เรื่องรอบ ๆ ตัวแบบนี้ "คุณรู้หรือไม่"

ลำดับตอนที่ #24 : รู้หรือไม่ "คนไทยใช้เงินกันมาตั้งแต่เมื่อไหร่"

   

     ยุคที่ยังไม่มีวัตถุแทนเงิน  มนุษย์สมัยก่อนใช้วิธีแลกเปลี่ยนสิ่งของกัน เช่นชาวสวนอาจเอาน้ำตาลไปแลกข้าวจากชาวนาส่วนน้ำตาลปริมาณเท่าไรจึงจะแลกข้าวได้ถังหนึ่ง ก็สุดแต่จะตกลงกันตามความพอใจของทั้งสองฝ่าย

     กล่าวเฉพาะประเทศไทย ราษฎรคงใช้ประเพณีแลกเปลี่ยนสินค้ากันเป็นพื้น การซื้อขายโดยใช้เงินเห็นจะทำกันในหมู่ผู้มีทรัพย์สินเช่นพ่อค้าเป็นต้น เงินที่ใช้กันเป็นเนื้อเงินจริง ๆ เมื่อมีการตกลงซื้อขายสิ่งของเป็นราคาเนื้อเงินน้ำหนักเท่าใด  คนชื้อก็ให้เงินเท่าน้ำหนักนั้น  ถ้าเงินที่มีอยู่เป็นแท่งใหญ่ก็ตัดออกให้พอเหมาะ ถ้ามีอยู่แต่เงินซึ่งเป็นชิ้นเล็ก ๆ ก็รวมหลาย ๆ ชิ้นให้ได้น้ำหนัก

     คนขายก็จะต้องตรวจเนื้อเงินว่าเป็นเนื้อเงินบริสุทธิ์หรือเจือปนด้วยธาตุอื่น และจะต้องชั่งน้ำหนักเงินด้วย การใช้เงินดังกล่าวแม้จะมีความสะดวกกว่าเอาสิ่งของไปแลก แต่ก็ยังมีความยากลำบากอยู่ไม่น้อย ในชั้นแรกจึงมีพ่อค้าบางคนที่เคยหาประโยชน์ในการขายเงินหลอมไล่ธาตุอื่นให้เนื้อเงินที่ตนขายบริสุทธิ์ และตีตราเครื่องหมายของตนไว้ที่แท่งเงินเป็นสำคัญฝ่ายผู้อื่นที่รู้จักและไว้ใจพ่อค้าคนนั้น ก็ชอบซื้อเงินที่มีตราเป็นสำคัญไปใช้สอย  เป็นเหตุให้พ่อค้าช่างคิดนั้นได้กำไรรุ่มรวยด้วยการขายเงิน พ่อค้าคนอื่น ๆ ก็พากันเอาอย่างไปทำบ้างจนแพร่หลาย เงินตราจึงเกิดขึ้นด้วยประการฉะนี้

     ตามหลักฐานที่ปรากฏ เรามีเงินตราใช้กันมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย (ก่อนสุโขทัยขึ้นไปยังไม่มีผู้ใดค้นคว้าหลักฐานได้แน่นอน) เป็นเงินรูปกลมอย่างเงินพดด้วง นอกจากนี้ยังมีเบี้ยซึ่งเป็นหอยที่พ่อค้าต่างประเทศเอาเข้ามาขาย ไว้ใช้เป็นเงินปลีกในการซื้อขายเล็ก ๆ น้อย ๆ สมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ยังคงใช้เงินพดด้วงและเบี้ย จนถึงสมัยรัชกาลที่ ๔ จึงมีการผลิตเงินเหรียญขึ้นใช้

     ส่วนธนบัตรนั้นเริ่มมีขึ้นเป็นครั้งแรกในรัชกาลนี้เช่นกัน แต่ไม่แพร่หลายและราษฎรไม่นิยม ต่อมาใน พ.ศ. ๒๔๔๕ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงเปลี่ยนแปลงเงินตราของประเทศครั้งใหญ่ เพื่ออำนวยประโยชน์ในการซื้อขายให้สะดวกรวดเร็วขึ้น ได้ทรงตราพระราชบัญญัติธนบัตร ร.ศ. ๑๒๑ ขึ้น ทำให้การใช้กระดาษเป็นเงินตรามีระเบียบแน่นอนธนบัตรและเหรียญกาปณ์ของไทยมีการเปลี่ยนแปลงมาเป็นลำดับ ล่าสุดก็คือการผลิตธนบัตรใบละ ๕๐ บาท ที่ทำจากโพลิเมอร์ ออกใช้เป็นครั้งแรก

เมื่อวันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๔๐

“ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม / สำนักพิมพ์สารคดี”

Credit สนุกดอทคอม   ภาพประกอบจากอินเทอร์เนต