คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #4 : บทที่ 2
ปัหาที่เิึ้นไม่ว่าะเป็นปัหาระหว่าบุล หรือเป็นปัหาระหว่าุมน ถ้าเราูให้ี พินิพิเราะห์อย่าละเอีย ทุสิ่ทุอย่าเิาใอเราทั้สิ้น ปัหาเิาวามิอใรบานเป็นเรื่อออวิา เพราะะนั้นหัวใหลัือเรื่ออิ แล้วเรา็มานัุ่ยัน อย่าเ่นในารประุมนี้เราพูถึวามสัมพันธ์ระหว่าายับิเพราะเราทราบว่าิเป็นเรื่อสำัมา เราทุนทราบว่าถ้าใสบายร่าาย็ะสบาย้วย แ่เรา็มีประสบาร์าารนั่สมาธิ เรานั่หลับาอยู่แ่ใอเราอาะไปอยู่ที่อื่น ัวูเหมือนะนั่อย่ามีวามสุแ่ในั้นท่อเที่ยวไปที่อื่น บารั้เรารู้ัวทันทีแล้วนำสิลับมา แ่บารั้เราไม่รู้ัวในทันทีแล้วเรา็ปล่อยิเราไปแบบนั้นเนิ่นนาน นี่ือลัษะอิ ิเป็นสิ่ที่เลื่อนไหว แ่็เป็นสิ่ที่สามารถปรับไ้ ัเลาไ้ ทำให้บริสุทธิ์ไ้ เอาเมหมอแห่อวิาออไปไ้
ในอนบ่ายเราไ้ฟัำบรรยายอพระภิษุาศรีลัา ท่านไ้พูว่าสำหรับบานพอถามว่าใอยู่ที่ไหน บานี้ไปที่หัวใ บานี้ไปที่สมอ แ่เราะไม่ไปเถียว่าใอยู่ที่ใันแน่ มีารพูถึเรื่อนี้แล้ว และแ่ละน็ิ่าัน แ่สิ่หนึ่ที่เราะ้อพู็ือ ไม่ว่าใะอยู่ที่ไหน็ามำเป็นที่เราะ้อฝึมัน ารฝึใเป็นเรื่อที่สำัมาัวอย่าเ่น เมื่อเราเอนสอน นหนึ่เป็นเพื่อนรัอเรา อีนหนึ่เป็นนแปลหน้า ถ้าเพื่อนรัอเราพูอะไรไม่ีพูอะไรที่ทำให้เรารู้สึเสียใ เราะมีปิิริยา่อเา่าไปานที่เป็นนแปลหน้าแล้วมาพูาไม่ีับเรา ับนที่เป็นเพื่อน เราอาะิว่าเป็นเพราะเาเ้าใผิ เราพร้อมที่ะให้อภัย แ่ถ้าเป็นนแปลหน้าเราอาโ้อบลับไป้วยวามรู้สึที่เป็นลบ
ารที่เราเป็นแบบนี้นั้นไม่ไ้เป็นเรื่อภายนอ ไม่ไ้เป็นเรื่ออบุลสอประเภท แ่เป็นเรื่ออิ้าในหรืออาะเรียไ้ว่าเป็นเ้านายอเราที่อยู่ภายใน ที่ะอยบอเราว่านนี้ือเพื่อน อีนไม่ใ่เพื่อน และเรา็ะมีปิิริยาโ้อบ่อนทั้สอนี้่าันออไป ้วยเหุนี้พระพุทธเ้าเิมปา เรับ ึสอนเสมอว่ามอไปที่ระภายในัวุ แล้วูว่าุสวยแ่ไหนุลาแ่ไหน ุโ่แ่ไหน ุน่าเลียแ่ไหน ้อมอให้เ้าใ ให้ลึเ้าไปถึวามเป็นัวนอัวเอ เมื่อนั้นเราึะเ้าถึสภาวะวามเป็นัวนอเรา เราอาะทนไม่ไ้ถ้ามีนมาบอว่าเราไม่ี แ่เราะ้อ่อยๆพิารา ้อมีวามอทนที่ะพินิพิเราะห์ินี้
อามาะเน้นเรื่อารฝึิึ่เราแ่ละนสามารถะทำไ้ใีวิประำวัน เมื่อเราื่นึ้นมาทุเ้าให้ั้ปิธานว่าเราะไม่โรธใร และในอนเย็นให้ทบทวนูว่าในวันนี้เรารัษาสัาที่ให้ไว้ับัวเอไ้หรือเปล่า เราผิสัาไปี่รั้ สิบรั้ ยี่สิบรั้ สามสิบรั้ หัวใหลัือเรามีปิธานที่ะฝึิ เราพยายามที่ะบัับิอเรา หาเราทำไม่ไ้ เรา้อระหนัว่าเิอะไรึ้น แล้วพยายามทำใหม่ ภายในหนึ่สัปาห์หรือภายในหนึ่เือนะเห็นผลแน่นอน แล้วเราะเห็นว่าสัาที่เราให้ับัวเอเป็นไปไ้ เราทำไ้ นี่ือารฝึิที่เพินเน้นมา
ปัหาหลายอย่าที่เิึ้นับีวิ อเรา เรามัะรอให้ผู้อื่นเป็นผู้แ้แ่เพินสอนว่าัวเราเท่านั้นที่ะเป็นผู้แ้เพราะะนั้นหาเราเป็นนที่สนใในศาสนา เราอาะบอว่าเราไปสวมนร์หรือเราไปอให้พระอาารย์ หรือพระผูุ้้มรอ่วยแ้ปัหาให้เรา แ่ริๆแล้วท่านเหล่านั้นไม่ไ้่วยเราแ้ปัหา ัวเราเอเท่านั้นที่เป็นนแ้ หามีอาหารอยู่บนโ๊ะแ่มือเราไม่เลื่อนไหวไปหยิบอาหาร ะไม่มีปาิหาริย์ที่ะทำให้อาหาระลอยมาที่ปาอเรา
ำสอนอพระพุทธเ้าเิมปา เรับ เน้นเรื่ออวามรุา เน้นเรื่ออพลัแห่ศรัทธาึ่ะให้พรที่ยิ่ให่ พลันี้ะ่วยแ้ปัหา่าๆ แ่พลันี้ะเิึ้นไ้็่อเมื่อเราแ่ละนเป็นผู้ระทำ เรา้อลมือฝึิ เรา้อเป็นผู้แ้ปัหาอัวเออามาอยาะี้ให้เห็นว่าที่พูมาทั้หมนั้น หัวใหลัือเราะ้อูแลัวเรา ูแลอย่าริใ ูแล้วยิใที่มีปิธานมั่น
ารปิบัิธรรมหรือารศึษาธรรมะไม่ใ่เรื่ออารไ้วามรู้แล้วนำวามรู้มาใ้ในารำรีวิ วามรู้หรือปัาที่ไ้รับาารศึษาธรรมะไม่ไ้่วยมา แ่อาะให้พร เปรียบเสมือนับเรามีเพร แล้วเรานำเพรมาไว้ในล่อ เรารู้สึสบายใ อบอุ่นใ เราไม่อยาะเอาออมาาล่อ เพราะเราลัวว่าะหาย ะเห็นว่าารที่เรามีเพรอยู่ในล่อนั้นไม่ไ้่วย ไม่ไ้่อให้เิประโยน์ใๆ เลยสิ่สำัือเรา้อรู้ัใ้เพรที่อยู่ในใอเรา รู้ััเลาให้เพรที่อยู่ในในั้นส่อสว่า นี่ือวามสำัอสิ่ที่เรียว่าวามเป็นัวนอสิ่ที่อยู่้าใน
ะเห็นว่าเราแ่ละน่า็มีปัหาแ่าัน บานมีวามโรธเป็นให่ บานมีวามเลียเป็นให่ หาว่าเราสามารถำัวามโรธที่มีอยู่ในใเราไ้ และถ้าหาว่านอื่นๆสามารถที่ะำัวามโรธที่อยู่ในใเาไ้ มันะีเพียใ เรามัไม่อยาอยู่ใล้ผู้ที่มีแ่โทสะ เราอยาะอยู่ใล้ผู้ที่มีิใี ร่าเริ พูเล่นเฮฮาอยู่เสมอ นี่แสให้เห็นว่าารมีโทสะนั้นเป็นสิ่ที่ทำร้ายผู้อื่น อาไม่ทำร้ายผู้ที่มีโทสะอย่าเห็นไ้ั แ่ลับเห็นไ้ัว่าทำร้ายผู้อื่น เพราะผู้อื่นไม่อยาอยู่ใล้นที่มีโทสะ โทสะแยเราออไปาุมน ออไปาสัม ทำให้เราไม่มีเพื่อน
อามาะเล่าเรื่ออพระอาารย์ท่านหนึ่ให้ฟั ลูศิษย์ถามท่านว่า อะไรเป็นสิ่ที่สำัที่สุอผู้ปิบัิธรรมที่ี พระอาารย์อบว่าารที่เราสามารถที่ะอยู่ับัวเอเป็นสิ่ที่สำัที่สุ เรามีหน้าที่ที่ะ้อเรียนรู้และฝึฝนัวเอแ่ปิแล้วเรามัะทำรัน้าม เราไม่ฝึฝนัวเอ แ่เราพยายามที่ะปั พยายามที่ะยปัหานั้นไปให้ผู้อื่น เมื่อสัรู่อามาไ้พูถึารที่เรามีปิิริยาสอแบบับบุลที่เราุ้นเยและับบุลที่เราไมุ่้นเย นที่เราุ้นเยเราไม่โรธแม้ว่าเาะทำสิ่ที่ไม่ีับเรา แ่ับนที่เราไมุ่้นเย เราลับโรธ ารโรธแสว่าโทสะำลัทำร้ายเรา ถ้ามันไม่ทำร้ายให้เห็นัโยารเปลี่ยนแปลลัษะภายนออเรามัน็ทำร้ายโยารทำให้เรานำุสมบัิที่ไม่ีอเราไปแสให้ผู้อื่นเห็น นี่ือพลัแห่โทสะที่ทำให้เราไม่สบในวินาทีนั้นและทำให้นอื่นเห็นว่าเราไม่สบ และเราำลัทำวามเือร้อนให้แ่เา
ที่ริแล้วอามาอยาอธิบายรายละเอียอิเลสทั้ห้า แ่เวลามีอยู่ำั ึอพูถึแ่เพียว่าเราะสามารถำัิเลสทั้ห้าไ้อย่าไร ในรีอวามโรธ วามเลียเราำัมัน้วยารฝึวามเมารุา ารฝึนี้เป็นารทำให้โทสะลน้อยลไป หาเรามีวามอิาริษยา เรา้อรู้ัใว้า รู้ัยอมรับผู้อื่น ยอมให้ผู้อื่นมีวามสุ หาเรา้อารให้มีโลภะน้อยล เรา้อรู้ัารแบ่ปัน ารรู้ัแบ่ปันหรือารเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่นี้ เราเห็นไ้ัในประเทศไทยอเรา อามาไ้เห็นสิ่นี้เมื่อสอวันที่แล้วเมื่ออนเินทาไปมพระบรมมหา ราวั วัพระแ้ว และวัโพธิ์ อามาไ้ไปราบพระนอนที่วัโพธิ์
ในะที่ราบนมัสารพระพุทธรูปนั้นอามารู้สึไ้ถึพลัอันยิ่ให่ พลันี้เป็นพลัทั้ทาโลและทาธรรม ในทาโลไ้เห็นวัถุที่ยิ่ให่ามและทรุ่าส่วนในทาธรรมเป็นารยระับิใให้เห็นศรัทธาที่ยิ่ให่อผู้ที่สร้าอ์พระนี้ นที่ไปเยือนวันี้ ไปราบนมัสารพระนอนอาะเป็นนัท่อเที่ยวที่ไปเพื่อวามเพลิเพลินเริใแ่มีหลายนที่ไป้วยเหุผลอิวิา นเหล่านั้นะรู้สึว่าิใอนไ้ถูยให้สูึ้น ไ้เห็นพลัอันยิ่ให่อารเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ารมีิเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ไม่ไ้หมายวามว่าเราให้หมทุอย่า แ่เรารู้ัให้ในปริมาที่พอี และ็ไม่ไ้หมายวามว่าเราะ้อให้โยที่ไม่ไ้นำสิ่นั้นมาใ้ในีวิประำวันอเรา อย่าเ่นเราเินไปบนถนนแล้วเห็นนหิวโหยนหนึ่ เรามีเินอยู่ในัวหนึ่บาท เรา็พร้อมที่ะให้หนึ่บาทนั้นแ่เา เราไม่เินผ่านไปแล้วิแ่ว่านนนั้นน่าสสารโยที่เราไม่ไ้่วยอะไรเลย ารที่เราไม่ทำอะไรเลยือารที่เราไม่ปิบัิธรรม เพราะะนั้นเราให้แม้เพียบาทเียว็เป็นารปิบัิธรรม นี่เป็นสิ่สำั ารปิบัิธรรมนั้น้ออยู่ับารำรีวิในแ่ละวัน
ิเลสประารสุท้ายืออวิาหรือโมหะนั้นะ้อแ้้วยปัา ารที่ะสร้าปัาที่ยิ่ให่ที่สุือารที่เราระหนัรู้ถึวามเป็นัวนอเราที่อยู่้าใน เราทราบว่าเราเป็นใร เราทำอะไร เรารู้สึัวอยู่ทุะในารำรีวิอยู่ในแ่ละวันอามาะพูถึำสอนเ็นาประเพีอเพิน เ็น เป็นำสอนระับที่เ้า เป็นำสอนที่สูที่สุและลับที่สุ ำสอนนี้เน้นเรื่อารเอานะิเลสเ่นัน แ่วิธีะแ่าไป
าที่พูเมื่อสัรู่ วิธีารนี้ะเน้นให้ปลปล่อยัวเราออาวามทุ์ ำสอนนี้เรียบ่ายแ่ับ้อน มันเรียบ่าย ันั้นมันึับ้อน อามาะเน้นเรื่อวามโรธ ไม่ใ่เพราะอามาอบเรื่อนี้ แ่เพราะเรื่อนี้เป็นเรื่อที่เราประสบอยู่ลอเวลาเมื่อเรามีวามโรธ เ็นะบอให้เราปล่อยวามโรธนั้นไว้เราะไม่เ็บหรือระับเอาไว้้าใน เราปล่อยให้มันเป็นไปามวิถีอมัน เหมือนอย่าในภาษาอัฤษที่บอว่า “Leave mealone” ือปล่อยให้วามโรธอยู่ไปอย่านั้น อย่าไปยุ่ับมันารปล่อยให้วามโรธอยู่ไปอย่านั้นมันะปลปล่อยัวมันเอ และมันะไม่รบวนเราเ็นแบ่ำสอนออเป็นสามหมวหมู่ให่ๆไ้แ่“เ็มเ” “ลเ” และ“แมนัเ” เ็มเในภาษาอัฤษเรียว่า Mind Series เน้นเรื่ออ “ริปะ” หรือารระหนัถึัวนที่อยู่้าใน ลเเน้นศูนยา ส่วนแมนัเเป็นารประสานระหว่าารเ้าถึสิ่ที่อยู่้าในับศูนยาโยไม่แบ่แยาันในทุๆ้าน
สำหรับเ็น ทุอย่าบริสุทธิ์ั้แุ่เริ่ม้นวามบริสุทธิ์นี้ในภาษาทิเบเรียว่า “าั” เป็นวามบริสุทธิ์ที่เป็นสภาวะั้เิม เป็นสภาวะริแท้ที่มีอยู่ในัวเราและสัว์ทุๆประเภท ำสอนอเ็นะเน้นส่วนที่เป็นพื้นาน ส่วนที่เป็นวิถีและส่วนที่เป็นผลทั้สามอย่านี้มีพูถึในมรร วิถีอพระสูรและันระเ่นัน แ่หัวใหลัอเ็นะเน้นว่ามนุษย์แ่ละนหรือสัว์แ่ละัวมีศัยภาพอารเป็นพระพุทธเ้าเท่าเทียมันหม นี่เป็นุสมบัิภายในที่พื้นานที่สุที่เรามี
เมื่อเป็นเ่นนี้เรามัะถามัวเราเสมอว่า ในเมื่อเรามีศัยภาพเ่นนั้นแล้ว แ่ทำไมเราึประสบปัหามามาย? ทำไมเราึมีวามทุ์ ? ทำไมึเป็นเ่นนั้น ? เิอะไรึ้นับัวเรา? นั่นเป็นเพราะว่าเรายัไม่ไ้้นพบสิ่นี้ึ่เรามีอยู่ มันูเหมือนะหายไป เราพยายามที่ะ้นพบและทำวามเ้าใสิ่นีุ้เริ่ม้นือสภาวะพื้นานเป็นสิ่ที่บริสุทธิ์
ารเ้าถึวามบริสุทธ์อสภาวะที่เป็นพื้นานนี้ ำเป็นที่ะ้อมีรูผู้มีุสมบัิเหมาะสมเป็นผู้ี้นำ เป็นผู้ที่เปิใบริสุทธิ์อเราให้เราเห็น เราเรียใบริสุทธิ์ว่าเป็นิรัสรู้ไ้ั้แุ่เริ่ม้นเป็นิที่ไม่ไ้แบ่แยาิอพระพุทธเ้า แ่ปัหาือเราไม่สามารถเ้าถึินี้ไ้ และเราำเป็นะ้อมีรูที่ะ่วยี้แนวทาในารเ้าถึิบริสุทธิ์ึ่เปรียบเหมือนท้อฟ้าที่ใสระ่าและว้าให่ แ่บารั้ฟ้าใสมีเมมาบบั ารบบัอเม เราอาะนึถึว่ามีเมปราึ้นบนฟ้า แ่เมนั้นเิึ้น้วยัวเอ เมไม่ไ้เิเพราะเราอให้เมมา และเม็ไป้วยัวอมันเอ เราึพูว่า “Leave it alone” เพราะมันเป็นสิ่ที่เิโยธรรมาิ เราปล่อยให้มันมา และเรา็ปล่อยให้มันไป สภาวะธรรมาิเป็นเ่นนี้
ารมีสินี้ะเป็นสิ่ที่ฝึวินัยอเรา ฝึารระทำอเรา ให้เป็นไปในทาที่ถู้อ เราะพร้อมทั้ทา้านายและวาา ายไม่ทำร้ายใรวาาไม่หยาบาย ไม่ทำให้ผู้อื่นเือร้อน เศร้าหมอหรือเป็นทุ์ เพราะะนั้นในระับนี้เป็นารฝึใ ฝึให้มีสิในีวิประำวัน และในะเียวันในระับอสมาธิ ือให้รับรู้ว่าวามิเิึ้น แ่ไม่้อใส่ใว่าวามิมีหรือไม่มี เพราะไม่ใ่สิ่สำั
ถาม: เมื่อเ้าถึสภาวะที่แท้ริแล้วแ่ิที่ยัอยู่ในโลนี้้อารารบำบัใ่หรือไม่ ถ้าใ่ เหุใเมื่อเ้าถึิที่สมบูร์แท้ริแล้วึ้อารารบำบัอี
อบ: ถ้ามีารระหนัรู้ริๆไม่ำเป็นะ้อมีารบำบัอีแล้ว เพราะว่าารระหนัรู้ือารบำบัในทุมิิและทุระับ ารระหนัรู้สิ่ที่ยิ่ให่นี้ือสิ่ที่เรียว่าเ็น “” แปลว่าวามสมบูร์ ส่วน “เ็น” แปลว่ายิ่ให่ ึ่เป็นสิ่ที่เรา้อ้นพบโยัวอเราเอ าร้นพบหรือไม่้นพบนั้นเปรียบเสมือนาร้นพบเหมือทอ มอาภายนอะเห็นแ่สภาวะที่เป็นแ่้อนหิน แ่เรารู้ว่ามีทออยู่้าในัวเรามีเรื่อเล่าว่าอทานนหนึ่ที่วันๆใ้ีวิอยู่ับารออาหารอยู่ในหมู่บ้านและเินทาไปในที่่าๆ เพราะไม่มีที่อยู่และใ้ีวิอยู่ในถ้ำ วันหนึ่มีนเินทาผ่านมาและหยุสนทนาับอทานนนี้ ายผู้นั้นพูับอทานว่า “ท่านเป็นผู้ที่โีริๆ ร่ำรวยมาไ้อยู่ในบ้านที่เปรียบเหมือนเหมือทอ” อทานรู้สึโมโหและอบลับไปว่านี่ือที่อยู่ที่แย่ที่สุ ันอยู่ในถ้ำ ในะที่นอื่นมีบ้านหลัให่โอยู่ นเินทาไ้อธิบายว่าถ้ำนี้เป็นเสมือนเหมือทออย่าไร เพราะสิ่สำันั้นไม่ไ้อยู่ทีุ่สมบัิภายนอ แ่อยู่ทีุ่สมบัิภายใน อทานึเ้าใและเิารระหนัรู้
นี่ือสิ่ที่เปรียบเหมือนาร้นพบทอ วามเป็นทอไม่ไ้อยู่ที่ารมีวัถุสิ่อ แ่ือารเ้าถึสภาวะที่อยู่้าใน เพราะะนั้นุสมบัิอารเป็นทอ หรือุสมบัิอวามร่ำรวยที่นเินทาบออทานนั้นือุสมบัิที่มีอยู่่อนแล้ว ไม่ใ่สิ่ที่เพิ่เิ ไม่ไ้เป็นสิ่ที่เพิ่นำมา เพียแ่เรายัไม่ไ้้นพบเท่านั้น และเมื่อ้นพบแล้ว็อยู่ับาร้นพบนั้น เมื่อระหนัรู้แล้ว็อยู่ับารระหนัรู้นั้น ไม่สูารระหนัรู้ไป นั่นือเราประสานัวเราเ้าับารระหนัรู้ เมื่อเป็นเ่นนี้แล้วไม่ำเป็นที่ะ้อมีารบำบัอี เพราะธรรมาิไ้บำบััวเอนหมเราไ้เ้าถึสภาวะที่บริสุทธิ์ เ้าถึเ็น
ถาม: หลัธรรมอทิเบับเนเหมือนหรือ่าัน
อบ: เหมือนในหลายลัษะ แ่อามาไม่สามารถอบไ้อย่ามั่นใเนื่อา อามาไม่มีประสบาร์เี่ยวับเ็นมานั แ่าที่ไ้สัมผัสในระับื้น เ็นมีารนั่สมาธิบาอย่าที่ล้ายับเ็น เ่น ารนั่้อูำแพ และารที่ไม่วิ่ามวามิไป ึ่นี่เป็นวิธีารหนึ่ที่ะเ้าถึิรัสรู้ ้อเือนใาริมโปเอให้เราั้ปิธานที่ะเป็นนีเป็นนีอย่าริใ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่เ็มไป้วยวามเมารุา หาทำไ้เท่านี้็เพียพอแล้ว แม้ว่าเราะ่วยเาไม่ไ้ แ่เรา็ไม่ทำร้ายใรแม้เราะให้อะไรเาไม่ไ้ แ่เรา็ไม่โมยอใร อให้ใ้ีวิในแ่ละวันอย่าผูพันับิวิา ในแ่ละเ้าเราื่นึ้นมา้วยปิธานที่ยิ่ให่ว่าเราะไม่ทำร้ายผู้อื่น และทุเย็น่อนที่เราะนอน เรามีวามยินี มีปีิในารทำวามีอเราเราั้ิอธิษาน แผ่บุบารมีุศลทั้หลายที่เราไ้ทำในวันนี้ให้สัว์ทั้หลายไม่เว้นแม้แ่หนึ่เียว และหลับไป้วยวามรู้สึที่ีเ่นนี้ และเมื่อเป็นันี้ทุเ้าทุเย็นที่เราฝึฝน ็ือารที่เราใ้ีวิอยู่ับธรรมนั่นเอ
บทบรรยายนี้แปลและเรียบเรียาารบรรยายในหัว้อเียวันเมื่อวันที่ 6 ธันวาม 2549 ห้อ 105 อาารมหาุฬาลร์ โยเป็นส่วนหนึ่อ “International Conference on Body and Mind” ึ่ัโยมูลนิธิพันารา
และศูนย์ริยธรรมทาวิทยาศาสร์และเทโนโลยี ะอัษรศาสร์ุฬาลร์มหาวิทยาลัย ระหว่าวันที่ 6-8 ธันวาม 2549 ทีุ่ฬาลร์มหาวิทยาลัย ในารบรรยายนี้ท่านริมโปเล่าวถึประวัิศาสร์ วันธรรม และภูมิปัาอเพิน (Bon) ึ่เป็นประเพีทาิวิาที่สำัและเ่าแ่ที่สุอพระพุทธ ศาสนาในทิเบึ่มีมา่อนที่พุทธศาสนาาอินเียะเ้ามาเผยแพร่ในทิเบในศวรรษที่ ๗
ความคิดเห็น