ประวัติพระมหากษัตริย์ไทย

ลำดับตอนที่ #3 : รัชกาลที่ 3 แห่งราชจักรีวงศ์

พระนาม	พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระนามเต็ม	สมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี ศรีสินทรบรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาศกรวงศ์ องค์ปรมาธิเบศร์ ตรีภูวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชาวศรัย สมุทัยคโรมนต์ สกลจักรวาลาธิเมนทรต์ สุริเยนทราธิบดินทร์ หริหรินทราธาดาธิบดี ศรีสุวิบูลย์ คุณอกณิฐ ฤทธิราเมศวรมหันต์ บรมธรรมิกราชาธิราช เดโชไชย พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร์ ภูมินทรปรมาธิเบศร์ โลกเชฐวิสุทธิ์ รัตนมงกุฏประเทศคตา มหาพุทธางกูร บรมบพิตร พระพุทธเจ้าอยู่หัว คือ สมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระนามย่อ	-
พระนามเดิม	ทับ
พระราชสมภพ	ที่นิวาสสถานในพระราชนิเวศน์เดิม ด้านใต้ของวัดอรุณราชวราราม  วันจันทร์ แรม ๑๐ ค่ำ เดือน ๔ ปีมะแม นพศก จุลศักราช ๑๑๔๙ เวลาค่ำ ๑๐.๓๐ นาฬิกา (สี่ทุ่มครึ่ง)   ตรงกับวันที่ ๓๑ มีนาคม พุทธศักราช ๒๓๓๐  เป็นพระราชโอรสองค์ใหญ่ ในสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (ขณะนั้นทรงดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร) และเจ้าจอมมารดาเรียม ซึ่งภายหลังได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จพระศรีสุลาลัย
เสวยราชสมบัติ	เมื่อวันพุธ เดือน ๘ แรม ๑๑ ค่ำ ปีวอก พุทธศักราช ๒๓๖๗  รวมสิริดำรงราชสมบัติ ๒๖ ปี ๗ เดือน ๒๓ วัน
พระราชโอรส-ราชธิดา	รวมทั้งสิ้น ๕๑ พระองค์
สวรรคต	เมื่อวันพุธ เดือน ๕ ขึ้น ๑ ค่ำ เวลาตีสองเศษ  ตรงกับวันที่ ๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๓๙๓ ปีกุน (ตรีศก จุลศักราช ๑๒๑๒)  รวมพระชนมพรรษา ๖๓ พรรษา กับ ๑๑ วัน
วัดประจำรัชกาล	วัดราชโอรสาราม
ตราประจำรัชกาล

เหตุการณ์สำคัญ	การเจริญสัญญาทางพระราชไมตรีเป็นฉบับแรกกับประเทศอังกฤษ  การค้าขายกับต่างประเทศและการเก็บอากรต่างๆ   การเผาโรงฝิ่น และมีการออกหวย ก.ข. เป็นครั้งแรก  เกิดสุริยุปราคาถึง ๕ ครั้ง  เกิดอหิวาตกโรคระบาด มีคนตายมากกว่า ๓๐,๐๐๐ คน ฯลฯ
พ.ศ.๒๓๖๗	โปรดเกล้าฯ ให้ส่งกองทัพไทยไปช่วยอังกฤษรบพม่า
พ.ศ.๒๓๖๘	เฮนรี่ เบอร์นี่ ขอเข้ามาทำสัญญาค้าขาย
พ.ศ.๒๓๖๙	เจ้าอนุวงศ์เป็นกบฏ โปรดเกล้าฯ ให้กรมพระราชวังบวรฯ เป็นแม่ทัพใหญ่ยกไปปราบ กำเนิดวีรกรรมท้าวสุรนารี (คุณหญิงโม) และโปรดเกล้าฯ ให้พระยาราชสุภาวดี (สิงห์) แม่ทัพหน้าเป็นเจ้าพระราชสุภาวดี ว่าที่สมุหนายก
พ.ศ.๒๓๗๐	เริ่มสร้างพระสมุทรเจดีย์
พ.ศ.๒๓๗๑	ร้อยเอกเจมส์โลว์ จัดพิมพ์หนังสือภาษาไทยเป็นครั้งแรก มิชชันนารีอเมริกันเดินทางมาเผยแพร่ศาสนาในเมืองไทย
พ.ศ.๒๓๗๒	เจ้าพระยาราชสุภาวดี (สิงห์) จับเจ้าอนุวงศ์ จัดส่งลงมากรุงเทพฯ ได้โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาเป็น เจ้าพระยาบดินทร์เดชา ที่สมุหนายก กำเนิดสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย
พ.ศ.๒๓๗๕	ประธานาธิบดีแจคสัน แห่งสหรัฐอเมริกา ส่งเอ็ดมันต์ โรเบิร์ต เข้ามาขอเจริญพระราชไมตรีทำการค้ากับไทย
พ.ศ.๒๓๗๖	ญวนเกิดกบฏ โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาบดินทร์เดชา (สิงห์) เป็นแม่ทัพใหญ่ผู้สำเร็จราชการไปรบกับญวน
พ.ศ.๒๓๗๙	เริ่มปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามครั้งใหญ่ โปรดให้สร้างพระเจดีย์ พระพุทธไสยาสน์พร้อมทั้งพระวิหารเป็นที่ประดิษฐาน และอาคารอื่นๆ อีกเป็นจำนวนมาก  นอกจากนี้ยังโปรดให้จารึกวิชาการต่างๆ ลงในแผ่นศิลาเป็นอันมาก ประดับไว้รอบเสาระเบียง และที่ศาลารายหลายหมวดหมู่ อาทิ หมวดตำรายา หมวดวรรณคดีไทย หมวดสุภาษิต หมวดพระพุทธศาสนา ให้เป็นวิทยาทานแก่บุคคลทั่วไป  กล่าวกันว่าเป็นพระอารามที่รวบรวมสรรพตำราไว้หลายแขนง เสมือนหนึ่งเป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกของประเทศไทย
พ.ศ.๒๓๘๐	หมอบรัดเลย์ คิดตัวพิมพ์อักษรไทยขึ้นใหม่ โปรดเกล้าฯ ให้หมอหลวงไปหัดปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษกับหมอบรัดเลย์ และสอนวิธีฉีดวัคซีนป้องกันอหิวาตกโรคเป็นสำคัญ
พ.ศ.๒๓๘๕	หมอบรัดเลย์ พิมพ์ปฏิทินภาษาไทยขึ้นเป็นครั้งแรก
พ.ศ.๒๓๘๙	ญวนขอหย่าทัพกับเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์)  โปรดเกล้าฯ ให้สร้างโลหะปราสาทวัดราชนัดดา
พ.ศ.๒๓๙๐	ทรงอภิเษกให้ นักองค์ด้วง เป็น สมเด็จพระหริรักษ์รามาธิบดี ครองกรุงกัมพูชา
พ.ศ.๒๓๙๑	ปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โปรดให้สร้างพระรูปหล่อด้วยโลหะหุ้มทองคำเนื้อแปด ขึ้นมาสององค์ ทรงเครื่องต้นอย่างพระบรมกษัตริย์ ลงยาราชาวดี ประดับด้วยเนาวรัตน์ องค์ด้านทิศเหนือจารึกพระนามว่า พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกย์ ทรงพระราชอุทิศถวายสมเด็จพระอัยกาเจ้า  องค์ด้านทิศใต้จารึกพระนามว่า พระพุทธเลิศหล้าสุลาไลย (เปลี่ยนสร้อยพระนามเป็น นภาไลย ในรัชกาลที่ ๔)  ทรงพระราชอุทิศถวายสมเด็จพระบรมชนกนาถ   ญวนขอเจริญพระราชไมตรีดังเดิม กองทัพเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์) กลับกรุงเทพฯ
พ.ศ.๒๓๙๓	อังกฤษและอเมริกา ขอแก้สนธิสัญญา
พ.ศ.๒๓๙๕	เสด็จสวรรคต