สรุปเนื้อหาชีววิทยา ม.4 เทอม 1

ลำดับตอนที่ #2 : Bio : : 2 : : ชีววิทยาคืออะไร?

1.        การศึกษาสิ่งมีชีวิตและกลุ่มของสิ่งมีชีวิต

1)       สัตววิทยา (zoology) ศึกษาเรื่องราวของสัตว์ต่างๆ

                                                               i.      สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง

                                                              ii.      สัตว์มีกระดูกสันหลัง

                                                            iii.      มีนวิทยา (ปลา)

                                                            iv.      สังขวิทยา (หอย)

                                                              v.      ปักษิณวิทยา (นก)

                                                            vi.      วิทยาสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

                                                           vii.      กีฏวิทยา (แมลง)

                                                         viii.      วิทยาเห็บไร

2)       พฤกษศาสตร์ (botany) ศึกษาเรื่องราวต่างๆของพืช

                                                               i.      พืชชั้นต่ำ

                                                              ii.      พืชชั้นสูง

                                                            iii.      พืชมีดอก

3)       จุลชีววิทยา (microbiology) ศึกษาเรื่องราวต่างๆของจุลินทรีย์

                                                               i.      วิทยาแบคทีเรีย

                                                              ii.      วิทยาไวรัส

                                                            iii.      ราวิทยา

                                                            iv.      วิทยาสัตว์เซลล์เดียว

2.        การศึกษาจากโครงสร้างหน้าที่และการทำงานสิ่งมีชีวิต

1)       กายวิภาคศาสตร์ (โดยการผ่าตัด)

2)       สัณฐานวิทยา (โครงสร้างรูปร่างของสิ่งมีชีวิต)

3)       สรีรวิทยา (หน้าที่การทำงานของระบบต่างๆ)

4)       พันธุศาสตร์ (ลักษณะต่างๆทางพันธุกรรมและการถ่ายทอดลักษณะ)

5)       นิเวศวิทยา (ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม

6)       มิญชยวิทยาหรือเนื้อเยื่อวิทยา

7)       วิทยาเอมบริโอ (การเจริญเติบโตของตัวอ่อน)

8)       ปรสิตวิทยา (การเป็นปรสิตของสิ่งมีชีวิต)

9)       วิทยาเซลล์ (โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์)

3.        การศึกษาเรื่องราวของสิ่งมีชีวิต

1)       อนุกรมวิธาน (taxonomy) การแบ่งหมวดหมู่ การตั้งชื่อสิ่งมีชีวิต

2)       วิวัฒนาการ (evolution) เรื่องราวของสิ่งมีชีวิตตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน

3)       บรรพชีวินวิทยา (paleontology) เกี่ยวกับซากโบราณของสิ่งมีชีวิต

ชีววิทยากับการดำรงชีวิต

1.        การดูแลรักษาสุขภาพของร่างกาย

-          การเลือกบริโภคอาหารที่มีประโยชน์ ไม่เป็นโทษ

-          การออกกำลังกายช่วยให้สุขภาพแข็งแรง

-          การรู้จักระบบต่างๆในร่างกายทำให้รู้จักวิธีการดูแลรักษาระบบต่างๆของร่างกายอย่างถูกต้อง

2.        การดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม

-          การไม่ตัดไม้ทำลายป่า เพราะต้นไม้มีความสำคัญต่อสภาพแวดล้อม

-          การปลูกพืชคลุมดิน ปลูกพืชหมุนเวียน การสงวนรักษาน้ำ ดิน แร่ธาตุ และอากาศ มีผลต่อการพัฒนาสิ่งแวดล้อม

-          การเข้าใจสมดุลของสิ่งมีชีวิต ทั้งผู้ผลิต บริโภค ย่อยสลาย

3.        การพัฒนาเทคโนโลยี เพื่อการอยู่ดีกินดีของมษุษยชาติ

-          การผลิตสารต่างๆที่เป็นอาหารและช่วยในการรักษาโรค

-          การพัฒนาทางด้านพันธุวิศวกรรม เพื่อพัฒนาสายพันธุ์พืช สัตว์ให้ผลตอบแทนหรือมีคุณภาพดียิ่งขึ้น

-          การพัฒนาเทคนิคทางด้าน DNA เพื่อใช้ตรวจหาสายสัมพันธ์พ่อแม่ลูก

-          การศึกษาทางด้านพืชสมุนไพรนำมาผลิตเป็นยาแผนโบราณ

-          การศึกษาทางด้านเทคโนโลยีการเจริญพันธ์ เล่น ผสมเทียม เด็กหลอดแก้ว ฝากตัวอ่อน

ชีวจริยธรรม

                การศึกษาทางด้านชีววิทยาเป็นการศึกษาของสิ่งมีชีวิต ต้องระมัดระวัง เพราะอาจจะผิดต่อขนบธรรมเนียมประเพณี กฎหมาย หรือจริยธรรมได้

1.        การโคลนนิ่งมนุษย์ อาจมีปัญหาต่อสถาบันครอบครัวได้

2.        การทำแท้ง

3.        การใช้สัตว์ทดลองทางชีววิทยา เพราะสัตว์มีชีวิตเช่นเดียวกับมนุษย์ ต้องให้สัตว์ให้น้อยที่สุดและได้ผลความรู้มากที่สุด

4.        การใช้การเร่งการเจริญเติบโตในพืชหรือในสัตว์ อาจก่อให้เกิดสารตกค้างได้

5.        การใช้สารฟอร์มาลิน เป็นพิษต่อผู้ที่บริโภคเข้าไปเป็นอย่างมาก

6.        การผลิตอาวุธชีวภาพ