ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับ อาชญกรรม/ฆาตกรรม

ลำดับตอนที่ #11 : การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง 1

การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง (Livor Mortis) เป็นการเปลี่ยนแปลงหลังการตายตามธรรมชาติอย่างหนึ่งของร่างกายมนุษย์ การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงจะเกิดขึ้นตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเมื่อหัวใจหยุดเต้นและเสียชีวิตในเวลาต่อมา เม็ดเลือดแดงจะค่อย ๆ ตกลงไปทางด้านล่างทางเส้นเลือดและเกิดการสะสมที่เส้นเลือดฝอยที่ผิวหนังบริเวณนั้น ทำให้ปรากฏเป็นสีแดงคล้ำที่ผิวหนังทางด้านล่างซึ่งมักจะเริ่มปรากฏตั้งแต่ครึ่งชั่วโมงถึงสองชั่วโมงหลังจากตาย

ในรายของผู้ป่วยที่ป่วยเป็นโรคหัวใจวายระยะสุดท้าย และมีอาการหัวใจหยุดเต้นเป็นครั้งคราวนั้น อาจจะพบว่าเริ่มมีการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงตั้งแต่ก่อนตายก็ได้ ส่วนของร่างกายที่ด้านล่างถ้ากดอยู่บนส่วนที่แข็ง จะมีสีซีดเนื่องจากเส้นเลือดฝอยที่ผิวหนังส่วนนั้นถูกกดทับ ทำให้เม็ดเลือดแดงไม่สามารถตกไปสะสมอยู่ได้ และในทำนองเดียวกันแนวรัดของเสื้อผ้าหรือแม้กระทั่งรอยย่นของผ้าปูที่นอน ก็อาจกดทำให้เกิดแนวสีซีดตามรอยย่น ซึ่งในกรณีนี้อาจจะช่วยชี้ได้ว่าผู้ตายนอนตายอยู่บนเตียงมานานแล้ว

ระยะเวลาการเกิด

ระยะเวลาการเกิดการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง ในรายที่ผู้ตายตายจากการสูดดมก๊าซคาร์บอนมอนนอกไซด์ (Carbon Monoxide) เข้าไป สีของเม็ดเลือดแดงที่ตกตามแรงโน้มถ่วงอาจจะมีสีชมพูสดแทนที่จะเป็นสีแดงคล้ำ เนื่องจากเม็ดเลือดแดงมีคาร์บอกซีฮีโมโกลบิน (Carboxy Hemoglobin) จำนวนมาก สีชมพูลักษณะนี้อาจพบในศพที่ตายจากสารพิษจำพวกไซยาไนด์ หรือการที่ศพอยู่ในอุณหภูมิที่เย็นจัดเช่นในห้องเย็นหรือตู้แช่ ซึ่งเกิดจากการมีออกซีฮีโมโกลบิน(Oxy Hemoglobin)จำนวนมาก

ช่วงแรก

การตกของเม็ดเลือดตามแรงโน้มถ่วง จะเกิดเต็มที่เมื่อระยะเวลาประมาณ 8-12 ชั่วโมง ภายหลังจากการตาย และจะเริ่มอยู่ตัว (Fixed) คือเมื่อมีการเคลื่อนย้ายศพหรือกลับท่าของศพจากเดิม เม็ดเลือดแดงที่ปรากฏตามผิวหนังก็จะไม่เคลื่อนหรือไหลไปอยู่ในที่ใหม่เช่น ในกรณีที่แพทย์นิติเวชผู้ทำการชันสูตรพลิกศพ ตรวจสภาพศพนอนตายอยู่ในห้องนอนในท่านอนหงาย การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง จะตกลงไปอยู่ที่บริเวณทางด้านแผ่นหลังและท้องแขน

ถ้าการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงยังไม่อยู่ตัว คือเกิดมาแล้วประมาณ 2-3 ชั่วโมง แล้วศพถูกกลับให้ไปอยู่ในท่านอนคว่ำ การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง จะไหลย้อนกลับไปอยู่ในทิศทางด้านหน้าเพราะด้านหน้ากลายเป็นด้านล่าง ซึ่งถ้าการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงอยู่ตัวแล้ว จะไม่สามารถไหลกลับไปได้อีก เนื่องจากการอยู่ตัวของเม็ดเลือดแดงเกิดเพราะเม็ดเลือดแดงแตกสลายตัว สีของฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) จะซึมออกไปจากเส้นเลือดแล้ว จึงไม่สามารถไหลได้อีกต่อไป

ช่วงสุดท้าย

ในรายที่มีการเสียเลือดออกไปนอกร่างกายเป็นจำนวนมากจากบาดแผล การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วงอาจพบได้น้อยมากหรือแทบไม่เหลือร่องรอยให้ค้นพบ การอยู่ตัวของการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง อาจจะเกิดเร็วกว่าระยะเวลาปกติคือประมาณ 8-12 ชั่วโมง และในบางรายการตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง อาจจะเกิดได้ช้ามาก ประมาณ 24-36 ชั่วโมง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอัตราการเน่าสลายตัวของศพด้วย การประเมินเวลาตายโดยใช้การตกของเม็ดเลือดแดงตามแรงโน้มถ่วง จึงเป็นเพียงการประมาณเวลาของการตายเท่านั้น