นิยาย แงะเรื่องจริงของพระเจ้าเฮนรีที่ 5 กษัตริย์อังกฤษ สยบฝรั่งเศส : Dek-D.com

ก-
ก+

ข้อมูลเบื้องต้นของเรื่องนี้

ข้อเท็จจริงนี้ก็เป็นเช่นเดียวกับสื่อบันเทิงที่อ้างอิงเนื้อหาจากเหตุการณ์จริงในประวัติศาสตร์ที่ต้องค้นหาและวิเคราะห์ข้อมูลเปรียบเทียบกับเหตุการณ์จริงอยู่เสมอ นอกเหนือจากประเด็นที่เป็นปมให้ชาวเน็ตแซวเล่นอย่างเรื่องสำเนียงฝรั่งเศสของโรเบิร์ต ยังมีข้อมูลอีกหลายประการที่ไม่สอดคล้องกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์

พระเจ้าริชาร์ดที่ 2 มาจนถึงพระเจ้าเฮนรีที่ 4 ส่วนที่ 1 และ 2 ตามมาด้วยพระเจ้าเฮนรีที่ 5 และอื่นๆ โดยรวมแล้วบทละครนี้บอกเล่าถึงพัฒนาการด้านอิทธิพลของสายแลนแคสเตอร์ แห่งอังกฤษในศตวรรษที่ 15 ซึ่งเหตุการณ์ในช่วงเวลานั้นล้วนแล้วสะท้อนถึงการเมือง การทูต สงคราม และการทรยศหักหลังกัน

การสู้รบปราบดินแดนที่มีอย่างช้านาน คงไม่พ้นการทำศึกระหว่างอังกฤษกับประเทศฝรั่งเศสในตอน คริสศักราช 1415 กษัตริย์เฮนรี่ที่ 5 ได้นำกองทัพบุกประเทศฝรั่งเศสเพื่อครอบครองดินแดน มาเอาใจช่วยกษัตริย์เฮนรี่กัน ว่าเขาจะสามารถครอบครองประเทศฝรั่งเศสได้เสร็จไหมคุณเป็นผู้กำหนด กษัตริย์อาคุณร์ ที่เด่น แล้วก็ฉลาดหลักแหลมเป็นสุดที่รักของทุกคน สำหรับคู่ซี้ และก็สัตว์เลี้ยงเขายังมี นกพิราบ ที่มีคุณลักษณะ ที่มีคาถาอาคมที่เป็นความสามารถพิเศษของเขาโดยนักเวทย์ รุ่งเช้าวันหนึ่ง กษัตริย์อาคุณร์ตื่นมาจากการนอนของเขา เพราะว่าได้ยินเสียงโหวกเหวกโวยวาย แผดเสียงเตือนเขาว่า ผู้บุกรุก! ผู้บุกรุก! นี่เป็นสล็อตที่มาพร้อมทั้งเรื่องราวสุดเข้มข้น ด้วยธีมการศึกที่ทุกฝ่ายจะต้องทำศึกกันด้วยกำลังพลที่มี เพื่อปราบเอากรุสมบัติมาเป็นของตัวเองให้เยอะที่สุด

ในบทละครของเชกสเปียร์ เอ่ยถึงความสัมพันธ์ที่แนบแน่นแบบพี่น้องระหว่างทั้งคู่ กระทั่งฮัล ขึ้นเป็นพระเจ้าเฮนรีที่ 5

(ครองราชย์ 1413-1422) ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่พระองค์ไม่ได้ให้ความสำคัญกับเซอร์ จอห์น และอดีตคนสนิทก็ถูกเขียนในบทละครให้เสียชีวิต

ลงในภายหลังโดยไม่ได้มีคำอธิบายอื่นเพิ่มเติมหากเอ่ยถึงตัวละครหลักในเรื่องแล้ว ในความเป็นจริง

ฮัล ไม่ได้มีสิทธิครองบัลลังก์อังกฤษแบบเต็มตัวแต่แรกด้วยซ้ำ

พระเจ้าเฮนรีที่ 5 ประสูติที่ชายแดนระหว่างเวลส์กับอังกฤษ (ปีที่พระราชสมภพก็ยังไม่มีข้อมูลแน่ชัดว่าเป็น 1386 หรือ 87) พระองค์ยังไม่ได้เป็น “เจ้าชาย” แห่งมอนมอธ และเรียกกันว่า “เฮนรีแห่งมอนมอธ” แม้ว่าพระองค์จะสืบสายมาจากพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 ก็จริง แต่เป็นเพียงทายาทของพระราชโอรสองค์ที่ 3 ของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 โอกาสที่ฮัล จะขึ้นครองราชย์ได้ บุคคลที่มีสิทธิก่อนหน้าต้องลาโลกไปแล้วถึง 5 ราย แต่พระราชบิดาของฮัล หรือพระเจ้าเฮนรีที่ 4 (เดิมทีคือ เฮนรีแห่งโบลิงโบรก) ไม่ได้ดำเนินตามประเพณีนั้น พระองค์ยึดครองบัลลังก์จากพระเจ้าริชาร์ดที่ 2 ภายหลังจากเกิดความขัดแย้งภายใน

ความสัมพันธ์ระหว่าง “ฮัล” กับพระเจ้าเฮนรีที่ 4

แม้ว่าพระราชบิดาของฮัล จะได้เป็นพระเจ้าเฮนรีที่ 4 แต่ดังเช่นในภาพยนตร์ (และบทละครของเชกสเปียร์ ที่ถูกใช้เป็นแหล่งอ้างอิง)

หนังเล่าความสัมพันธ์ระหว่างฮัลกับ เฮนรีแห่งโบลิงโบรก(Bolingbroke) ก็ไม่ได้เป็นไปอย่างราบรื่น ในภาพยนตร์กับบทละครของเชกสเปียร์

ก็มีรายละเอียดในช่วงบั้นปลายของพระเจ้าเฮนรีที่ 4 ซึ่งแตกต่างกันในบท “พระเจ้าเฮนรีที่ 5” ของเชกสเปียร์ พระเจ้าเฮนรีที่ 4เสียพระทัย

เมื่อทอดพระเนตรว่า ฮัล คิดว่าพระองค์สวรรคตแล้วและหยิบมงกุฎของพระองค์ไปทั้งที่พระองค์แค่บรรทม อย่างไรก็ตาม

ทั้งสองพระองค์สามารถคืนดีกันหลังจากฮัล เผยความในใจถึงความรักที่มีต่อพระราชบิดาในซีนหนึ่งจนพระเจ้าเฮนรีที่ 4 พระราชทานมงกุฎของพระองค์ให้ฮัล

“เพอร์ซีย์” ผู้ห้าวหาญ และโธมัส ขณะที่ในวัยหนุ่ม ฮัล มีประสบการณ์ในการคุมกำลังทหารออกรบในเวลส์ ร่วมกับพระราชบิดาในการศึกกับ “เฮนรี่ ‘ฮอตสเปอร์’

เพอร์ซีย์” หรือที่เรียกว่า “ยุทธการแห่งชรูว์สเบอรีย์” (Battle of Shrewsbury) เมื่อปี 1403 และในช่วง 18 เดือนระหว่างปี 1410-11

เฮนรี ดูแลราชการแผ่นดินแทนที่พระราชบิดาที่ประชวรด้วยเพอร์ซีย์ เป็นนักรบที่ห้าวหาญ แต่ในข้อเท็จจริง นักประวัติศาสตร์ชี้ว่าการศึกนั้น

เพอร์ซีย์ สิ้นชื่อจากธนู นักวิชาการอธิบายกันว่า เฮนรี เองก็เกือบไม่รอดจากธนูเช่นกัน โดยฮัล บาดเจ็บจากธนูที่สร้างบาดแผล

และอาการบาดเจ็บสาหัสบนใบหน้า แต่ด้วยการดูแลอย่างดีทำให้ฮัล รอดมาได้ (แต่แน่นอนว่าต้องทนกับความเจ็บปวดอย่างแสนสาหัส)

ชัยชนะในศึกครั้งนั้นทำให้บัลลังก์ของพระเจ้าเฮนรีที่ 4 มั่นคงขึ้น

การเมืองและการรบกับฝรั่งเศส

ส่วนในบริบทสถานการณ์ทางการเมืองและความสัมพันธ์กับประเทศคู่ปรับ ช่วงพระเจ้าเฮนรีที่ 5 เป็นช่วงเวลาที่ราชวงศ์ฝรั่งเศส

ประสบปัญหาขัดแย้งกันเองภายใน ระยะเวลาระหว่างค.ศ. 1407-1435 สถานการณ์ช่วงหนึ่งในเวลานั้นแทบเปรียบเสมือน “เสียงชักชวน”

กษัตริย์อังกฤษให้เข้าสถาปนาการปกครองเหนือบัลลังก์แห่งฝรั่งเศสภายหลังพระองค์ขึ้นเป็นพระเจ้าเฮนรีที่ 5 ในค.ศ. 1413 เมื่อ

การเจรจากับฝรั่งเศสไม่สามารถลุล่วงได้ และลงเอยด้วยการทำสงคราม เหตุการณ์จึงนำมาสู่การศึกใหญ่ช่วงท้ายภาพยนตร์ซึ่งเป็นที่รู้จักกัน

ในประวัติศาสตร์ว่า “ยุทธการแอกินคอร์ท” (Battle of Agincourt) ในปี 1415 ยุทธการนี้เป็นอีกหนึ่งชัยชนะของอังกฤษ

ใน “สงครามร้อยปี” ซึ่งปรากฏอยู่ในผลงานของเชกสเปียร์ โดยหลังจากอังกฤษตัดสินใจทำสงครามกับฝรั่งเศส เมื่อยกทัพมาถึงดินแดนฝรั่งเศส

ก็สามารถยึดเมืองท่า Harfleur แต่หลังจากนั้นกองทัพอังกฤษก็ประสบปัญหาทหารล้มป่วย ขณะที่กองทัพอังกฤษต้องใช้กำลังพลส่วนหนึ่งไว้

รักษาที่มั่นซึ่งยึดไว้ได้ด้วย สถานการณ์นี้ทำให้กองทัพอังกฤษอ่อนกำลังลงทั้งแง่จำนวนและทางข้อได้เปรียบในสงคราม

แต่ในการศึกสำคัญ กองทัพอังกฤษที่นำโดยพระเจ้าเฮนรีที่ 5 ยังมีชัยเหนือกองทัพฝรั่งเศสจนได้ เอกสารจากหอจดหมายเหตุแห่งสหราชอาณาจักร

(The U.K.’s National Archives) บรรยายสถานการณ์ในศึกครั้งนั้นคล้ายกับรายละเอียดที่ปรากฏในภาพยนตร์ ด้วยสภาพอากาศในช่วงก่อนวันสู้รบ

ซึ่งน่าจะมีฝนตกลงมาจนผิวดินกลายสภาพเป็นโคลน กองทัพฝรั่งเศสที่เคลื่อนทัพไปข้างหน้าไม่สามารถรักษาสมดุลไว้ได้ กองทัพอังกฤษจึงได้เปรียบ

ในการสู้รบและได้ชัยในศึกครั้งนี้ภาพลักษณ์ของพระเจ้าเฮนรีที่ 5 จากภาพวาดหรือในสื่อบันเทิงจะสะท้อนพระองค์ในแง่ชายหนุ่มร่างผอมบาง

แต่หากอ้างอิงจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์จะพบว่า ตลอดรัชสมัยของพระองค์ พระเจ้าเฮนรีที่ 5 ทรงทำศึกกับฝรั่งเศสอย่างต่อเนื่อง

นักวิชาการจึงมักขนานนามพระองค์ว่า “กษัตริย์นักรบ” อีกพระองค์หนึ่ง โดยเฉพาะศึกที่ถูกพูดถึงกันมากในครั้งนี้ และปรากฏในภาพยนตร์

อันเป็นศึกที่พระองค์มีกำลังน้อยกว่า คาดว่าทัพฝรั่งเศสมีกำลังพลไม่ต่ำกว่าหมื่นนาย ส่วนทัพของพระเจ้าเฮนรีที่ 5 มีกำลังพลหลักพันปลายๆ ไม่เกินหมื่น

อีกทั้งยังอยู่ในสภาพไม่สมบูรณ์ ทหารอยู่ในสภาพเหนื่อยล้าจากการเดินทางยาวไกล สิ่งที่ทำให้กองทัพอังกฤษได้เปรียบเสมอคือ “พลธนู”

พระเจ้าเฮนรีที่ 5 นิยมให้มีพลธนู 3 นายต่อทหารเดินเท้า 1 นาย ขณะที่อัตราส่วนพลธนูในทัพฝรั่งเศสคาดว่า น่าจะอยู่ที่พลธนู 1 นายต่อทหารเดินเท้า 1 นาย

ซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลอย่างมากต่อการรบ พลธนูอังกฤษในยุคกลางเปรียบเสมือน “ปืนกล” ในสมัยใหม่ และมันสร้างความเสียหายให้กองทัพฝรั่งเศสอย่างมากด้วย

ในขณะเดียวกัน การรบก็ไม่ได้สะท้อนถึงความโหดร้ายและรุนแรงของนักปกครองเท่านั้น พระเจ้าเฮนรีที่ 5 ยังแสดงให้เห็นว่า พระองค์ชนะใจผู้ถูกปกครองด้วย

หลุยส์

การรบครั้งนี้ถูกถ่ายทอดด้วยฉากใหญ่ในภาพยนตร์ และมีบทของ “หลุยส์” (Duke of Guyenne) รหลุยส์ เป็นพระราชโอรสของพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 6

และหากย้อนกลับไปในรายละเอียดของภาพยนตร์ (และบทของเชกสเปียร์) ศึกครั้งนี้ถูกบอกเล่าว่าเกิดขึ้นเพราะส่วนหนึ่งมาจากหลุยส์ ส่งลูกบอลไปให้เฮนรีที่ 5

แต่นักประวัติศาสตร์ส่วนหนึ่งอธิบายว่า ไม่พบหลักฐานที่บ่งชี้ถึงเหตุการณ์นี้ในเอกสารทางประวัติศาสตร์ของฝรั่งเศส ขณะที่หลุยส์ เองก็ไม่ได้มีส่วนร่วมในการรบครั้งนั้น

หลุยส์เสียชีวิตจากอาการป่วยหลังจากได้ชัยในศึกครั้งสำคัญ พระเจ้าเฮนรีที่ 5 สามารถขยายอาณาเขตการครอบครองฝรั่งเศสได้เพิ่มขึ้นอีก กระทั่งในเดือนพฤษภาคมปี 1420

อังกฤษและฝรั่งเศสได้ข้อตกลงเป็นสนธิสัญญาตรัวส์ (Treaty of Troyes) รายละเอียดมีระบุถึงการอภิเษกสมรสระหว่างกษัตริย์เฮนรีที่ 5 กับแคเธอรีนแห่งแวลัวส์ พระธิดาของกษัตริย์ชาร์ลส์ที่ 6

ที่ปกครองฝรั่งเศสในเวลานั้น และให้กษัตริย์เฮนรีที่ 5 (และรัชทายาท) มีสถานะเป็นผู้สืบทอดบัลลังก์ฝรั่งเศสต่อจากกษัตริย์ชาร์ลส์ที่ 6 ในภาพยนตร์ฉายภาพพระเจ้าชาร์ลสที่ 6 เล็กน้อย

หากขยายความมากขึ้น เชื่อกันว่า ช่วงปลายรัชสมัย พระองค์ประชวรทางจิต มีปัญหาเรื่องความจำ ในบันทึกของโป๊ปที่มีชีวิตอยู่ในยุคสมัยของพระองค์อ้างว่า ช่วงเวลาหนึ่ง

กษัตริย์ชาร์ลสที่ 6 คิดว่าร่างกายของตัวเองทำจากแก้ว และพยายามหาทางป้องกันตัวเอง ไม่ให้ “แก้ว” แตกเสียหายหลังการอภิเษกสมรสและมีช่วงเวลาฮันนีมูนกันพักหนึ่ง

พระเจ้าเฮนรีที่ 5 และแคเธอรีน เสด็จฯ กลับอังกฤษ ประกอบพิธีขึ้นเป็นพระราชินีในเดือนกุมภาพันธ์ 1421 แต่หนึ่งเดือนให้หลัง ในช่วงเวลาไล่เลี่ยกับที่แคเธอรีนตั้งครรภ์ก็เกิดเหตุไม่คาดฝัน

ในฝรั่งเศส เมื่อโธมัส ดุ๊กแห่งคลาเรนส์ (Duke of Clarence) สิ้นพระชนม์ในการรบกับกองทัพฝรั่งเศสที่ Bonjou ฝั่งกองทัพฝรั่งเศสจัดตั้งโดยกลุ่มโดแฟง (The Dauphin)

ซึ่งเป็นรัชทายาทเดิมผู้ถูกตัดออกจากสิทธิในการครองบัลลังก์ฝรั่งเศสและร่วมมือกับกองทัพชาวสกอต โธมัส คือเจ้าชายของอังกฤษ โดยพระองค์เป็นพระราชโอรสคนที่ 2 ของพระเจ้าเฮนรีที่ 4

สันนิษฐานว่า โธมัส อยู่ในวัย 33 ปี พระเจ้าเฮนรีที่ 5 เสด็จฯ มาที่ฝรั่งเศสเพื่อหวังกอบกู้สถานการณ์ทำให้พระองค์ไม่ได้เจอหน้าพระราชโอรสที่ประสูติในเดือนธันวาคม

ภายหลังพระองค์เสด็จถึงก็เริ่มกอบกู้สถานการณ์ได้นับตั้งแต่ปี 1421-1422 แต่เมื่อปี 1422 ซึ่งแคเธอรีน เสด็จฯ มาสมทบกับพระเจ้าเฮนรีที่ 5 กลับกลายเป็นการพบเจอที่ไม่ได้เป็นข่าวดี

พระเจ้าเฮนรีที่ 5 ประชวรด้วยอหิวาตกโรค และสวรรคตในวันที่ 31 สิงหาคม 1422ไม่ถึง 2 เดือนหลังข่าวร้ายของพระเจ้าเฮนรีที่ 5 พระเจ้าชาร์ลสที่ 6 แห่งฝรั่งเศสก็สวรรคตลง

การที่กษัตริย์ชาลส์ที่ 6 และกษัตริย์เฮนรีที่ 5 สวรรคตในเวลาไล่เลี่ยกัน ขณะที่กษัตริย์เฮนรีที่ 6 ของอังกฤษยังอยู่ในวัยแบเบาะ มกุฎราชกุมารชาร์ลส์ก็ลุกขึ้นมาอ้างสิทธิสืบบัลลังก์ต่อจากพระราชบิดา

ทั้งพระเจ้าเฮนรีที่ 6 (ในวัย 9 เดือน) และชาร์ลสที่ 7 แห่งฝรั่งเศส (ในวัย 17 พรรษา) ต่างอ้างสิทธิในราชบัลลังก์ฝรั่งเศส ทั้งสองพระองค์ยังไม่ได้ขึ้นครองบัลลังก์จนกระทั่ง “โจนออฟอาร์ก” (Jeanne d’Arc ในภาษาฝรั่งเศส)

เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการรบจนทำให้ชาร์ลสที่ 7 ประกอบพิธีราชาภิเษกขึ้นเป็นกษัตริย์ฝรั่งเศสในปี 1429 ภายหลังจากนั้นอีก 4 เดือน เฮนรีที่ 6 จึงประกอบพิธีราชาภิเษกขึ้นเป็นกษัตริย์อังกฤษ

สถานการณ์หลังจากนั้นจึงเริ่มเป็นฝ่ายฝรั่งเศสที่ค่อยๆ ยึดดินแดนคืนจากอังกฤษ ในช่วงหลังของสงครามร้อยปีก็พลิกกลับกลายเป็นช่วงเวลาของฝรั่งเศสหากมองย้อนกลับไป แม้ว่ารัชสมัยของพระเจ้าเฮนรีที่ 5

จะเป็นช่วงเวลาสั้นๆ แต่ความสำเร็จในด้านการปกครองและการรบของพระเจ้าเฮนรีที่ 5 เป็นที่จดจำในประวัติศาสตร์ทั้งผ่านหลักฐานและบันทึกที่อิงประวัติศาสตร์โดยเฉพาะอย่างยิ่งบทละครของเชกสเปียร์ อันทำให้ผู้คนคุ้นเคยกับภาพจำจากตัวละครในเรื่องได้ง่ายขึ้น

เนื้อเรื่องในรัชสมัยของพระเจ้าเฮนรีที่ 6 ยังปรากฏในผลงานของเชกสเปียร์เช่นกัน ไม่แน่ว่าในอนาคตอาจได้เห็นภาพยนตร์ที่บอกเล่าเรื่องราวในยุคต่อมาก็เป็นได้