-การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์-

ลำดับตอนที่ #1 : บทนำ

การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์

                การศึกษาเรื่องราวความเป็นมาในอดีตของดินแดนประเทศไทย  มีเกณฑ์ในการแบ่งยุคสมัยในช่วงระยะ  ดังนี้

                ยุคก่อนประวัติศาสตร์

                ยุคก่อนประวัติศาสตร์  หมายถึง  ยุคที่มนุษย์ยังไม่มีการประดิษฐ์ตัวอักษรเพื่อบันทึกเรื่องราวต่างๆ ของชุมชน  การเรียนรู้เรื่องราวในยุคนี้ได้จากหลักฐานทางโบราณคดี  ยุคก่อนประวัติศาสตร์เริ่มตั้งแต่มนุษย์ถือกำเนิดและดำรงชีวิตอยู่ตามธรรมชาติ  ภายหลังจึงสามารถปรับสภาพชีวิตความเป็นอยู่  ให้ดีขึ้น โดยทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ประโยชน์  เช่น  ประดิษฐ์เครื่องมือ  เครื่องใช้ที่มีคุณภาพ  รู้จักการเพาะปลูก  คิดค้นเทคโนโลยีเพื่อเพิ่มผลผลิต  เกิดลัทธิความเชื่อและขนบธรรมเนียมที่เป็นระบบ  มีการสร้างสรรค์งานศิลปกรรมต่างๆ  มีการจัดระเบียบให้สังคมและการปกครอง  มีการติดต่อกับชุมชนต่างถิ่นต่างแดน  อันนำมาซึ่งการแลกเปลี่ยนและค้าขายร่วมถึงการรับและส่งทอดอิทธิพลทาง วัฒนธรรมต่างๆ  ระหว่างชุมชน  ด้วยการสร้างสมความเจริญเหล่านี้ได้ถ่ายทอดภูมิปัญญาสู่คนรุ่นหลัง

                ยุคก่อนประวัติศาสตร์ในดินแดนประเทศไทยมีการแบ่งช่วงของพัฒนาการแบบสากลเป็น  2  ลักษณะ  คือ

1.  การแบ่งตามประเภทของวัสดุที่ใช้ทำเครื่องมือเครื่องใช้และเทคนิควิธีการ  แบ่งย่อยได้ดังนี้

1.1 ยุคหิน  มนุษย์รู้จักประดิษฐ์เครื่องมือเครื่องใช้และอาวุธจากหิน  แต่คงมีที่ทำด้วยไม้  กระดูก  และเขาสัตว์อยู่ด้วย  ในยุคนี้มีการแบ่งออกเป็นสมัยย่อยๆ ตามคุณลักษณะของเครื่องมือเครื่องใช้และความสามารถของมนุษย์  คือ

ยุคหินเก่า   ประมาณ  500,000 -10,000  ปีมาแล้ว 

ยุคหินกลาง  ประมาณ  10,000 – 6,000  ปีมาแล้ว 

ยุคหินใหม่  ประมาณ  6,000 – 4,000  ปีมาแล้ว

                1.2 ยุคโลหะ  มนุษย์ยุคนี้รู้จักนำโลหะมาหลอมและประดิษฐ์เป็นเครื่องมือเครื่องใช้  ที่มีคุณภาพมากขึ้น  มีพัฒนาการทางสังคม  เศรษฐกิจ  และการปกครอง  กล่าวคือ  ชุมชนมนุษย์ยุคโลหะมีการจัดตั้งเป็นสังคมเมืองอย่างเป็นระบบ  มีลัทธิศาสนา  รู้จักการเดินเรือ  รวมถึงมีความรู้เกี่ยวกับดาราศาสตร์  สำหรับยุคโลหะนี้  สามารถแยกย่อยออกเป็น  2  ระยะ  คือ

                                ยุคสำริด  ประมาณ 2,500 – 4,000  ปีมาแล้ว 
                                ยุคเหล็ก  ประมาณ 1,500 – 2,500  ปีมาแล้ว

2.  การแบ่งตามวิถีการดำรงชีวิต  การแบ่งยุคสมัยประเภทนี้  แบ่งตามลักษณะการปรับสภาพการดำรงชีวิตของผู้คนในสังคม  โดยแบ่งเป็นสมัยดังนี้

                2.1 สมัยชุมชนล่าสัตว์  ประมาณ  4,500  ปีขึ้นไป  มนุษย์มีความเป็นอยู่ตามธรรมชาติไม่มีการตั้งหลักแหล่งหรือที่พักอาศัยถาวร  ยังคงเร่ร่อนและดำรงชีพด้วยการล่าสัตว์เป็นอาหาร

                2.2  สมัยหมู่บ้านเกษตรกรรม  เริ่มประมาณ  4,500  ปีมาแล้ว  มนุษย์รู้จักการเพาะปลูก  มีการตั้งหลักแหล่งอยู่รวมกันเป็นชุมชนขนาดเล็ก  สามารถผลิตเครื่องมือเครื่องใช้ที่จำเป็นภายในชุมชนของตน  เช่น การทำภาชนะดินเผา  การทอผ้า  ฯลฯ  และมีการประกอบพิธีกรรมเกี่ยวกับความตาย

                2.3 สมัยสังคมเมือง  ประมาณ  2,500 ปีมาแล้ว  มนุษย์ตั้งถิ่นฐานเป็นชุมชนในบริเวณพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์  เกิดการพัฒนาการด้านต่างๆ จนกลายเป็นบ้านเมือง มีการติดต่อค้าขายกับชุมชนอื่น