เรื่องรอบ ๆ ตัวแบบนี้ "คุณรู้หรือไม่"

ลำดับตอนที่ #366 : รู้หรือไม่ "งานกาชาดมีที่มาอย่างไร"

 

          จากจุดกำเนิดสภากาชาดครั้งแผ่นดินรัชกาลที่ 5 ช่วงต้นพ.ศ.2436 (รศ.112) คราวสยามเกิดกรณีพิพาทกับฝรั่งเศสเรื่องดินแดนฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง ทำให้เกิดการสู้รบกัน ยังผลให้มีผู้บาดเจ็บ เสียชีวิต และได้รับความทุกข์ทรมานเป็นจำนวนมาก โดยขณะนั้นยังไม่มีกองการกุศลใดๆ ทำหน้าที่ช่วยเหลือบรรเทาทุกข์ในยามสงครามอย่างเป็นกิจจะลักษณะ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีความห่วงใยเหล่าทหารหาญและอาสาสมัครที่เสียสละเอาชีวิตร่างกายต่อสู้เพื่อรักษาพระราชอาณาเขต จึงพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งสภาอุณาโลมแดงแห่งสยามขึ้นเมื่อวันที่ 26 เมษายน 2436 เพื่อทำหน้าที่จัดส่งยา เวชภัณฑ์ อาหาร เสื้อผ้า และเครื่องใช้ต่างๆ ไปยังทหารและประชาชนที่เดือดร้อน อันเป็นหลักการที่ละม้ายกับหลักการของสภากาชาดสากล ทั้งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชูปถัมภ์และพระบรมราชานุญาตให้เรี่ยไร ซึ่งได้เงินเป็นจำนวน 443,716 บาท อันเป็นเงินจำนวนมหาศาลในสมัยนั้น นับเป็นการรณรงค์จัดหารายได้ครั้งแรกเป็นปฐมฤกษ์ในการก่อตั้งองค์การ

 

ต่อมาสภากาชาดไทยได้จัดให้มีงานกาชาดขึ้นครั้งแรกระหว่างวันที่ 31 มีนาคม 2465-8 เมษายน 2466 (ขณะนั้นเปลี่ยนพุทธศักราชในเดือนเมษายน) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อหา 'ประชาสมาชิก' ให้แก่สภากาชาดไทย การสมัครเป็นสมาชิกนี้เสียค่าบำรุง 1 บาทต่อปี สถานที่จัดงานคือสนามหลวง และนับจากนั้นงานกาชาดจึงได้จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี และขยายวงกว้างขึ้นเป็นลำดับ จนถึงพ.ศ.2471 ได้ย้ายสถานที่จัดงานไปยังพระราชอุทยานสราญรมย์ และปีถัดมาก็มีการสอยกัลปพฤกษ์เป็นครั้งแรก รางวัลได้แก่ เครื่องเวชภัณฑ์ เสื้อผ้า ส่วนค่าสอยกัลปพฤกษ์ มิได้กำหนดราคา แล้วแต่ศรัทธา และในปี 2476 มีลอตเตอรี่จำหน่ายเป็นครั้งแรก เพื่อหารายได้ให้สภากาชาดไทย ในราคาฉบับละ 1 บาท

ช่วงพ.ศ.2481-2499 เปลี่ยนสถานที่จัดงานมาจัดที่สถานเสาวภา และบริเวณกรีฑาสถานแห่งชาติ ซึ่งในการจัดงานแต่ละครั้ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พร้อมด้วยพระบรมวงศานุวงศ์ จะเสด็จฯ ไปทอดพระเนตรด้วย งานกาชาดนี้เจริญก้าวหน้าขึ้นเป็นลำดับ กระทั่งปี พ.ศ.2500 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ สภานายิกาสภากาชาดไทย มีพระราชเสาวนีย์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายสถานที่จัดงานมายังบริเวณสวนอัมพร โดยมี หม่อมกอบแก้ว อาภากร ณ อยุธยา เป็นประธานคณะกรรมการอำนวยการจัดงานกาชาด ต่อมาสถานที่จัดงานก็ได้ขยายบริเวณออกไปจนถึงสนามเสือป่ากระทั่งปัจจุบัน

สำหรับงานกาชาดประจำปี 2555 ภายใต้คำขวัญ ྌ พรรษาองค์สภานายิกา ปวงประชารวมใจถวายพระพร' จะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 30 มีนาคม-7 เมษายน นี้ ณ บริเวณสวนอัมพร ลานพระบรมรูปทรงม้า สนามหน้าที่ทำการสำนักพระราชวัง (สนามเสือป่า) โดยวันธรรมดา เริ่มงานตั้งแต่เวลา 14.00-23.00 น. วันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดราชการเริ่มงานตั้งแต่เวลา 10.00-23.00 น. และวันที่ 7 เมษายน ซึ่งเป็นวันสุดท้าย ปิดงานเวลา 24.00 น.

ในปีนี้ สภากาชาดไทยได้จัดทำสายรัดข้อมือเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา เพื่อจำหน่ายให้ประชาชนทุกเพศ ทุกวัย ได้มีส่วนร่วมเฉลิมพระเกียรติและร่วมถวายความจงรักภักดี รูปแบบของสายรัดข้อมือในหนึ่งเส้นแบ่งออกเป็น 2 สี ส่วนบนเป็นสีฟ้า ซึ่งเป็นสีวันพระราชสมภพ ส่วนล่างเป็นสีชมพู สื่อความหมายถึงความจงรักภักดี ด้านหน้ามีตราสัญลักษณ์คำขวัญของงานกาชาดประจำปี 2555 โดยนำเลขแปดและเลขศูนย์มาใช้ในการออกแบบ ตรงเลขศูนย์ใช้สัญลักษณ์รูปคนสีฟ้าแทนผู้ชาย และสีชมพูแทนผู้หญิง สื่อด้วยรูปหัวใจ ซึ่งเป็นตัวแทนพสกนิกรชาวไทยทั้งประเทศร่วมถวายพระพรชัย ส่วนกรอบสีทองแสดงถึงรัศมีอันเป็นมงคลแห่งความเจริญรุ่งเรือง ด้านในสายรัดข้อมือมีตราสัญลักษณ์สภากาชาดไทย ด้วยทรงดำรงตำแหน่งเป็นองค์สภานายิกาสภากาชาดไทย ทั้งนี้สายรัดข้อมือเฉลิมพระเกียรติฯ อยู่ในบรรจุภัณฑ์สวยงาม จำหน่ายในราคาเส้นละ 80 บาท รายได้ทั้งหมดโดยเสด็จพระราชกุศลบำรุงสภากาชาดไทยนำไปช่วยเหลือฟื้นฟูผู้ประสบอุทกภัย

ที่มา ข่าวสดออนไลน์