ลำดับตอนที่ #352
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #352 : Henry Jeffrey Moseley ผู้พบวิธีนับจำนวนโปรตอนในนิวเคลียส
สรามทำให้เรา้อสูเสียนัฟิสิส์เ่ๆ
|
ในฤูร้อนอปี 1914 H.J. Moseley หนุ่มวัย 27 ปี ไ้เินทาไปออสเรเลียับมารา เพื่อเ้าร่วมารประุมที่ัโย The British Association for the Advancement of Science ที่นร Sydney ทันทีที่เินทาถึออสเรเลีย Moseley ทราบ่าวว่า อัฤษไ้ประาศสรามับเยอรมนีแล้ว เหุาร์นี้ทำให้รู้ว่า เา้อเินทาลับอัฤษเพื่อเ้าเป็นทหาร แ่ยัลับไม่ไ้ เพราะ้อนำเสนอรายานในที่ประุมเรื่อ โรสร้าอนิวเลียสอธาุ่าๆ ่อน ันั้น เมื่อารประุมสิ้นสุ Moseley ไ้รีบเินทาลับ และอาารย์ับเพื่อนๆ ไ้ี้แว่า Moseley อา่วยาิไ้มาว่าโยารทำานวิัยในห้อปิบัิาร และไม่ำเป็น้อเป็นทหารอหน้า แ่ Moseley ้อาร่อสู้ับทหาร้าศึโยร ันั้นเมื่อไ้รับอนุาาระทรวลาโหม Moseley ในานะวิศวรสื่อสารแห่อทัพบอัฤษ็ไ้เินทาไป Gallipoli เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน .ศ.1915 ในหมายที่เียนถึมาราที่อัฤษ Moseley มิไ้ล่าวถึวามลำบา หรือวามสยสยออสรามในสมรภูมิที่่อแบ Dardanelles เลย แ่ล่าวถึธรรมาิอป่า และสัว์ที่เห็น เพราะ Moseley เป็นนที่สนใธรรมาิมา เพราะไ้รับแรูใาเพื่อนสนิท ื่อ Julian Huxley และ Charles Galton Darwin ผู้เป็นหลานอสอนัีววิทยาผู้ยิ่ให่ แ่หลัาเวลาผ่านไปไม่ถึ 2 เือน มารา็ไม่ไ้รับหมายา Moseley อีเลย เพราะในวันที่ 10 สิหาม .ศ.1915 Moseley ถูยิที่ศีรษะ ะนอนบาเ็บที่ Suvla Bay Moseley พยายามส่่าวถึเพื่อนๆ ในสรามว่า อทหารุรีที่อยู่ห่าออไป 200 เมร ำลัะโมีอทัพอัฤษ พินัยรรมอ Moseley ระบุว่า อมอบอุปร์วิทยาศาสร์และสมบัิส่วนัวทุิ้นให้ Royal Society ใ้วิัย้านพยาธิวิทยา สรีรวิทยา เมี และฟิสิส์ แ่ไม่ให้ใ้วิัย้านาราศาสร์และิศาสร์ เมื่อ R.A. Millikan (ผู้พิิราวัลโนเบลสาาฟิสิส์ปี 1923 าผลานารวัประุออิเล็รอน) ทราบ่าวารเสียีวิอ Moseley เาล่าวว่า สรามไ้่านัวิทยาศาสร์หนุ่มวัย 27 ปี อย่าน่าเสียาย เพราะ Moseley ไ้เปิประูโลอนิวเลียส ส่วน Ernest Rutherford ผู้เป็นอาารย์ที่ปรึษาอ Moseley ็ไ้ล่าวว่า ระทรวลาโหมอัฤษไ้ใ้วามสามารถทาวิทยาศาสร์อ Moseley ไปในทาที่ผิ Moseley เิเมื่อวันที่ 23 พฤศิายน .ศ.1887 เมื่ออายุ 4 วบ บิา Henry Notidge Moseley ผู้เป็นศาสราารย์ายวิภาศาสร์แห่มหาวิทยาลัย Oxford ไ้ถึแ่รรม้วยโรเส้นเลือในสมอแ Moseley ึอยู่ในวามูแลอมาราแ่เพียผู้เียว และไ้เ้าโรเรียนประำที่ Weymouth เมื่ออายุ 13 ปี Moseley ไ้ไปศึษา่อที่โรเรียนมัธยม Eton ้วยทุนเล่าเรียนหลว และพบว่า รัิศาสร์มา โยเพาะวิาพีิ เพราะสามารถเรียนรู้ไ้้วยนเอ โยไม่ำเป็น้อมีรูสอน หลัาเรียนที่ Eton 5 ปี Moseley ไ้ทุนไปเรียน่อที่ Trinity College แห่มหาวิทยาลัย Oxford และสำเร็ารศึษาระับปริารี้วยะแนนเียรินิยมอันับหนึ่ านั้น็ใฝ่ฝันะเป็นนัเมีนิวเลียร์ึเินทาไปหา Ernest Rutherford ที่มหาวิทยาลัย Manchester เพื่ออทำวิัยภายใ้ารแนะนำอปรา์ผู้รู้เรื่ออะอมีที่สุในโล Rutherford ให้ Moseley วิัยเรื่อ ัมมันรัสี ึ่เป็นเรื่อที่ Rutherford สนใมาที่สุในะนั้น และไ้วาแผนฝึฝน Moseley ้วยารให้ทำโทย์วิัย่าๆ ในเบื้อ้น Rutherford ให้ Moseley วัำนวนอิเล็รอนที่เรเียม 1 อะอมปล่อยออมา เวลามันสลายัว Moseley ทำานอย่าทุ่มเทในห้อปิบัิารั้แ่เ้าวันันทร์ถึเย็นวันศุร์ ส่วนวันเสาร์-อาทิย์นั้นให้เป็นเวลาสำหรับารเินทาไปเยี่ยมมารา เมื่อเวลาผ่านไปหนึ่ปี Moseley ไ้นำผลานนี้เสนอในที่ประุมอ Royal Society ว่า เรเียม 1 อะอม โยเลี่ยะปล่อยอิเล็รอนออมา 1 ัว รายานนี้ทำให้ Sir William Crookes ผู้ึ่เป็นนายอสมาม Royal Society ออปามเย ่อมา Rutherford ให้ Moseley วัรึ่ีวิอธาุัมมันรัสี actinium ที่สลายัวเร็ว นอุปร์ทั่วไปวัเวลารึ่ีวิอมันไม่ไ้ Moseley ึ้อออแบบและสร้าอุปร์วั้วยนเอ นในที่สุ็พบว่า ธาุนี้มีรึ่ีวิสั้นว่า 0.002 วินาที ในปี 1912 Max von Laue แห่มหาวิทยาลัย Zurich ในสวิสเอร์แลน์ไ้พบว่า เวลารัสีเอ็์ ึ่มีวามยาวลื่นสั้นว่าแสที่าเห็นประมา 10,000 เท่า ระทบผลึ ระนาบออะอมในผลึะทำหน้าที่เสมือนเริ (grating) ที่สามารถเลี้ยวเบนรัสีเอ็์ไ้ ึ่อ์วามรู้นี้ William Henry Bragg และ William Lawrence Bragg สอพ่อลูแห่มหาวิทยาลัย Leeds ในอัฤษไ้นำไปใ้ในารวิเราะห์โรสร้าอผลึเลือแนพบว่า ผลึเลือแมีโรสร้ารูปลูบาศ์ที่มี้านๆ หนึ่ยาวประมา 10-10 เมร Moseley ึิใ้เทนิารเลี้ยวเบนรัสีเอ็์โยผลึนี้ หาโรสร้าอผลึเลืออ platinum บ้า ในปี 1911 Rutherford ไ้พบว่า อะอมมีนิวเลียสที่มีประุบว และ Rutherford ับลูศิษย์็ยัพบอีว่า ถ้ามวลเิอะอมอธาุมี่ายิ่มา นิวเลียส็ยิ่มีำนวนโปรอนมา้วย แ่ไม่มีใรในโลรู้วิธีนับำนวนโปรอนในนิวเลียส Rutherford ึเสนอปัหานี้ให้ Moseley แ้ Moseley ิะใ้รัสีเอ็์ที่ธาุ่าๆ ปล่อยออมาเป็นพื้นานในารวิัยเรื่อนี้ โยใ้วามรู้ที่ว่า ามปิสเปรัมอรัสีเอ็์ะประอบ้วยสอส่วน ือ ส่วนหนึ่เิาารที่อิเล็รอนที่เป็นระสุนถูเร่หรือถูหน่วึปล่อยลื่นแม่เหล็ไฟฟ้าหลายวามถี่ออมาอย่า่อเนื่อ และส่วนที่สอึ่เิาารที่อิเล็รอนในวโรนอๆ ระโนสู่ที่ว่าในวโรวใน ึ่เิาารที่อิเล็รอนระสุนพุ่นอิเล็รอนเป้านระเ็นหลุไปาอะอม ารเปลี่ยนวโรที่อยู่ห่าันมานี้ทำให้เิรัสีเอ็์ที่มีวามยาวลื่นึ่เป็นลัษะเพาะอธาุที่เป็นเป้า รัสีนี้เป็นที่รู้ัในนามว่า รัสีเอ็์ลัษะเพาะ (characteristic x-ray) Moseley ึใ้รัสีนี้ในารหาำนวนโปรอนในนิวเลียส เพราะธาุที่้อใ้ในารทลอมีมามาย ันั้น Moseley ึ้อทำานทั้ลาวันและลาืนนานถึวันละ 15 ั่วโม และไ้บอมาราว่าไม่มีเวลาลับบ้านบ่อยเหมือนเิมแล้ว เพราะ้อทำานหนั ภายในเวลาเพีย 6 เือน Moseley ็ประสบวามสำเร็ในารใ้ธาุ 38 ธาุเป็นเป้า เพื่อผลิรัสีเอ็์ที่ทุธาุให้ลื่นลัษะเพาะ และทลอไ้้อสรุปว่า ธาุ่านิะให้รัสีเอ็์ที่มีวามยาวลื่นลัษะเพาะแ่าัน ธาุที่มีมวลเิอะอมยิ่มาะมีวามยาวลื่นลัษะเพาะยิ่สั้น ึ่เมื่อนำมาเียนราฟแสวามสัมพันธ์ระหว่าวามถี่อลื่นลัษะเพาะับ (Z-1)2 (เมื่อ Z เป็นเลเิอะอมอธาุ ึ่็ือำนวนโปรอนในนิวเลียส) ราฟที่ไ้ะเป็นเส้นร นั่นแสว่า วามสัมพันธ์นี้ใ้ไ้ับธาุั้แ่ อะลูมิเนียม (Al) นระทั่ถึทอำ (Au) เมื่อเสร็สิ้นารทลอ Moseley ไ้เินทาลับ Oxford เพื่อพัผ่อน และนี่ือผลานสำัิ้นสุท้ายในีวิที่ Moseley ทำ ึ่ไ้แสให้เห็นัเนว่า นิวเลียสอทุธาุมีปริมาๆ หนึ่ที่ะเพิ่มอย่าสม่ำเสมอ สิ่นั้นือ เลเิอะอมอธาุ ในปี 1912 Moseley วัย 26 ปี ไ้ีพิมพ์อเลเิอะอม (Law of Atomic Number) ที่แสให้เห็นว่า าราธาุอ Mendeleev ึ่ใ้มวลเิอะอมเป็นเ์ในารัลำับนั้นไม่ถู้อ และผิพลาหลายที่ นัเมีวรใ้าราธาุที่มีารัลำับอธาุามำนวนโปรอน (เลเิอะอม) ที่มีในนิวเลียสอธาุมาว่า าราธาุอ Moseley มีธาุแรือ hydrogen ึ่มีเลเิอะอม = 1 และธาุสุท้ายือ uranium ึ่มีเลเิอะอม = 92 าราธาุอ Moseley ยัแสให้เห็นว่า เลเิอะอมอ potassium = 19 และอ argon =18 าเิมที่นัเมีเยิว่าธาุที่ 19 ือ argon และธาุที่ 18 ือ potassium ส่วนธาุ coronium, nebulium, cassiopium และ asterium ที่นัาราศาสร์อ้าว่าพบในาวฤษ์นั้น ไม่มีในธรรมาิ แ่ในะเียวัน ธาุ cobalt, nickel, iodine และ tellurium ็ถูัลำับใหม่ เพราะาราธาุเิมนัเมีัลำับผิ าราธาุอ Moseley ึแสให้เห็นว่า เลเิอะอม เป็นปริมาสำัที่น่าเื่อถือ เพราะนัทลอสามารถวัไ้ละเอียและถู้อยิ่ว่ามวลเิอะอม วามสำเร็นี้ไ้รับารอย้ำเมื่อ George Urbain แห่มหาวิทยาลัย Paris ไ้เินทามาปรึษา Moseley ว่า ในาราระหว่า barium และ tantalum มีธาุอี 15 ธาุ ที่มีสมบัิเมีใล้เียันมา น Mendeleev เอ็ไม่สามารถัลำับธาุเหล่านี้ไ้ แ่เมื่อ Moseley ไ้วิเราะห์บรราธาุหายา (rare earth) เหล่านี้ เาใ้เวลาเพีย 2 วัน็สามารถสรุปไ้ว่า ธาุ erbium, thallium, ytterbium และ lutetium ที่ Urbain ไ้พยายามัลำับนั้น มีเลเิอะอมเท่าับ 68, 69, 70 และ 71 ามลำับ หลัานั้นนัเมีนอื่นๆ ็ไ้ศึษารัสีเอ็์ลัษะเพาะอธาุ rare earth ที่เหลือและพบว่า เลเิอะอมอ La lanthanum = 57, Ce cerium = 58, Pr praseodymium = 59, Nd neodymium = 60, Pm promethium = 61, Sm samarium = 62, Eu europium = 63, Gd gadolinium = 64, Tb terbium = 65, Dy dysprosium = 66, Ho holmium = 67, Er erbium = 68, Tm thalium = 69, Yb ytterbium = 70 และ Lu lutetium = 71 าราธาุอ Moseley ไ้่วยให้นัเมีพบธาุที่มีเลเิอะอม 43, 61, 72, 75, 85, 87 และ 91 อันไ้แ่ธาุ technetium, promethium, hafnium, rhenium, astatine, francium และ protactinium โยในปี 1917 Otto Hahn และ Lise Meitner พบ protactinium ปี 1923 George von Hevesy ับ Dirk Coster พบ hafnium ปี 1925 Walter Noddack ับ Ida Tacke พบ rhenium ปี 1937 Perrier, Segre และ Cacciapuoti พบ technetium ปี 1939 Marguerite Perey พบ francium และในปี 1940 E. Segre พบ astatine ผลานอ Moseley ึนำเลเิอะอมเ้าใ้มาแทนมวลเิอะอมในารัลำับอธาุ เหมือนัที่ J.J. Thomson ไ้พบว่า อะอมอธาุทุนิมีอิเล็รอน และ Ernest Rutherford ไ้พบว่า อะอมอธาุทุนิมีโปรอน และ Moseley ไ้พบว่า ำนวนโปรอนที่มีในนิวเลียส (เลเิอะอม) มิใ่มวลเิอะอม ือปริมาสำัที่ใ้ระบุนิอธาุ และนิอ isotope เพราะ isotope อามีมวลเิอะอมแ่าัน เ่น neon ึ่มีมวลเิอะอมแ่าัน ือ 20 ับ 22 แ่ธรรมาิมี 20Ne และ 22Ne อยู่ 90% ับ 10% ามลำับ ันั้น มวลเิอะอมโยเลี่ยึเป็น 20.2 ผลานอ Moseley ทำให้นัฟิสิส์รู้วิธีนับำนวนโปรอนในนิวเลียสออะอมอทุธาุ และผลานนี้ึทำให้วิาเมีและฟิสิส์อะอมมีวามเป็นเอภาพ และาราธาุมีหลัารในารัอันับธาุอย่าสมบูร์อีทั้่วยให้นัวิทยาศาสร์สามารถ้นหาธาุนิใหม่ไ้้วย ถ้า Moseley ยัมีีวิอยู่ เาไ้รับราวัลโนเบลสาาฟิสิส์หรือเมี เพราะในปี 1915 Svante Arrhenius ไ้เสนอื่อให้ Moseley ไ้รับราวัลโนเบลทาฟิสิส์และเมี แ่ในปีนั้นราวัลเป็นอ 2 พ่อ - ลูระูล Bragg เมื่อถึปี 1916 นที่ไ้รับารเนอื่อไ้แ่ Einstein, Perrin, Planck และ Stark แ่สถาบันโนเบลไม่มอบราวัลในปีนั้นให้ใร เพราะยุโรปำลัอยู่ใน่วสรามโลรั้ที่สอ เมื่อถึปี 1917 ไ้มีารเสนอื่อ Einstein, Planck และ Stark รับราวัลโนเบลสาาฟิสิส์ส่วน Nernst รับทาเมี ึ่สถาบันโนเบลไม่ให้ราวัลโนเบลสาาเมีในปีนั้น แ่ให้ทาฟิสิส์แ่ C.G. Barkla ในานะผู้พบรัสีเอ็์ลัษะเพาะอธาุ ทั้ๆ ที่ Barkla ไ้รับารเสนอื่อโย Rutherford เพียนเียว และ Moseley ไ้ใ้อ์วามรู้ที่ Barkla พบนี้เป็นราานในารนับำนวนโปรอนในนิวเลียส ันั้นึเป็นไปไ้มาว่า ถ้า Moseley ยัมีีวิอยู่ เาไ้รับราวัลโนเบลสาาฟิสิส์ร่วมับ Barkla อ่านเพิ่มเิมา H.G.J. Moseley, The Life and Letters of an English Physicist โย S.L. Heilborn ัพิมพ์โย University of California Press, 1974 ที่มา http://www.manager.co.th/Science/ViewNews.aspx?NewsID=9550000076317 |
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
ความคิดเห็น