ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับ อาชญกรรม/ฆาตกรรม

ลำดับตอนที่ #12 : การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง 2

การตรวจสภาพศพ

การตรวจการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง แพทย์นิติเวชสามารถตรวจได้โดยการใช้นิ้วมือกดลงไปที่ตำแหน่งของการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง ถ้าผิวหนังบริเวณที่กดนิ้วลงไปไม่มีการอยู่ตัวของการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง ผิวหนังบริเวณส่วนนั้นก็จะซีดขาวไปชั่วครู่ และเมื่อปล่อยมือจากศพ สีของการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงก็จะปรากฏกลับมา ถ้าการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงอยู่ตัวแล้ว ผิวหนังบริเวณส่วนนั้นจะไม่ปรากฏการซีด แต่ถ้าออกแรงกดมาก ๆ ก็อาจจะมีสีจางลงเล็กน้อยบริเวณขอบนิ้วที่กดลงไป

การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงย่อมเกิดในอวัยวะภายในด้วยเช่นในปอด ตับ ไต ฯลฯ สีของอวัยวะที่ปรากฏการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง จะแลดูคล้ำและคั่งเลือดมากกว่าทางด้านบนจะเห็นได้อย่างชัดเจนในปอด ปอดด้านหลังมักจะคั่งไปด้วยเลือดมากกว่าปอดทางด้านหน้าเป็นอย่างมาก ซึ่งอาจทำให้เกิดการเข้าใจผิดว่าเป็นพยาธิสภาพของปอด

ผลของการตกของเม็ดเลือดแดง

ผลของการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง อาจจะดูคล้ายพยาธิสภาพได้เช่น สีของผิวหนังที่คล้ำลงอาจจะมองคล้ายแผลฟกช้ำ แต่สามารถแยกกันได้โดยการใช้มีดกรีดไปบนผิวหนังที่มีความสงสัย ถ้าผิวหนังบริเวณที่กรีดมีดลงไปเป็นฟกช้ำ จะเห็นมีเลือดแทรกอยู่ในเนื้อเยื่อชัดเจนกว่าในการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง

บางครั้งเลือดที่ไปคั่งอยู่บริเวณนั้นมาก ๆ อาจทำให้เกิดแรงดัน และอาจจะทำให้เส้นเลือดฝอยบริเวณนั้นแตก ทำให้เกิดเป็นจุดเลือดออก ซึ่งมักจะพบเมื่อเกิดการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงนาน ๆ เช่นเกิดการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงมาเป็นระยะเวลาประมาณ 18-24 ชั่วโมง และเริ่มที่จะสลายตัวจากการเน่า จุดเลือดออกเหล่านี้เรียกว่า ทาร์ดู (Tardieu Spot) และถ้าพบศพหลังการเกิดทาร์ดูนานๆ จะทำให้แยกยากว่าเป็นจุดเลือดออกที่เกิดก่อนหรือหลังตาย

ทาร์ดู

แต่ข้อสังเกตที่แน่นอนคือทาร์ดูจะเกิดเฉพาะบริเวณที่มีการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงเท่านั้น เช่นในกรณีของการแขวนคอตาย การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงจะเกิดขึ้นที่บริเวณขาทั้งสองข้าง จะสามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจนและอาจเกิดทาร์ดูที่ขาซึ่งพบได้บ่อยกว่ากรณีอื่น ๆ ถ้าศพที่แขวนคอตาย ไม่พบการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงที่บริเวณขาทั้งสองข้าง ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเกิดคดีฆาตกรรมขึ้น หรือในกรณีที่พบศพนอนคว่ำหน้า ทาร์ดูจะเกิดเฉพาะบริเวณหน้าท้องด้านหน้าของศพ มองดูคล้ายกับลายหินอ่อน ถ้าการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงเกิดเต็มที่ ลายหินอ่อนที่ปรากฏบริเวณหน้าท้องจะคงอยู่และไม่มีการเคลื่อนที่เมื่อมีการเปลี่ยนทางทางของศพในการอำพรางคดีฆาตกรรม
(Writer's talk a little bit - เหมือนเส้นเลือดสีม่วงที่ขึ้นหน้าหรือเปล่าหว่า = =")

ในรายที่ศพเริ่มเน่า
การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงของหนังศีรษะบริเวณท้ายทอย อาจจะมองคล้ายแผลฟกช้ำได้ ซึ่งบางครั้งต้องอาศัยหลักเกณฑ์อื่นเข้ามาช่วยในการวินิจฉัยเช่น บริเวณนั้นไม่มีผิวถลอกหรือไม่มีฉีกขาดร่วมด้วย แต่แพทย์ผู้ทำการชันสูตรต้องพึงนึกไว้เสมอด้วยว่า บางครั้งหนังศีรษะเมื่อถูกกระแทกจนเกิดช้ำ ก็อาจจะไม่มีถลอกหรือฉีกขาดบ่อย ๆ และในทำนองเดียวกัน สมองบริเวณส่วนท้ายทอยก็อาจเห็นคล้ายเลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นในด้วย หรือถ้าศพเกิดจมน้ำตายและบังเอิญติดอยู่ในท่าหัวอยู่ต่ำแล้วศพเริ่มเน่า หนังศีรษะอาจจะมีลักษณะคล้ายถูกของแข็งรอบศีรษะได้

การเน่าสลายตัว

ดังนั้นเมื่อศพเริ่มเน่า การตรวจบาดแผลต้องคำนึงถึงสภาพของการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงไว้เสมอ และเมื่อศพเริ่มเน่าจนมีก๊าซจากลำไส้ไหลไปตามเส้นเลือดแล้ว หรือเมื่อผู้ตายตายเกินระยะเวลาประมาณ 36-48 ชั่วโมง การสังเกตท่าทางของศพโดยอาศัยการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงจะเชื่อถือไม่ได้อีกต่อไป เพราะสีของผิวหนังในช่วงเวลานี้จะเปลี่ยนแปลงไปมาก การแห้งของตาขาวทำให้เกิดสีคล้ำขึ้นในตาขาว เกิดจากการแห้ง (Tache Noire) เพราะตาปิดไม่สนิทหลังตายไม่ใช่พยาธิสภาพ การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง จะเริ่มเกิดเมื่อระยะเวลาประมาณ 0.5 – 2 ชั่วโมง และเกิดเต็มที่ในระยะเวลาประมาณ 8 – 12 ชั่วโมง รวมทั้งอาจมีสีอื่นแทรกด้วยในระยะเวลาประมาณ 36 ชั่วโมง