เรื่องรอบ ๆ ตัวแบบนี้ "คุณรู้หรือไม่"

ลำดับตอนที่ #164 : รู้หรือไม่ "เวลาเราทำบุญแล้วต้องกรวดน้ำทำไม"

       การกรวดน้ำ คือ การอุทิศส่วนกุศลให้ผู้ล่วงลับไปแล้ว ซึ่งพุทธศาสนิกชนนิยมปฏิบัติกันในเวลาทำบุญเนื่องในโอกาสสำคัญต่าง ๆ เช่น บวชนาค ทำบุญวันเกิด และงานศพ หรือหลังทำบุญตักบาตร

        ที่เรียกว่า กรวดน้ำ คือการนำน้ำมาหลั่งรินให้ตกลงดินหรือภาชนะที่รองรับ โดยเริ่มต้นกรวดน้ำตอนที่พระขึ้นบทสวดมนต์ “ยถา วรีวหา” พอพระท่านว่าถึงบท “ปณฺณรโส ยถา มณีโชติร โส ยถา” ผู้กรวดน้ำต้องเทน้ำให้หมด แล้ววางภาชนะที่ใส่น้ำลงทันที ประณมมือฟังพระว่า “สพฺพีติโย” และบทอนุโมทนาอื่นต่อไปจนจบ

        คำบาลีสำหรับกรวดน้ำนั้นมีหลายอย่างหลายแบบ มากบ้างน้อยบ้าง ผู้ที่นึกคำบาลีไม่ออกจะกล่าวเป็นภาษาไทยก็ได้  เช่นว่า  ข้าพเจ้าขออุทิศส่วนบุญกุศลนี้แก่พ่อแม่ข้าพเจ้า  ขอให้พ่อแม่ข้าพเจ้าจงประสบสุขควรแก่ฐานะเทอญ เป็นต้น แต่มีคำกรวดน้ำคำบาลีสั้น ๆ จำได้ง่าย คือ “อิทํ เม ญาตีนํ โหตุ สุขิตา โหนตุ ญาตโย”  แปลว่า ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่ญาติของข้าพเจ้า และขอญาติของข้าพเจ้าจงมีความสุขเถิด

        แล้วทำไมจึงต้องใช้น้ำเป็นสื่อในการอุทิศส่วนบุญกุศล ?
        เรื่องนี้มีผู้อธิบายว่า โดยธรรมเนียมทั่ว ๆ ไป ถือว่าเทวทูตทั้งสี่  คือ  ดิน  น้ำ  ลม  ไฟ  หรือ  พระแม่ธรณี  พระแม่คงคา  พระวายุ  พระอัคนี  เป็นสื่อกลางที่จะส่งคำอธิษฐาน  ความปรารถนากุศลผลบุญ  ให้แก่บรรพบุรุษหรือวิญญาณตลอดจนเทพเทวาการกรวดน้ำคือการแผ่ส่วนบุญผ่านพระแม่คงคา แล้วนำน้ำที่กรวดแล้วไปเทลงดินผ่านพระแม่ธรณี

“ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม / สำนักพิมพ์สารคดี”

 ภาพประกอบจาก http://www.polyboon.com/stories/images03/stories00035.jpg