยเสริมสร้าระบวนาร เรียนรู้นั้นให้เป็นไปไ้ีึ้นามธรรมาิอเ็แ่ละน
รูวริ้นพันาสิ่อื่น ๆ ้วย เ่น ิ้นว่า ะให้โอาสแ่ผู้เรียนอย่าไรึะให้ผู้เรียนสามารถสร้าวามรู้ึ้นเอไ้
ถ้าเราให้วามสนใเ่นนี้ เรา็ะหาทาพันาและสร้าวัสุอุปร์ประอบารเรียนารสอนใหม่ ๆ หรือหาวิธีที่ะใ้อุปร์ ารเรียนารสอน ที่มีอยู่ให้เป็นประโยน์้วยวิธีารเรียนแบบใหม่ ือารสร้าให้ผู้เรียนสร้าโรสร้า อวามรู้ึ้นเอ
มีวามหมายับผู้เรียนนนั้นทฤษีอนสรัั่นนิสึ่ม บอว่า าระให้ารศึษาับเ็ึ้นอยู่ับว่า เรามีวามเื่อว่า วามรู้เิึ้น ไ้อย่าไร ถ้าหาเราเื่อว่าวามรู้เิาารที่เ็พยายามะสร้าวามรู้ึ้นเอ ารให้ารศึษา็ะ้อประอบ้วย ารึเอา วามรู้นี้ ออมาาเ็ ้วยารอให้เ็ทำิรรม่า ๆ หรืออบำถาม ที่ะใ้วามรู้นั้น และให้โอาสเ็มีส่วนร่วม ในิรรม ที่ะทำให้ เิระบวนารสร้าวามรู้ ในทาร้ามถ้าเราเื่อว่าวามรู้เิึ้นาประสบาร์ภายนอ ารให้ารศึษา ็ะ้อ ประอบ้วย ารให้ประสบาร์ที่ถู้อับเ็ แสให้เ็เห็นถึวิธีที่ถู้อที่ะทำิรรม่า ๆ หรือบอำอบที่ถู้อ ให้ับเ็ วิธีนี้ือ ารศึษาในสมัย่อนนั่นเอ
ีมัวร์ พาร์เพิร์ท ไ้ล่าวว่า ารศึษาที่ีไม่ไ้มาาารหาวิธีารสอนที่ีให้รูสอนเ็ ่มาาารให้โอาสที่ีที่เ็ ะไ้สร้าวามรู้ ารเรียนรู้ที่ีะเิึ้นไ้ ถ้าหาเ็ไ้มีส่วนในารสร้าสิ่ที่มีวามหมาย ยัวอย่าเ่น ารสร้าประสาททราย ารเียนบทลอน ารสร้าเรื่อัร หรือารแ่เรื่อ เป็น้น
อ เปียเ์ (Jean Piaget) นัิวิทยาาวสวิสผู้มีื่อเสียมา มีวามิเห็นว่าเ็ ๆ ไม่ใ่ท่อที่ว่าเปล่า ที่ผู้ให่ะเท้อมูล และวามรู้่า ๆ เ้าไป เ็ือผู้สร้าวามลาและารเรียนรู้อเาเอ ะเห็นว่าเ็เป็นผู้มีวามสามารถ มีพรสวรร์ที่ะเรียนรู้ไ้ลอเวลา เ็เริ่มเรียนรู้ าประสบาร์ในโลนี้ ั้แ่แรลอและมีสิ่เหล่านี้มาั้แ่่อนเ้าโรเรียน้วย้ำ ึ่เรียวิธีนี้ว่า เปียเ์เลิร์นนิ่ (Piagetian Learning) ือ ารเรียนรู้โยไม่้อไ้รับารสอน เ่น เ็พูไ้โยไม่้อับมานั่สอน หรือเ็สามารถเรียนรู้ รูปทรเราิ่า ๆ าสิ่แวล้อม หรือเรียนรู้วิธี่อรอับพ่อแม่โยไม่้อรับารสอน เป็น้น
ทฤษีอวันธรรมและสัม ผู้เี่ยวา ื่อ เลฟ วีอสี (Lev Vygotsky) ึ่ใ้ทฤษีนี้ล่าวว่า สัมและวันธรรมเป็นส่วนหนึ่ที่ะส่เสริมวามลาและระบวนารเรียนรู้ในพันาารอเ็ วีอสี เื่อว่า ัวเรามีปิิริยามีสื่อสัมพันธ์ับสัมและวันธรรม ึ่ะทำให้เราเป็นมนุษย์ที่มีวามลาและแ่าาสัว์
วีอสี ไ้ล่าวว่า เ็เรียนรู้สัลัษ์่า ๆ และำพูเป็นรั้แราสัม ึ่วามลาวามสามารถ ในารสื่อสาร้านภาษานี่เอเป็นพื้นานที่ทำให้เ็แ่าาสัว์
วีอสี ไ้ยัวอย่าอารเรียนรู้ ารสร้าวามรู้ในัวเ็าสิ่แวล้อมภายนอ เ่น เรื่ออารี้ ารที่เ็ะี้สิ่่า ๆ ไ้ ะเริ่ม้น้วยเ็ยมือึ้นเพื่อไปว้าอรหน้า แ่อนั้นอาะอยู่ไลเินไป นิ้วึาอยู่ลาอาาศ รนี้ะทำให้เห็นั้นอนือเริ่ม้วยารเลื่อนไหวมืออเ็ เมื่อเ็ไม่สามารถว้าอไ้ ็ะเปลี่ยนเป้าหมายึ่อาเป็นุแม่ที่อยู่้า ๆ ือ เปลี่ยนาวัถุมาหาบุล โยมือ็ยัี้ไปยัสิ่อที่น้อาร เหุาร์นี้ะ่วยสอนเ็ให้เ้าใว่าารเอื้อมมือไปว้าอหรือี้ไปที่อ ะเป็นารบอวาม้อารว่า้อารอิ้นนี้ เ็ไ้เรียนรู้าารระทำ่อน ือ เมื่อเาามือหรือี้มือึ้นไปเพื่อะว้าอ หลัานั้นุแม่หรือสิ่แวล้อมภายนอ็ะเสริมสร้าให้เ็เรียนรู้ว่าารี้หรือานิ้วไปที่วัถุ ือ ารี้ สัลัษ์่า ๆ เ่นนี้ ะมีวามหมายเมื่อเ็นนั้นหรือ ผู้เรียนับสิ่แวล้อม พ่อแม่ นเลี้ยมีวามเ้าใรัน ผู้ให่เ้าใวาม้อารอเ็ เ้าใสัลัษ์อนิ้วที่าออว่านี่ือารี้และสนออบ เ่นนี้็ะทำให้เ็รู้ัารี้ เป็นารเรียนรู้้วยนเอนั่นเอ
แ่ทฤษีอ วีอสี ็ถูนัารศึษาท่านหนึ่วิพาษ์วิาร์ว่า ารเรียนรู้ภายในัวเ็เอ เิึ้น่อนที่ะไ้สัมผัสับสัม สิ่แวล้อม และวันธรรม
อย่าไร็าม นัารศึษาท่านอื่น เ่น พอล อบบ์ (Paul Cobb) และ อลิาเบ็ธ บอ์ (Alizabeth Bott) ็ไ้สรุปว่า วามลาและารเรียนรู้ ้อารทั้ ปััยภายใน และ ปััยภายนอ ือ ผู้เรียนะ้อไ้้อมูล า สิ่แวล้อมภายนอ ในะเียวัน ็ะ้อนำ ้อมูลภายนอ เ้ามาผสมผสานับ วามรู้ หรือ โรสร้า ที่มีอยู่ในัวเอ และสร้าเป็นวามรู้ใหม่ ันั้นึเิสะพานเื่อมโยระหว่าสิ่แวล้อมหรือปััยภายนอ สัม วันธรรม และารเรียนรู้ที่เิึ้นในัวอผู้เรียนเอ ึ่นเราไม่ไ้รับวามิมาานอื่น แ่เราสร้าวามิึ้นมาเอ
หาะสรุปามทฤษีนี้ สรุปไ้ว่า วามลาอนเรา ไม่ใุ่สมบัิอนนนั้น และไม่ไ้เิา นนนั้น นเียว แ่เป็นปิิริยาระหว่านนนั้นับสิ่แวล้อมรอบ้า ึ่รวมถึบุลรอบ้า้วย
ทฤษีั้นอนาร มีวามิสร้าสรร์ในารแ้ปัหา วอลลิส (Wallis) ไ้แบ่ ั้นอนารมี วามิสร้าสรร์ ในารแ้ปัหา ออเป็น 4 ั้นอน้วยัน ือ
- ระยะแร เป็น่วเรียมพร้อม (Preparation) เป็น่ว้นหาว่าปัหาืออะไร ั้นอนนี้ใ้สมอ้า้ายทำาน
- ั้นอน่อไป เป็น่วิวิเราะห์ปัหา (Incubation) เป็น่วเวลาที่เราั้หลัิปัหาที่พบในั้นแรว่าเป็นปัหาริหรือไม่ และะแ้ปัหาอย่าไร ั้นอนนี้อา้อใ้เวลานานนับนาที หรือเป็นวัน หรือเป็นสัปาห์ บารั้อาเป็นปี ึ่ั้นอนนี้ ใ้สมอ้าวาทำาน
- ั้นอน่อไป เป็น่วเิวามิที่ะแ้ปัหา (Illumination) วามิในารแ้ปัหา ะเิึ้นอย่ามามายใน่วเวลาสั้น ๆ อาแ่ไม่ี่นาทีหรือไม่ี่ั่วโม ั้นอนนี้ึ้นอยู่ับสมอ้าวา
- ั้นอนสุท้าย ือ ปิบัิารแ้ปัหา (Varification) เป็น่วที่ะเิผลปิบัิ หรือิรรมแ้ปัหา ที่่อเนื่อมาาาริวิเราะห์ปัหาแล้ว และถอยหลัไปั้หลัำนึถึปัหาและวิธีแ้ไ ั้นอนนี้ะลับไปใ้สมอ้า้าย
นอานี้ โรเอร์ วอน โอ์ (Roger von Oech) ไ้เสนอทฤษีารเิวามิสร้าสรร์ในารแ้ปัหา โยแบ่ั้นอนออเป็น 7 ั้นอน้วยัน
- เริ่มาั้นแรมีวามระือรือร้นที่ะแ้ปัหา (Motivation)
- ั้นอนที่ 2 ้นหา้อมูลโยมอออไปในวว้าและหา้อมูล่า ๆ เ้ามา
- ั้นอนที่ 3 เป็นารเ็บ้อมูลมาปรับปรุเปลี่ยนแปล (Manipulation) อามีารแ้ไหรือำั้อสมมิานเ่า ๆ แล้วสร้าวามิใหม่ ๆ ึ้นมา
- ั้นอนที่ 4 เป็น่วอารวิเราะห์ปัหา (Incubation) เป็น่วที่เินออมาาปัหา มาั้หลัิวิเราะห์ปัหาและมอลึไปหลาย ๆ ้าน ารที่ไม่แ้ปัหาในทันทีะเป็นผลี เพราะะไ้พันาวามิ่า ๆ สรรหาวามิที่ีว่า
- ั้นอนที่ 5 เป็นระยะที่มีวามิ่า ๆ ผุึ้นมามามาย (Illumination) แล้วพยายามเ็บ้อมูลหรือ วามิเหล่านี้เอาไว้ เพราะะนั้นเราไม่วรใ้เวลาทำานลอทั้วัน วระมีเวลาที่ใ้ วามิสร้าสรร์้วย หลัานั้นเป็น ่วที่มีารปิบัิเพื่อแ้ไปัหาแบบสร้าสรร์
- ั้นอนที่ 6 เป็นาร้อัสินใว่าะเลือแ้ปัหาอย่าไร (Evaluation) แม้ว่าวามิที่เิึ้นนั้นะไม่สมบูร์แบบ็าม
- ั้นอนสุท้าย ือ ารลมือปิบัิามที่ไ้ัสินใไว้ (Action)
ยัมีทฤษีเี่ยวับารเรียนรู้่า ๆ อี อย่าเ่น ทฤษีอ าร์ล ุ (Carl Jung) ที่ว่า ้อมีวิธีารสอน ที่ทำให้น แ่ละนไม่ว่าะมีวามสามารถมาน้อยเพียใมีวามแ่าันมาน้อยแ่ไหน สามารถทำสิ่่า ๆ ไ้เ็มที่ เ็มวามสามารถ เ็มศัยภาพอน
ารเรียนรู้โยผ่านารเล่น
ารเล่นเป็นพื้นานอวามลานิสร้าสรร์ แ่ารเล่นะ้อมีารพันา เ็ที่มีนเล่น้วยะรู้ัเล่นเป็น แ่เ็ที่ไม่เยมีใรเล่น้วย็ะเล่นไม่เป็นและอาะเป็นเ็ที่มีปัหาในอนาไ้
นิทานสร้าสรร์ินนาาร
พื้นานอารเล่นรูปแบบหนึ่ ือ ารเล่านิทาน เ็อบให้ผู้ให่เล่านิทานให้ฟั่อนะพูไ้้วย้ำ วามเ้าใไม่ใ่สิ่ที่สำั แ่เสียที่เล่าทำให้เ็สนใ ื่นเ้น สะเ็ให้นั่นิ่ ้อมอาโ อ้าปาหวอ และสร้าภาพพน์ึ้นในสมอเ็ เ็ผู้หินหนึ่บอว่าเธอสนใฟัวิทยุมาว่าโทรทัศน์ เพราะ ภาพพน์ที่เิึ้นาารฟัวิทยุสวยามว่าในโทรทัศน์มา
ำพัเพยออัลเบิร์ ไอสไน์ มีอยู่ว่า "ถ้า้อารให้เ็ลา็้อเล่านิทานให้เ็ฟั แ่ถ้า้อารให้ลามายิ่ึ้น ็้อเล่านิทานมามามาหลาย ๆ เรื่อ"
ในนิทานเรื่อลูหมี 3 ัว พ่อหมีะแ่ัว ใส่เสื้อ ถือไม้เท้า ึ่ะเป็นสัลัษ์อพ่อในิใเ็ สัลัษ์นี้ ะเป็น พื้นานอวามิ วามเ้าใ ในสิ่่า ๆ ่อไป ารทำาน สร้าสัลัษ์นี้ ะ้อใ้ สมอส่วน ลิมบิเบรน หรือ สมอส่วน ที่เี่ยวับ อารม์ทำาน ร่วมับ สมอส่วน นีโออร์เท็์ ึ่สมอสอส่วนนี้ ะทำหน้าที่สำั ในเรื่ออ วามฝัน และ ารสร้าินนาาร ทำให้เิารสร้า ภาพพน์อสัลัษ์ึ้น
เ็วัย 5 วบึ้นไป ะเ้าในิทาน ที่ฟัไ้ีึ้นเร็วึ้น เพราะเ็มีวามสามารถ ใน ารสร้าภาพพน์ ไ้อย่ารวเร็ว และใ้ พลัาน น้อยว่าเิม เ็วรไ้ฟันิทานมา ๆ เพราะทุรั้ที่ไ้ฟันิทานใหม่ ๆ ะเิารสร้าเรือ่ายเส้นใยประสาทใหม่ ๆ และเ็วรไ้ฟั นิทานเรื่อเิม ้ำแล้ว้ำอี ไม่ใ่เพื่อ ะเรียนรู้ หรือำ เพราะเ็ฟัรั้เียว ็ำไ้แล้ว แ่ารเล่านิทาน้ำ ๆ ะทำให้ เรือ่ายเส้นใยประสาท ที่ะสร้า ภาพพน์ สร้าไมันสมอหุ้มรอบเส้นใยประสาท
เพราะะนั้น ารเล่านิทานหลาย ๆ เรื่อและเล่า้ำ ๆ ะเป็น ารสร้า เรือ่ายเส้นใยประสาท ให้เพิ่มมาึ้นอยู่ที่ และ ทำาน มาึ้น ึ่ะส่ ผลี่อารเรียนรู้ ในอนา โยเพาะ ในเรื่ออ ารสร้าวามิ ินนาาร วามสนใ และวามั้ใ ในารเรียนรู้
โรเรียนบาแห่ในสหรัอเมริา ใ้วิธีเล่านิทานให้เ็ฟั บารั้เล่านิทาน เรื่อเิม้ำอยู่ หลายวัน ่อนะเล่าเรื่อใหม่ หลัอารเล่า นิทาน้ำ ็เพื่อสร้าให้เิ เส้นใยประสาท ที่มั่นและเพิ่มึ้น เมื่อเรือ่ายเส้นใยประสาทเหล่านี้ที่แล้ว ะเิลไรัน้าม หมายวามว่าเ็สามารถนำ้อมูลา ภาพพน์หรือินนาาร ที่วาไว้มาใ้อบสนอสิ่ระุ้นภายนอ อย่าถู้อ รนี้เป็นั้นอนแรอวามิสร้าสรร์
ัวอย่าเ่น เราเล่านิทานเรื่อลูหมี 3 ัวให้เ็ฟัทุวัน แล้วอยู่มาวันหนึ่ะที่เรานั่ทาน้าวอยู่ที่โ๊ะ เ็็บอว่า "ร้อนัเลย เราะ้อไปเินเล่นในป่าแล้วละ" ผู้ให่วรเ้าไปมีส่วนร่วมในารเล่นอเ็้วย ือลุาโ๊ะทำเป็นเินในป่า เมื่อถึอน หมาป่าเเร ะเ้ามาินลูหมี เ็อาร้อว่า "เสียเาะประู โอ..มันเป็นหมาป่าัวให่ เอ้าวิ่ไปหาที่่อนันเร็ว" ผู้ให่็้อลุึ้น วิ่หนีไป่อน ับเ็้วย
อีัวอย่าหนึ่ เมื่อเ็ 5 วบนหนึ่ เห็นรถวิ่มา ามถนน อย่ารวเร็ว ็เ็บ้อมูลรนี้ไป สร้าินนาาร ไปหยิบหลอ้าย อแม่ที่ลิ้นั มาสมมุิเป็น รถยน์ แล้วเล่นไถไปไถมา เป็นั่วโม ส่เสียบรื้น ๆ เหมือนรถยน์ บัับหลอ ้ายให้เลี้ยว้ายเลี้ยววา
สัเไ้ว่า นิทานสำหรับเ็เล็ ๆ มัประอบ้วยสัว์เป็นส่วนให่ ไม่ว่านิทานอาิใ ะ้อมีนิทานที่ินนาาร ให้สัว์เป็น เหมือน นหรือเป็น สัลัษ์แทนน เ่น นิทานที่ให้สัว์เป็น พระราาหรือเป็นเ้าายสุหล่อ เป็น้น สัลัษ์เหล่านี้มี วามหมาย้วย อย่าเ่น หมูทำให้นึถึนี้อาย ี้ลา สิโแทนนที่มีอำนา นฮูเป็นสัลัษ์อวามลา เป็น้น
ารศึษาวิัยเี่ยวับ วามฝันพบว่า ส่วนให่แล้ว วามฝันอเ็ ะเป็นสัว์ที่เป็นสัลัษ์แทนนเือบทั้สิ้น
เรื่อนี้เราะเห็นไ้าัวาร์ูนอวอล์ิสนีย์ ึ่ไ้รับารออแบบให้เป็นสัว์เสียส่วนให่ และมัเป็นสัว์ที่มีหัวโหน้ายิ้ม ารออแบบให้เป็นสัว์หัวโเปรียบเสมือน เ็ึ่มีสัส่วนระหว่าศีรษะับัว่าันมาเมื่อเทียบับผู้ให่
สัว์ที่เป็นสัลัษ์แทนนใน ินนาาร อเ็ะหายไปและถูแทนที่้วย เรื่อราวอนริ ๆ เมื่อเ็อายุประมา 7 ปี อนนี้ธรรมาิ ทำให้พันาารอ สมอนเราสมบูร์
ารเล่นสมมุิ
เราะสัเเห็นว่าใน ะที่เ็เล่นสมมุิเ็ ะพูุยลอเวลา ัที่เยล่าวมาแล้วว่า ารเรียนรู้ ภาษาอเ็ ใน่วแรเริ่ม ะเรียนรู้อย่าเป็น รูปธรรม ือ เมื่อเ็ไ้ยินำพู เ็็ะสร้าภาพพน์หรือ ินนาาร ึ้นมา ในารเล่น ็เ่นันเ็ ะสร้าินนาาร ึ้นมาาำพูอัวเอ โยใ้ โลภายใน (Inner World) ือ สมออเ็ ารเล่นแบบสมมุินี้ ส่วนที่เป็นริ ็ยัเป็นริอยู่ เ็รู้ีว่า หลอ้ายไม่ใ่รถยน์ริ ๆ เหมือนับที่วีเปรียบเทียบทะเลสาปั่ พลอยสีน้ำเินหรือไพลิน
ารเล่นสมมุิอเ็ เมื่ออายุ 7 ปีึ้นไป เ็ะเ้าสู่โลแห่วามเป็นริ มาึ้น สัว์ในสายา อเ็วัยนี้ ะเปลี่ยนา สัว์ที่เป็นสัลัษ์ ใน ินนาาร ลายเป็นสัว์ริ ๆ เ็้อารรู้เรื่อ วามสัมพันธ์ระหว่า สัว์ับมนุษย์ มาึ้น ะเริ่มมอหา แบบอย่า หรือ ัวอย่าเพื่อ เลียนแบบ เ่น เ็อายุ 9 ปี ะไปหา หมวาวบอย มาใส่ แล้วเอาไม้ลม ๆ มาทำเป็นปืน สมมุิว่า ัวเอเป็น าวบอย เหมือนที่เห็นใน ภาพยนร
์
ารเล่นแบบนี้ ะ่อย ๆ เปลี่ยนไปเมื่ออายุมาึ้น นระทั่อายุ 11-12 ปี ึะเล่นอย่ามี เ์มาึ้น มีารเถียันว่า "เธอแพ้ ันไม่แพ้" หรือ "ไม่ยุิธรรม" ึ่ารเล่นอย่ามี เ์นี้ ะ่อย ๆ เปลี่ยนเ็ให้มี วามิใล้เียผู้ให่ โยเปลี่ยน าเ็ มาเป็นวัยรุ่น แล้วมาเป็นผู้ให่ ที่มีวามรับผิอบ ่อสัม รับผิอบ ในารที่ะเป็น ผู้ปรอผู้อื่น ึ่เป็น วามรับผิอบ ที่้อาร ารวบุมัวเออ ย่ามา
สำหรับเ็โ นิทานอภินิหาร เรื่อเี่ยวับวีรบุรุษหรือประวัิบุลสำั่า ๆ หรือบุลที่มีวามเสียสละ มีุามวามี มีวามล้าหา มีวามอทนหมั่นเพียร เป็นสิ่ำเป็นมา่อพันาารอเ็วัยนี้
ารเล่นในรูปแบบอื่นที่ส่เสริมระบวนารเรียนรู้
เ็ใน่วอายุประมา 7-11 ปี เป็น่วที่เหมาะสมใน ารสร้าเสริมทัษะ่า ๆ รวมถึารร้อเพล้วย ารเรียนารสอน โยใ้เสียเพล เสียนรี ารเลื่อนไหวร่าาย เป็นอีรูปแบบหนึ่ อ ารเล่นอเ็ ึ่มีประโยน์มา เนื่อา เป็นารเปิสมอ หรือ สร้าสรร์สมอ ให้มีโอาสไ้เรียนรู้มาึ้น
ารเล่น ารร้อรำทำเพล ที่แทรเป็นส่วนหนึ่ใน ีวิประำวัน ะทำให้เ็มี ินนาารอย่าอิสระ มีารใ้ และเิ เรือ่ายเส้นใยประสาท ใหม่ ๆ ทำให้ารเรียนรู้เป็นไปโยสมบูร์
เ่นเียวัน มาร์าเร็ มี้ (Margaret Mead) บอว่า ารเรียนรู้ะไม่สามารถเิึ้นไ้เลยถ้าไม่มีเรื่ออศิลปะมา่วย ศิลปะไม่ใ่สิ่ที่้อสอนแ่นำมาใ้เป็นวิธีารสอนเรื่อ่า ๆ
พันาารอระบวนาริในเ็
เ็อายุ 11 ปีะเริ่มเรียนรู้ที่ะเลือทำสิ่่า ๆ เรียนรู้เรื่อ ระเบียบวินัย ึ่เป็น ารเรียนรู้ ในระับสูยิ่ึ้น และ ธรรมาิ ไ้เรียมเ็ ให้มาถึ ั้นอนนี้ โยผ่าน ารเล่นนั่นเอ
อ เปียเ์ ไ้ให้้อสัเเี่ยวับ ารเปลี่ยนแปลวามิ า รูปธรรม มาเป็น นามธรรม เพื่อะให้เห็นว่าในเ็เล็ ๆ ็มี ารสร้าินนาารภายในัวเอ (Inner Image) าสิ่ระุ้นหรือวัถุภายนอ อย่าเ่น
เ็สมมุิว่า ล่อไม้ีเป็นเรือ หรือเป็น วัถุ่า ๆ เป็น้น แ่พออายุ 7 ปีเ็เริ่มะเปลี่ยน วามิแบบรูปธรรมมาเป็น นามธรรม สามารถเอาวัถ ุหรือ สิ่แวล้อม ที่เห็นเ้ามาเปลี่ยนเป็น วามิในัวเอไ้ ือ สร้าวามิึ้นมาไ้ ึ่ เปียเ์ เรียว่า ระบวนาริแบบเป็นรูปธรรม (Concrete Operational Thinking)
าทฤษีอเปียเ์ ยัวอย่า่าย ๆ ว่า ถ้าเอาแ้วน้ำ 2 ใบ ใบหนึ่เป็นแ้วทรผอมสู อีใบเป็นแ้วทรอ้วนเี้ย เมื่อรินน้ำปริมาเท่า ๆ ันลในแ้วทั้สอใบ แน่นอนที่สุแ้วใบผอมสูะมีระับน้ำสูว่าแ้วทรอ้วนเี้ย ถ้าถามเ็เล็ ๆ ึ่อยู่ในวัยที่มีวามิ เป็นรูปธรรม ว่าน้ำในแ้วไหนมาว่าัน เ็ะบอว่า แ้วใบสูมาว่า และถึแม้ ะเทน้ำออมา ให้เ็ูว่ามีปริมา เท่าัน เ็็ยับอว่า ยัน้อยว่า หรือ มาว่าันนิหน่อยอยู่ี ือเ็ยัไม่ยอมรับ วามิที่ว่า ปริมาน้ำเท่าัน แ่เมื่อเ็อายุ 6-7 ปีึ้นไป ะมีารเปลี่ยนแปลไปสู่วามิที่เป็นนามธรรม ึ่ทำให้เ็ สามารถเ้าใไ้ว่า ปริมาน้ำในแ้วสอใบนี้เท่าัน
่ววัยอโอาสที่ะเรียนรู้ (Window Of Opportunity)
สมออนเรามี่ววัยที่ะเรียนรู้แ่ละเรื่อแ่าันไป อย่าเ่นในเรื่ออารเรียนรู้ภาษา ่ววัยที่นเราสามารถเรียนรู้แ่ละส่วนอภาษาะแ่าัน เ่น ารสร้าประโย เ็ะมีวามสามารถรับรู้เรียนรู้ไ้นถึ 5-6 วบ หลัานั้นหาไม่ไ้รับารสอนเลยะเรียนรู้ารสร้าประโยไ้ยาึ้น แ่ถ้าเป็นารสร้าำใหม่ ๆ ะไม่มีอบเำัวัยอารเรียนรู้ ัที่เราะเห็นว่าผู้ให่สามารถเรียนรู้ำใหม่ ๆ ไ้ลอเวลา
วามสามารถในารเรียนภาษาที่สอนอเหนือาภาษาแม่ ะเริสูสุใน่วแรเิถึอายุ 6 วบ หลัานั้นวามสามารถะลล ึ่ะเห็นไ้ว่าในผู้ให่ะเรียนภาษาอื่นไ้ยาว่าอนเป็นเ็ แ่็ยัสามารถเรียนไ้อยู่ ึ่้อใ้วามพยายามอย่าสู
า้อมูลนี้ทำให้เราพบว่า เราสามารถะสอนเ็ให้รู้ภาษาที่สอไ้ั้แ่เ็อยู่ในวัยประถมศึษาหรือ่อนหน้านั้น หรือารให้ารศึษาพิเศษับเ็ที่มีวามบพร่อในารเรียนรู้็สามารถะเริ่มไ้ั้แ่เ็อายุ 3-4 วบ แทนที่ะรอไปถึ 9-10 ปี
นัวิทยาศาสร์มีวามเห็นพ้อ้อันว่า สมอะเริเิบโสูสุเมื่อเ็อายุประมา 10-12 ปี ะเิารเปลี่ยนแปลสมุลระหว่าารสร้าุเื่อม่อใหม่และารเสื่อมสลายอ ุเื่อม่อเหล่านี้ ึ่พบว่าหลัวัยนี้ไปแล้วสมอะเริ่มทำลายหรือำัุเื่อม่อที่ไม่มั่น และเ็บุเื่อม่อหรือเส้นใยประสาทที่มั่นึ่เป็นผลาประสบาร์ที่ไ้รับเ้าไปเอาไว้
เ็อายุ 7-11 ปี เป็น่วที่สามารถรับรู้ เรียนรู้ในเรื่ออแบบอย่าวามิโยที่ไม่มีอบเำั โยเพาะในวัยอายุ 11 ปีเป็น่วที่ะยอมรับ วามิแบบอย่า่า ๆ ไ้ีที่สุ ไม่ว่ารูหรือผู้ให่ะแนะนำหรือสอน ่วนี้ะเป็น่วที่สมอเรียนรู้ไ้มา เพราะเรือ่ายเส้นใยประสาทยัใหม่อยู่ แ่หลัอายุ 14 ปี เป็น้นไป สมอ ะมีอบเำั ะเรียนรู้ยอมรับ วามิหรือแบบอย่าไ้น้อยล
ร.ราิ (Dr.Rakic) ามหาวิทยาลัยเยล ล่าวไว้ว่า ในวัยรุ่น่วปลาย ืออายุประมา 18 ปี สมอะหยุยืหยุ่น และมีประสิทธิภาพเพิ่มึ้น วามสามารถพิเศษ หรือแนวโน้มที่ะมี วามสามารถพิเศษ ที่ไ้รับ ารหล่อหลอม มาั้แ่เล็ ๆ ะเริ่มเบ่บาน เห็นผล ใน่วนี้ ือ ประสบาร์ที่ะระุ้น ให้เิ ระแสไฟฟ้าใน เรือ่ายเส้นใยประสาท เริ่มทำาน เปรียบเสมือน ่าแะสลั ที่ำลัสลัเสลารูป แะสลั ให้ออมา เป็นรูปเป็นร่า ที่สวยาม สมอในะนี้็เ่นัน ำลัพยายาม แ่โรสร้า ให้ออมาเป็น แบบแผน ถ้า เรือ่ายเส้นใยประสาท ส่วนใไม่ไ้ใ้าน ็ะถูทำลายไป ะที่ เรือ่ายเส้นใยประสาท ที่ใ้านมา ๆ ะอยู่ทน มั่น
อย่าไร็าม ในผู้ให่เรา ็ยัสามารถ ที่ะ อ่านหรือ เรียนรู้สิ่ใหม่ ๆ หรือมีวามำใหม่ ๆ เิึ้นไ้ลอเวลา โยยัไม่ทราบแน่ัว่า เิาารใ้ เรือ่ายเส้นใยประสาท ที่มีอยู่เิม หรือสร้าเพิ่มเิมึ้นมาใหม่
สรุป
ร.เพียร์ อธิบายถึ วรวามสามารถในารเรียนรู้ว่า มี 3 ั้นอน เริ่ม้วยั้นอนพื้นานเหมือนับ ารหล่อปูนที่เริ่มาผิวรุระ (Roughing In) านั้น ะเป็น ั้นอนาร สร้าวามสัมพันธ์ ระหว่า ้อมูลเิม และ้อมูลใหม่ ที่เิมเ้าไป (Relating And Filling In) และั้นอนสุท้าย ือ ารฝึฝนและเรียนรู้ถึวาม แ่า (Practice) ถ้าหาเ็ำลัอยู่ในั้นอนอารเรียนรู้ที่ยัไม่รบวร เาะไม่สามารถรับ้อมูลใหม่เ้าไปไ้
ารเล่น ารเล่านิทาน ็เป็นารเรียนรู้อีแบบหนึ่ที่ทำให้เ็เิินนาาร เอา้อมูลภายนอ เ้าไปสร้า ินนาาร ในโลภายใน แล้วแสลับออมาสู่โลภายนออีรั้หนึ่ ึ่เป็น พื้นานอ ารพันาวามิสร้าสรร์่อไป
่วระยะเวลา อ วามสามารถใน ารเรียนรู้ (Window Of Opportunity) แ่ละเรื่อะเิึ้นไม่พร้อมัน เ่น ภาษารูปธรรมเ็ สามารถเรียนรู้ใน 6-7 ปีแรอีวิ หลัานั้นะเริ่มเรียนรู้ภาษาแบบนามธรรม ในะที่ภาษาที่สอเ็ะเรียนไ้ีใน่ว 6 ปีแร เป็น้น
ความคิดเห็น