กลองแสะ กลองพื้นบ้านของล้านนา

เนื้อเรื่อง

กลองแสะ กลองพื้นบ้านของล้านนา






 กลองแสะ อ่านว่า "ก๋องแสะ" เป็นคำนาม หมายถึงกลองสองหน้า ขึงด้วยหนังมีหมุดตอกโดยรอบ ไม้สำหรับตี มีสองลักษณะ กล่าวคือ ไม้ตีจังหวะหลัก เป็นซีกไม้ไผ่ขนาดเขื่อง ส่วนไม้ตีขัดจังหวะเป็นซีกไม้ไผ่ จักส่วนปลายให้เป็นซี่ ๆ เวลาตีเสียงดัง "แสะ ๆ" นอกจากนี้ยังมีเครื่องประกอบจังหวะอีก ๒ อย่าง คือ ฉาบ และฆ้อง ชื่อของกลองแสะได้มาจากเสียง กลองที่ถูกไม้ตีขัดจังหวะตีเสียงดัง"แสะๆ" สมัยโบราณงานบุญต่าง ๆ มักได้ยินเสียงกลองแสะบรรเลงอยู่เสมอ กลองชนิดนี้เกือบสูญหายไปจากความทรงจำของชาวล้านนาแล้ว พ่อครูคำ กาไวย์ ศิลปินแห่งชาติเล็งเห็นความสำคัญ จึงได้ฟื้นฟูขึ้นมาอีก ทำให้กลองแสะกลับมาเป็นที่รู้จักกันอีกครั้ง

กลองสิ้งหม้อง อ่านว่า "ก๋องสิ้งหม้อง" เป็นคำนามหมายถึงกลองหน้าเดียว ลักษณะคล้ายกลองยาวหรือกลองเถิดเทิงของไทยภาคกลาง ชื่อของกลองเรียกตามเสียงกลองที่ตีรับกับเสียงฆ้องโหม่ง ซึ่งเป็นเครื่องกำกับจังหวะ ที่มีฉาบเป็นเครื่องตีขัดจังหวะ เวลาบรรเลงร่วมกันจะมีเสียงดัง "สิ้งหม้อง ๆ"

กลองสิ้งหม้อง เป็นเครื่องบรรเลงที่เป็นที่นิยมโดยทั่วไปเพราะมีขนาดพอเหมาะ น้ำหนักเบา มีจังหวะในการบรรเลงง่าย ๆ ไม่ซับซ้อน ดังนั้นขบวนแห่งานบุญไม่ว่าจะขบวนผ้าป่า กฐิน แห่นาค เครื่องดนตรีที่ปรากฏเป็นประจำส่วนใหญ่จะเป็นกลองสิ้งหม้อง