สะสมคำศัพท์

ลำดับตอนที่ #40 : [คำไวพจน์] ดิน, พื้นดิน, แผ่นดิน

 

ดิน ๑	น. ชื่อธาตุอย่างหนึ่งในธาตุทั้ง ๔ คือ ดิน นํ้า ไฟ ลม, วัตถุธาตุของ
	พื้นโลกที่ใช้สําหรับปลูกพืชผลหรือปั้นสิ่งต่าง ๆ เป็นต้น; แผ่นดิน
	เช่น เทวดาเดินดิน.

ปถวี ๑

[ปะถะวี] (โบ) น. ดิน เช่น ปถวีธาตุ. (ส. ปฺฤถวี; ป. ป?วี).

ภู ๑	น. ดิน, แผ่นดิน, โลก. (ป., ส.).

มัตติกา

น. ดิน, ดินเหนียว. (ป. มตฺติกา; ส. มฺฤตฺติกา).

เลฑฑุ

[เลดดุ] น. ก้อน, ก้อนดิน. (ป.; ส. เลษฺฏุ).

เลณฑุ

[เลนดุ] น. ก้อน, ก้อนดิน. (มาจาก ป. เลฑฺฑุ).

เลษฏุ

[เลดสะตุ] (แบบ) น. เลฑฑุ, ก้อนดิน. (ส.; ป. เลฑฺฑุ).

โคลน	[โคฺลน] น. ดินเหลว.

ตม ๒	น. ดินเปียกที่เหนียวกว่าเลน.

เลน	น. ดินเปียกเหลวจนปั้นไม่ได้ เช่น โกยเลนลอกท้องร่อง.

แผ่นผงอน, แผ่นพก, แผ่นภพ

น. พื้นดิน.

แผ่นดิน	น. พื้นดินของโลก; รัฐ, ประเทศ, เช่น แผ่นดินไทย; รัชกาล เช่น
	ผลัดแผ่นดิน.

ภุม– ๒

[พุมมะ–] น. พื้นดิน, ภาคพื้น. (ป. ภุมฺม).

มหิดล

น. พื้นดิน, พื้นโลก. (ส. มหิตล, มหีตล).

วสุธา

น. แผ่นดิน, พื้นดิน. (ป., ส.).

วสุนธรา

[สุนทะ] น. แผ่นดิน, พื้นดิน. (ป., ส.).

กษมา ๒

[กะสะ-] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ส. กฺษฺมา; ป. ฉมา).

กษิดิ, กษีดิ	[กะสิดิ, กะสีดิ] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ส. กฺษิติ), ในบทกลอนใช้เป็น
	ส่วนหน้าสมาส แปลว่า พระเจ้าแผ่นดิน เช่น กษิดินทรทายทานแล้ว.
	(ส. กฺษิติ + อินฺทฺร),. อนนว่ากษีดิศรสุริยทงงหลาย (ส. กฺษิติ + อีศฺวร),
	อนนว่า พระแพศยันดรกษิดิศวร์. (ส. กฺษิติ + อีศฺวร). (ม. คําหลวง
	ทานกัณฑ์, วนปเวสน์).

ฉมา	[ฉะมา] น. แผ่นดิน. (ป.; ส. กฺษมา).

ชค	[ชะคะ] (แบบ) น. แผ่นดิน เช่น ชคสัตว์ ว่า สัตว์ที่อาศัย
	แผ่นดิน. (ป., ส.)

ชัค	[ชักคะ] (แบบ) น. แผ่นดิน เช่น ชัคสัตว์เสพสำราญ รมยทั่ว
	กันนา. (ตะเลงพ่าย). (ป. ชค).

ชคดี	[ชะคะดี] น. แผ่นดิน เช่น แลเนืองนองด้วยมนุษยชาติ

ถัณฑิล, ถัณฑิลญ

[ถันทิน, ถันทินละ–] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ป.).

ธรา	[ทะรา] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ป., ส.).

ธาษตรี

[ทาดตฺรี] (กลอน) น. แผ่นดิน, โลก. (ส. ธาตฺรี).

ธรณิน

[ทอระ] (กลอน) น. ธรณี, แผ่นดิน, เช่น กึกก้องสะเทือนธรณิน. (ลอ)

ธาตรี

[ทาตฺรี] (แบบ) น. แผ่นดิน, โลก, ในบทกลอนใช้ว่า ธาษตรี ก็มี. (ส.)

ธรณี	[ทอระนี] น. แผ่นดิน เช่น ธรณีสูบ, พื้นแผ่นดิน เช่น ธรณีวิทยา, โลก
	เช่น นางในธรณีไม่มีเหมือน. (ป., ส.).

บรรพตกีลา

(แบบ) น. แผ่นดิน. (ส. ปรฺวต + กีลา).

ปฐวี	[ปะถะวี] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ป.).

ปฐพี	[ปะถะ-, ปัดถะ-] น. แผ่นดิน. (ป. ป?วี).

ปถพี	[ปะถะ-] น. แผ่นดิน. (ส. ปฺฤถวี; ป. ป?วี).

ไผท	[ผะไท] น. แผ่นดิน. (ข. ไผฺท).

ไผทโกรม

[โกฺรม] น. แผ่นดินตํ่า หมายความว่า ใต้หล้า คือ พื้นโลกเรานี้

ผงอน	[ผะหฺงอน] น. แผ่นดิน, (โบ) เขียนว่า ผงร ก็มี. ก. เอี้ยว, เลี้ยว.

พสุมดี

[พะสุมะดี] น. แผ่นดิน. (ส.).

พสุนธรา

[พะสุนทะ] น. แผ่นดิน. (ป. วสุนฺธรา; ส. วสุํธรา).

พสุธา

น. ''ผู้ทรงไว้ซึ่งทรัพย์'' คือ แผ่นดิน. (ป., ส. วสุธา).

พลิกแผ่นดิน	(สํา) ก. เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในระบบหรือวิธีการปกครองแผ่นดิน.
	ว. อาการที่ตามหาเท่าไร ๆ ก็ไม่พบ เช่น หาจนพลิกแผ่นดิน.

ภูริ ๒

น. แผ่นดิน. (ป.).

ภูดล	น. พื้นโลก, แผ่นดิน. (ส.)

ภูว–	[พูวะ–] น. แผ่นดิน. (ส. ภุว).

ภพ	[พบ] น. โลก, แผ่นดิน; วัฏสงสาร. (ป. ภว).

มหิ	(แบบ) น. แผ่นดิน. (ป., ส.).

เมทนี, เมทินี

[เมทะ-] น. แผ่นดิน. (ป. เมทนี, เมทินี; ส. เมทินี).

มหิธร	น. ผู้ทรงแผ่นดิน คือ ภูเขา; ชื่อหนึ่งของพระนารายณ์; พระเจ้าแผ่นดิน.
	(ส. มหีธร, มหีธฺร).

โลกธาตุ

[โลกกะ–] น. แผ่นดิน. (ป., ส.).

วสุธา

น. แผ่นดิน, พื้นดิน. (ป., ส.).

วสุนธรา

[สุนทะ] น. แผ่นดิน, พื้นดิน. (ป., ส.).

วสุมดี

[สุมะ] น. โลก, แผ่นดิน. (ป., ส. วสุมตี).

หล้า	น. โลก, แผ่นดิน.

อจลา	[อะจะ] น. แผ่นดิน. (ส.).

อุรพี

น. ''ผู้กว้างใหญ่'' คือ แผ่นดิน, โลก. (ส. อุรฺวี)