คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #1 : เซลล์
เลล์ (ีววิทยา)
เลล์ (cell) เป็นโรสร้าและหน่วยทำานอทุีวิในสิ่มีีวิ บารั้เรียว่า้อนอิอีวิ ("building blocks of life") สิ่มีีวิบานิ เ่น แบทีเรีย ประอบ้วยเลล์เพียเลล์เียว (unicellular) แ่มนุษย์เป็นสิ่มีีวิหลายเลล์ (multicellular) (มนุษย์มีเลล์อยู่ประมา 100 ล้านล้าน หรือ 1014 เลล์)
ทฤษีเลล์ถูพันาึ้นรั้แรในปี พ.ศ. 2382 (.ศ. 1839) โยแมเทียส าอบ ไนเอร์ (Matthias Jakob Schleiden) และ ทีโออร์ วานน์ (Theodor Schwann) ไ้อธิบายว่า สิ่มีีวิทั้หมประอบ้วยเลล์หนึ่เลล์หรือมาว่า เลล์ทั้หมมีำเนิมาาเลล์แรเริ่ม (preexisting cells) ระบบารทำานเพื่อวามอยู่รออสิ่ที่มีีวิทั้หมเิึ้นภายในเลล์ และภายในเลล์ยัประอบ้วย้อมูลทาพันธุรรม (hereditary information) ึ่ำเป็นสำหรับารวบุมารทำานอเลล์ และารส่่อ้อมูลทาพันธุรรมไปยัเลล์รุ่น่อไป
ำว่า เลล์ มาาภาษาละินที่ว่า cella ึ่มีวามหมายว่า ห้อเล็ๆ ผู้ั้ื่อนี้ือโรเบิร์ ฮุ (Robert Hooke) เมื่อเาเปรียบเทียบเลล์อไม้อร์เหมือนับห้อเล็ๆ ึ่เป็นที่อยู่อพระ
ุสมบัิอเลล์
แ่ละเลล์มีอ์ประอบและำรอยู่ไ้้วยัวอมันเอ โยารนำสารอาหารเ้าไป และเปลี่ยนสารอาหารให้ลายเป็นพลัานเพื่อารำรอยู่อีวิและารสืบพันธุ์ เลล์มีวามสามารถหลายอย่าันี้:
- สืบพันธุ์โยารแบ่เลล์
- ารเผาผลา (cell metabolism) ประอบ้วย ารลำเลียวัถุิบเ้าเลล์, ารสร้าส่วนประอบอเลล์, ารสร้าพลัาน โมเลุล และปล่อยผลิผลพลอยไ้ออมา ารทำานอเลล์ึ้นับวามสามารถอมันในารสัและใ้พลัานเมีที่สะสมในโมเลุลอสารอินทรีย์ พลัานเหล่านี้ะไ้าเมาโบลิ พาทเวย์ (metabolic pathway)
- ารสัเราะห์โปรีนเพื่อใ้ในระบบารทำานอเลล์ เ่น เอนไม์ โยเพาะเลล์อสัว์เลี้ยลู้วยนมะมีโปรีน่า ๆ ถึ 10,000 นิ
- อบสนอ่อสัาระุ้นทั้ภายนอและภายใน เ่น ารเปลี่ยนแปลอุหภูมิ pH หรือระับอาหาร
- ารนส่อเวสิเิล (vesicle)
ประเภทอเลล์
ทาหนึ่ที่ะัลุ่มเลล์ไม่ว่าเลล์นั้นะอยู่ามลำพัหรืออยู่เป็นลุ่ม สิ่มีีวิมีั้แ่เลล์เียว (เลล์เี่ยว หรือ unicellular) ึ่ทำหน้าที่และ่อสู้ิ้นรนเพื่อวามอยู่รอ นไปถึารอยู่รวมันเป็นลุ่มที่เรียว่า โโลนี (colonial forms) หรือ มัลิเลลูลาร์(multicellular) ึ่เลล์เหล่านี้ะลายเป็นเลล์เพาะทาที่แ่าันถึ 220 รูปแบบ เ่น เลล์่าๆ ในร่าายมนุษย์
โยสรุป เลล์สามารถแบ่ไ้เป็น 2 รูปแบบือ
- โพรแริโอ (prokaryote) เป็นเลล์ที่มีโรสร้าอย่า่ายมันอาอยู่เป็นเลล์เี่ยวๆ หรือรวมลุ่มเป็นโโลนี (Colony) ในระบบทรี-โเมน (three-domain system) อารัลุ่มทาวิทยาศาสร์ (scientific classification) ไ้ัโพรแริโอ อยู่ในโเมนอาร์เีย (Archaea) และยูแบทีเรีย (Eubacteria)
- ยูแริโอ (eukaryote) เป็นเลล์ที่มี ออร์แเนลล์ (organelle) และผนัอออร์แเนลล์เอ ัวอย่าอยูแริโอเลล์เียว ไ้แ่ อะมีบา (amoeba) และเห็รา (fungi) นอานี้สิ่ที่มีีวิพวหลายเลล์ (multicellular forms) เ่นพืและสัว์รวมทั้สาหร่ายสีน้ำาล็เป็นพวยูแริโอ
ส่วนประอบย่อยอเลล์
ภาพเลล์โยสัว์ทั่วไป ประอบ้วยออร์แเนลล์่า ๆ ันี้ (1) นิวลีโอลัส , (2) นิวเลียส, (3) ไรโบโม , (4) เวสิเิล, (5) เอนโพลาสมิเริูลัมแบบผิวรุระ, (6) อลไแอปพาราัส, (7) ไโทสเลเลอน, (8) เอนโพลาสมิเริูลัมแบบผิวเรียบ, (9) ไมโทอนเรีย, (10) แวิวโอล, (11) ไโทพลาึม, (12) ไลโโม, (13) เนทริโอล
ภาพเลล์พืทั่วไป ที่แสส่วนประอบย่อยอเลล์ (ูารา 2 แสารเปรียบเทียบระหว่าเลล์พืและเลล์สัว์)เลล์ทุนิไม่ว่าะเป็นโพรแริโอหรือยูแริโอะ้อมีเยื่อหุ้มเลล์ (cell membrane) ทำหน้าที่ห่อหุ้มเลล์เสมอ เพื่อแยส่วนประอบภายในออาสิ่แวล้อม เป็นารวบุมสิ่ที่ะเ้าและออ และรัษาวาม่าศัย์ทาไฟฟ้าอเลล์ (cell potential) ภายในเยื่อหุ้มเลล์ะประอบไป้วย ไโทพลาึมที่มีสภาพเป็นเลือ และเป็นเนื้อที่ส่วนให่อเลล์ ทุเลล์ะ้อมี DNA วัสุถ่ายทอพันธุรรมอยีน และ RNA ึ่ะมี้อมูลที่ำเป็นในารถ่ายทอพันธุรรมโปรีน่าๆ เ่น เอนไม์ เรื่อัรลเริ่มแรอเลล์ และนอานี้ภายในเลล์็ยัมีีวโมเลุล (biomolecule) นิ่าๆ อี
เยื่อหุ้มเลล์ - ส่วนหุ้มและปป้อเลล์
ไโทพลาึมอเลล์ประเภทยูแริโอะห้อมล้อม้วยส่วนที่เรียว่า พลาสมาเมมเบรน (plasma membrane) พลาสมาเมมเบรนะพบในเลล์ประเภทโพรแริโอ้วย แ่โยทั่วไปะหมายถึ เยื่อหุ้มเลล์ (cell membrane) เมมเบรนนี้ะทำหน้าที่แยและปป้อเลล์าสิ่แวล้อมรอบ้า ส่วนให่แล้วมันถูสร้าาไลปิ ไบเลเยอร์ (lipid bilayer (fat-like molecules)) และโปรีน ภายในเมมเบรนะมีหลาหลายโมเลุลที่ทำหน้าที่เป็นทั้ท่อลำเลียและปั๊ม (channels and pumps) เพื่อทำหน้าที่เพาะสำหรับารนย้ายโมเลุลา้านอเ้าในและา้าในไป้านอ
ไโทสเลเลอน(cytoskeleton) - ส่วนที่เป็นโรสร้าอเลล์
ไโทสเลเลอนเป็นส่วนที่สำั ับ้อน และเลื่อนไหวเปลี่ยนแปลอยู่ลอเวลา มันะมีบทบาทในารัรูปแบบและัเรียำแหน่อออร์แเนลล์ให้อยู่ในที่ที่เหมาะสม ่วยให้เิเอนโไโทิส (endocytosis) ือารรับวัสุาภายนอให้เลื่อนย้ายเ้ามาในเลล์เพื่อระบวนารเริเิบโและารเลื่อนไหว ่วยในารทำานอล้ามเนื้อ และมีโปรีนำนวนมามายในไโทสเลเลอนที่วบุมโรสร้าอเลล์ Cytoskeleton แบ่ออไ้เป็น 3 นิ ามนาเส้นผ่านศูนย์ลาไ้แ่ Microtubule, Intermediate Filament และ Microfilament
สารพันธุรรม (Genetic Material)
สีสารพันธุรรมแ่าันสอนิือ :
สิ่มีีวิส่วนให่ใ้ DNA สำหรับเ็บ้อมูลทาพันธุรรม แ่ไวรัสบานิ เ่น รีโทรไวรัส (retrovirus) มี RNA เป็นสารพันธุรรม ้อมูลทาีววิทยาในสิ่มีีวิือ รหัสพันธุรรม (Genetic code) ที่บรรุอยู่ใน DNA หรือ RNA อมัน RNA ทำหน้าที่เป็นัวนถ่าย้อมูล้วย เ่น mRNA และทำหน้าที่เป็นเอนไม์ เ่น ไรโบโม RNA ในสิ่มีีวิที่ใ้ RNA เป็นรหัสพันธุรรมอมันเอ
- สารพันธุรรมอพวโปราริโอส์ ะถูัอยู่ในโมเลุลอ DNA รูปวลม่ายๆ เ่นใน โรโมโม (chromosome) อแบทีเรียึ่อยู่ในนิวลอย์ รีเียน (nucleoid region) อไโพลาสึม
- สารพันธุรรมอพวยูาริโอส์ ะถูัแบ่ให้อยู่ในโมเลุลที่เป็นเส้นรที่เรียว่า โรโมโม ้าในนิวเลียสที่แยันและพบว่ามีสารพันธุรรมเพิ่มเิมในออร์แเนลล์บานิ เ่น ไมโรอนเรีย และลอโรพลาส์ (ู เอ็นโิมไบโอิ ทีโอรี่ (endosymbiotic theory))
ในเลล์มนุษย์ะมีสารพันธุรรมะมีสารพันธุรรมอยู่
- ในนิวเลียส เรียว่า นิวเลียส ีโนม (nuclear genome) และ
- ในไมโรอนเรีย เรียว่า ไมโรอนเรียล ีโนม (mitochondrial genome)
นิวเลียส ีโนม แบ่เป็นโมเลุลเส้นร DNA 46 เส้น หรือ 23 ู่ เรียว่า โรโมโมไมโรอนเรียล ีโนม ะเป็นโมเลุล DNA รูปวลม ที่แยานิวเลียส DNA ถึแม้ ไมโรอนเรียล ีโนมะเล็มาแ่มัน็รหัสสำหรับารสร้าโปรีนที่สำั สารพันธุรรมาภายนอที่สัเราะห์ึ้นไ้เอสามารถนำไปใส่ในเลล์ไ้เราเรียระบวนารนี้ว่า ทรานเฟั่น(transfection)
าเว็บูเิล www.google.com
ความคิดเห็น