เรื่องราวตำนานอียิปต์โบราณ

ลำดับตอนที่ #32 : กำเนิดเครื่องรางไอยคุปต์

     ชาวไอยคุปต์มีความเชื่อเกี่ยวพันกับศาสนาและไสยศาสตร์มานาน นับตั้งแต่ยุคก่อนคริสต์กาล  นอกจากเรื่องราวเกี่ยวกับเทพเจ้า  พีระมิด การทำมัมมีตามความเชื่อในเรื่องชีวิตหลังความตายแล้ว สัญลักษณ์และเครื่องรางที่มีรูปร่างแปลกแตกต่างกันก็เป็นหลักฐานสำคัญที่ยืนยันเกี่ยวกับเหตุผลข้างต้นได้เป็นอย่างดี  เครื่องหมายสัญลักษณ์  และเครื่องรางที่สำคัญมีดังต่อไปนี้

อีจิส
      อีจิส  คือเครื่องรางที่มีลักษณะเป็นรูปโล่ขนาดเล็ก  รูปครึ่งวงกลมทำด้วยทองคำ  ด้านบนมีรูปสัญลักษณ์เทพเจ้า  ประดับด้วยงูเห่าแผ่พังพาน  และเหยี่ยวคู่หนึ่งประกบด้านซ้ายและขวามือ  อีจิสเป็นเครื่องรางที่เชื่อว่าช่วยปกป้องคุ้มครองให้รอดพ้นจากวิญญาณชั่ว ร้ายต่าง ๆ

 

อังค์

      อังค์คือเครื่องรางที่เก่าแก่ที่สุดของชาวไอยคุปต์  ภาษาอักษรภาพของคำว่าอังค์หมายถึงชีวิต  การดำรงชีวิต  และชีวิตอมตะ  ไม่เพียงแต่ในโลกปัจจุบันเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงโลกแห่งวิญญาณ  โลกแห่งชีวิตหลังความตายด้วย  สัญลักษณ์ของอังค์ได้รวมเอาเครื่องหมายของมนุษย์ทั้งชายและหญิงเข้าด้วย กัน  รูปห่วงหรือวงแหวนคล้ายกลีบดอกไม้แทนอวัยวะสืบพันธู์ของเพศหญิง  ส่วนที่เหลือแทนอวัยวะสืบพันธุ์ของเพศชาย นอกจากนั้นสัญลักษณ์ของอังค์ ยังแปลความหมายในลักษณะให้ความอุดมสมบูรณ์ว่าเป็นรูปเขื่อนกั้นน้ำขวางกั้น แม่น้ำไนล์  ซึ่งมีรูปร่างเป็นรูปทะเลสาบ แหล่งน้ำที่ให้ชีวิตแก่ชาวไอยคุปต์  รูปห่วงของเครื่องหมายอังค์หมายถึงทะเลสาบ  ส่วนที่เป็นเส้นตรงยาวลงมาหมายถึงแม่น้ำไนล์  เส้นที่ขวางกั้น หมายถึง เขื่อนที่กั้นแม่น้ำไนล์

ไม้เท้าด้ามงอ
      ไม้เท้าด้ามงอดังที่ปรากฎในภาพมิใช่ไม้เท้าสำหรับเทพเจ้า  หรือฟาโรห์เท่านั้น  บรรดาขุนนางหรือข้าราชบริพารชั้นสูงก็นิยมใช้  เดิมทีพวกที่เริ่มใช้คือพวกเลี้ยงแกะใช้ต้อนฝูงแกะ  ซึ่งเป็นรูปไม้เท้ายาว  ต่อมาได้ตัดทอนให้สั้นลง  และในที่สุดนิยมใช้กับเทพเจ้าหรือฟาโรห์  ในภาพเขียนหรือ
ภาพแกะสลักมัก จะเห็นภาพเทพเจ้าหรือฟาโรห์ในแต่ละยุคทรงถือธารพระกรด้ามงอ  ซึ่งหมายถึง  "ปกครอง  ควบคุม  มีอิทธิพลสูง"

 

เจ๊ด

      เจ๊ดเป็นเครื่องรางสัญลักษณ์ของเทพเจ้าโอซิริส  มีลักษณะเป็นรูปกระดูกสันหลัง  ตามความหมายที่ปรากฎในภาษาอักษรภาพโบราณ หมายถึง  "ความมั่นคงแข็งแกร่ง"  ขนาดของเจ๊ดที่ทำขึ้นแตกต่างกันไปตามยุคสมัยของฟาโรห์แต่ละพระองค์ที่ปกครอง อาณาจักรไอยคุปต์ว่ามีความมั่นคงเพียงใด  นอกจากนี้ยังเป็นสัญลักษณ์แทนการฟื้นคืนชีพของเทพเจ้าโอซิริสในยุคใหม่และ เป็นเครื่องหมายแห่งชัยชนะเทพเจ้าเซ็ต  เนื่องจากความแข็งแรงของเจ๊ดเกี่ยวพันกับเทพเจ้าโอซิริส  ดังนั้นในช่วงที่มีพิธีกรรมที่เกี่ยวกับคนตาย  ชาวไอยคุปต์จึงนิยมนำเจ๊ดมาเป็นเครื่องรางใส่ในโรงศพหรือหลุมฝังศพด้วย  โดยเชื่อว่าเพื่อให้ชีวิตใหม่ของคนตายได้มีชีวิตอมตะและมีความมั่นคง

ไม้นวดข้าวหรือแส้
      ไม้นวดข้าวหรือแส้  ประกอบด้วยไม้ถือที่มีปลายติดด้วยเชือกร้อยลูกปัดสามเส้น  เดิมทีใช้เป็นไม้ปัดฝุ่นและสิ่งสกปรก  และไม้สำหรับเฆี่ยนตีของคนเลี้ยง แกะ  ต่อมาถือเป็นของศักดิ์สิทธิ์ของสูง  เทพเจ้าที่ทรงถือแส้หรือไม้นวดข้าวนี้คือเทพเจ้าโอซิริส  และเทพเจ้านัน  รวมทั้งฟาโรห์หลายพระองค์ซึ่งถือกันว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งอำนาจอันยิ่ง ใหญ่

ดอกบัว
      ดอกบัวจัดว่าเป็นดอกไม้ศักดิ์สิทธิ์สำหรับสุริยเทพหลายพระองค์  กล่าวกันว่าในช่วงรุ่งอรุณของวันใหม่  เชื่อกันว่ายามรุ่งอรุณมันจะหันกลีบดอก ไปทางด้านบูรพาทิศ  ราวกับว่าเป็นการบูชาพระอาทิตย์ที่กำลังโผล่พ้นขอบฟ้า  จัดเป็นพืชตระกูลหนึ่งทางตอนใต้ของอาณาจักรไอยคุปต์ ชาวไอยคุปต์มักจะนำลวดลายของดอกบัวมาประดับตกแต่งทั้งทางศิลปะและทาง สถาปัตยกรรม  ภาพเขียนตามผนังกำแพงหลายแห่งจะพบว่ามีภาพดอกบัวปรากฎอยู่เสมอ

เมซ 
      เมซ  หมายถึง  คทาลูกตุ้ม  มีรูปแบบคล้ายกับอาวุธโบราณของชาวไอยคุปต์  เป็นสัญลักษณ์แทนพระเนตรที่ดุร้ายน่าสะพรึงกลัวของเทพเจ้าฮอรัส  ภาพเขียนหรือภาพแกะสลักตามวิหารหรือตามเทวาลัยทั่วไปได้แสดงไว้ให้เห็นว่ามี ฟาโรห์หลายยุคทรงถือเมซกำลังขับไล่ศัตรู  นอกจากนั้น
ยังเชื่อว่าเมซมี อำนาจศักดิ์สิทธิ์ของฟาโรห์ในอดีตแฝงอยู่ด้วย

เน็คคีเบ็ต 
      ที่จริงคำว่า  "เน็คคีเบ็ต"  เป็นพระนามของเทวีแห่งอาณาจักรไอยคุปต์บน  แต่ในที่นี้หมายถึงรูปสัญลักษณ์ที่มีรูปร่างเป็นหัวนกแร้ง  ซึ่งประดับ อยู่ข้างงูเห่าบนมงกุฎของฟาโรห์  เป็นสัญลักษณ์ที่แสดงถึงการรวมดินแดนทั้งสองเข้าด้วยกัน

ปาปิรุส 
      ต้นปาปิรุสเป็นสัญลักษณ์แทนจักรวาลที่เกิดจากอำนาจของเทพเจ้านัน  เป็นพืชตระกูลหนึ่งในอาณาจักรไอยคุปต์ต่ำ  เจริญเติบโตขึ้นมาจากเนินดิน ในยุคดึกดำบรรพ์  หรือยุคแรกเริ่มของโลก  ธารพระกรที่ทำจากต้นอ้อปาปิรุสมีความสัมพันธ์กับเทวีฮาเธอร์  และเทวีบาสต์  ดังจะเห็นได้จากภาพวาดและภาพเขียนแกะสลักตามผนังกำแพงวิหารซึ่งปรากฎเทวีทั้งสองถืออยู่ด้วย  ชื่อดอกปาปิรุสหมายถึงชัยชนะหรือความสนุกสนานรื่นเริง

แหวน
      แหวนเป็นสัญลักษณ์แทนความเป็นอมตะ  เชื่อกันว่าผู้ที่สวมแหวน แหวนจะช่วยป้องกันโรคภัยไข้เจ็บ  แหวนเป็นเครื่องรางเพื่อช่วยให้มีสุขภาพดี  นอกจากนั้นยังเป็นสัญลักษณ์แทนปีมหามงคล  และราชสำนักอันศักดิ์สิทธิ์ของเทพเจ้าโอซิริส

ซา
      ซาคือเครื่องรางที่ป้องกันสิ่งชั่งร้ายหรือภูตผีปีศาจโดยเฉพาะใช้กับเด็ก ทารกแรกเกิด

 

สแครับ 

      แมลงปีกแข็งสแครับ  คือเครื่องรางศักดิ์สิทธิ์ของสุริยเทพ  โดยทั่วไปแล้วเครื่องรางรูปแมลงสแครับ  จะพบว่าใต้ฐานเรียบและมีคาถาจารึก ไว้  เป็นเครื่องรางที่ถือว่าใช้ป้องกันสิ่งชั่วร้ายต่าง ๆ นอกจากนั้นยังนิยมวางไว้ในหลุมฝังศพคนตาย  ซึ่งเป็นสัญลักษณ์การเกิดใหม่ในชีวิตหลังความตาย

เซ็คเฮ็ม
      เซ็คเฮ็ม  คือ  ไม้เท้าที่ทรงอำนาจ  คำว่าเซ็คเฮ็มหมายถึงอำนาจสูงสุด  เซ็มเฮ็มยังเป็นสัญลักษณ์แทนดวงดาวต่าง ๆ บนท้องฟ้า  ในภาพเขียนหรือภาพแกะสลักจะเห็นว่าเทพเจ้าที่ทรงถือเซ็ค เฮ็มคือเทพเจ้าโอซิริส  และเทพเจ้าอะนูบิส

ซีสทรัม
      ซีสทรัม  คือ  เครื่องดนตรีพื้นเมืองของชาวไอยคุปต์โบราณ  ใช้มือเขย่าประกอบด้วยห่วงร้อยโลหะ  แต่ละห่วงร้อยโลหะแผ่นบาง ๆ จำนวน  4  แผ่น  หรือ  3  แผ่น  เมื่อใช้มือเขย่าจะมีเสียงดัง  ใช้ประกอบจังหวะของเพลงเร็วที่มีจังหวะเร่าร้อน  ซีสทรัมสัมพันธ์กับเทวีโอซิส  เทวีฮาเทอร์  และเทวีบาสต์  กล่าวกันว่าเสียงเขย่าซีสทรัมขณะสวดมนต์สรรเสริญเทวีดังกล่าว  จะช่วยขับไล่อำนาจชั่วร้ายต่าง ๆ ออกไป  พลูตาร์คนักปราชญ์ชาวกรีกที่มี ชื่อเสียงได้บันทึกไว้ว่า  ส่วนโค้งรูปไข่ของเครื่องดนตรีซีสทรัมเป็นสัญลักษณ์แทนวงโคจรของดวงจันทร์ รอบโลก

  

เท็ต 

      เชื่อกันว่าเท็ตคือสายเลือดของเทวีโอซิส  ต้นกำเนิดที่แท้จริงยังสับสนและไม่มีใครทราบ  แต่มีลักษณะคล้ายเครื่องรางอังค์และน็อตก็คือประดับพระปั้นเหน่งของ เทพเจ้า  ตามปกติมักจะประดับคู่กับเจ็ด  ซึ่งเป็นสัญลักษณ์แทนสหภาพ (รวมดินแดนสองอาณาจักร) และยังเป็นสัญลักษณ์
แทนความร่วมมือของเทวีไอซิ สและเทพเจ้าโอซิริส

อัช 
      อัช  เป็นคทาชนิดหนึ่งที่ใช้ในพิธีกรรมบวงสรวงเทวีฮาเทอร์  ประกอบด้วยมงกุฎรูปดอกบัวกับขนนกสองอัน  เป็นสัญลักษณ์แทนการค้ำเสาแห่ง สวรรค์  ซึ่งก็หมายถึงความแข็งเกร่งนั้นเอง

 

ยูเรอัส

      ยูเรอัส  หมายถึง  มงกุฎรูปงูเห่ากำลังชูคอแผ่แม่เบี้ย  ประดับอยู่บนมงกุฎตรงพระนลาฎของฟาโรห์มงกุฎประดับยูเรอัสเป็นสัญลักษณ์แสดง ถึงการดำรงตำแหน่งฟาโรห์ที่ถูกต้องตามกฎมณเฑียรบาลและธรรมเนียมประเพณีที่ สืบทอดกันมา  ยูเรอัสยังเป็นสัญลักษณ์แทนเทวีวัดเจ็ต 
เทวีแห่งอาณาจักร ต่ำ  เทพเจ้าเก๊บทรงถวายมงกุฎประดับยูเรอัสแด่ฟาโรห์เพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งการ ดำรงตำแหน่งฟาโรห์  อีทั้งยังถือว่าเป็นมงกุฎศักดิ์สิทธิ์ที่เทพเจ้ารา และเทพเจ้าฮอรัสทรงสวม  ตามตำนานหรือนิยายไอยคุปต์ที่มีชื่อเสียงหลายเรื่องได้กล่าวว่างูเห่ามี อำนาจในการพ่นใฟเข้าใส่ศัตรูของผู้สวมใส่มงกุฎเสมอ

 

ว้าซเซปเตอร์ 

      ว้าซเซปเตอร์  คือ  คทาอีกแบบหนึ่ง  ซึ่งมีปลายเป็นง่ามและมีท่อนบนสุดเป็นรูปหัวสัตว์ชนิดหนึ่ง  อาจเป็นหัวสุนัขจิ้งจอก  หัวสุนัข หรืออาจเป็นหัวหงส์  ถือว่าเป็นคทาศักดิ์สิทธิ์ที่เทพเจ้าและฟาโรห์แห่งอาณาจักรไอยคุปต์ทรงใช้  อีกทั้งเป็นสัญลักษณ์แห่งสุขภาพดี  ความสงบสุขและความมั่งคั่ง

 

ดวงตาวัดเจ๊ด  หรือ  ดวงตาอัดเจ๊ท 

      ดวงตาวัดเจ๊ด  หรือ  ดวงตาอัดเจ๊ท  หมายถึง  พระเนตรด้านซ้ายที่เรียกว่าพระเนตรแห่งดวงจันทร์ของเทพเจ้าฮอรัสที่เจ้าชายควักออกมาขณะสู้กัน  ต่อมาเทพเจ้าท็อตทรงใช้เวทมนตร์ใส่ให้ดังเดิม  เครื่องรางรูปดวงตาวัตเจ๊ตเป็นที่นิยมของชาวไอยคุปต์มาก  เนื่องจากเชื่อว่าผู้สวมใส่จะรอดพ้นจากภูตผีปิศาจและอำนาจชั่วร้ายต่าง ๆ  เป็นสัญลักษณ์แห่งพลังแสงสว่างที่แฝงอยู่ในพระวรกายของเทพเจ้าฮอรัส  ซึ่งเป็นสุริยเทพอีกพระองค์หนึ่ง

หมายเหตุ :: บางรูปไม่มีรูปนะค่ะ บีจะพยายามหารูปเครื่องรางต่างๆ มาให้เพื่อนๆได้ดูกันนะค่ะ
                    รูปภาพของเครื่องรางจะอยู่ข้างบนข้อความอธิบายนะค่ะ

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

อ่านแล้วก็อย่าลืม Comment ให้กันบ้างนะค่ะ