ศัพท์ในวิชาชีววิทยา

ลำดับตอนที่ #6 : คำศัพท์ในวิชาชีววิทยาเพิ่มเติม บทที่ 4 ระบบย่อยอาหารและการสลายสารอาหารระดับเซลล์

คำศัพท์ในวิชาชีววิทยาเพิ่มเติม (รูปมดน้อย)

บทที่ 4 ระบบย่อยอาหารและการสลายสารอาหารระดับเซลล์
(บทนี้ขี้เกียจหายิ่งกว่าบทที่แล้วอีก...)

ก	กรดซิตริก	Citric acid
	กรดไพรูวิก	Pyruvic acid
	กรดออกซาโลแอซิติก	Oxsaloacetic acid
	กระบวนการการถ่ายทอดอิเล็กตรอน	Electron transport chain
	กระบวนการหมัก	Fermentation	การเปลี่ยนแปลงสารอินทรีย์ให้เกิดพลังงานโดยไม่ใช้ตัวรับอิเล็กตรอน และเกิดในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน
	กระเพาะพักอาหาร	Crop	ลักษณะเป็นถุงผนังบาง ในแมลงกระเพาะพักอาหารเป็นทางเดินอาหารที่พองออกจนเป็นถุงใหญ่สำหรับเก็บอาหาร ส่วนในสัตว์ปีกจะทำหน้าที่เก็บอาหารสำรองไว้ย่อยภายหลัง
	กระเพาะอาหาร	Stomach	อยู่ในช่องท้องด้านซ้ายใต้กระบังลม ทำหน้าที่ย่อยโปรตีนบางส่วน
	กล่องเสียง	Larynx	ส่วนที่อยู่เหนือสุดของท่อลม ภายในมีแผ่นเยื่อยื่นออกมา 2 คู่ เรียกว่า สายเสียง ซึ่งควบคุมอาการที่ออกจากภายในออกมาทางช่องระหว่างสายเสียง ทำให้เกิดเสียงขึ้น
	การย่อยอาหาร	Digestion	การเปลี่ยนแปลงอาหารที่กินเข้าไปให้มีขนาดเล็กลงพอที่เซลล์จะดูดซึมไปใช้ได้
	การสลายสารอาหาร / การหายใจระดับเซลล์	Cellular respiration	กระบวนการสลายสารอาหารในเซลล์เพื่อให้ได้พลังงาน
	แกสตริน	Gastrin	เป็นฮอร์โมนที่สร้างจากเซลล์ในกระเพาะอาหาร ทำหน้าที่กระตุ้นการหลั่งกรดไฮโดรคลอลิก
	เกลือน้ำดี	Bile salt	ส่วนประกอบที่สำคัญของน้ำดี   ทำหน้าที่แตกไขมันให้เป็นหยดเล็กๆ ซึ่งจะถูกเอนไซม์ลิเพส         ย่อยต่อ
	ไกลโคลิซิส	Glycolysis	กระบวนการสลายกลูโคสซึ่งมีคาร์บอน 6 อะตอม ให้อยู่ในรูปของกรดไพรูวิก ซึ่งมีคาร์บอน      3 อะตอม จำนวน 2 โมเลกุล
	กึ๋น	Gizzard	อวัยวะทีมีผนังกล้ามเนื้อหนา แข็งแรง ทำหน้าที่บดเคี้ยวอาหารแทนฟัน พบในสัตว์ปีก แมลง ไส้เดือนดิน
ค	คอหอย	Pharynx	ในหนอนตัวแบน คอหอยมีลักษณะเมือนท่อยื่นออกมาและปล่อยน้ำย่อยออกมาย่อยอาหารให้เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย
	คาร์บอกซิเพปทิเดส	Carboxypeptidase	เอนไซม์ที่เปลี่ยนมาจาก             โพรคาร์บอกซิเพปทิเดส
	โคเอโนไซต์	Choanocyte	เซลล์ที่มีแฟลเจลัมและมีปลอกหุ้มอยู่ในผนังด้านในลำตัวของฟองน้ำ
	โคเอนไซม์เอ	Coenzyme A : CoA
	ไคโมทริปซิน	Chymotrypsin	เอนไซม์ที่เปลี่ยนมาจาก             ไคโมทริปซิโนเจน
	ไคโมทริปซิโนเจน	Chymotrypsinogen	เอนไซม์ที่สร้างจากตับอ่อนส่งให้ลำไส้เล็กซึ่งจะถูกทริปซินเปลี่ยนให้เป็นไคโมทริปซิน
จ	เจจูนัม	Jejunum	ลำไส้เล็กช่วงกลาง ยาวประมาณ 2.7 เมตร
ด	ดีซ่าน	Jaundice	อาการตัวเหลืองและตาเหลือง เกิดได้หลายสาเหตุ เช่น ท่อน้ำดีอุดตัน หรือภาวะตับอักเสบ เป็นต้น
	ดูโอดีนัม	duodenum	ลำไส้เล็กตอนต้น ยาวประมาณ   25 ซม. เป็นส่วนที่มีการย่อยอาหารมากที่สุด
	เดกซ์ทริน	Dextrin
ต	ตับอ่อน	Pancreas	เป็นทั้งต่อมไร้ท่อและต่อมมีท่อ ส่วนที่เป็นต่อมมีท่อจะสร้างน้ำย่อย ย่อยแป้ง โปรตีน และไขมัน ส่วนที่เป็นต่อมไร้ท่อจะทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนที่ควบคุมน้ำตาลในเลือด
	ตัวฟัน	Crown	ส่วนของฟันที่โผล่พ้นออกมาจากเหงือก
	ตัวให้อิเล็กตรอน หรือ       ตัวรีดิวซ์	Reducing agent
ถ	ถุงน้ำดี	Gall bladder	น้ำดีที่ออกจากตับเป็นน้ำดีจืดจาง ร่างกายจะเก็บน้ำดีไว้ในถุงน้ำดี  ถุงน้ำดีมีหน้าที่ทำให้น้ำดีมีความเข้มข้นมากขึ้น
ท	ทริปซิน	Trypsin	เอนไซม์ที่เปลี่ยนมาจาก           ทริปซิโนเจน
	ทริปซิโนเจน	Trypsinogen	เอนไซม์ที่สร้างจากตับอ่อนส่งให้ลำไส้เล็ก ซึ่งจะไม่ทำงานจนกว่าจะเข้าสู่ลำไส้เล็กและถูกเอนไซม์เอนเทอโรไคเนสเปลี่ยนให้เป็น ทริปซิน
	ทวารหนัก	Anus	ทางออกของอุจจาระ
	เทนทาเคิล	Tentacle	ส่วนที่ยืดยาวคล้ายเส้นด้าย ไม่มีปล้อง  ยื่นออกจากร่างกายสัตว์ เช่น เทนทาเคิลที่อยู่รอบปากของไฮดรา
น	น้ำดี	Bile	เป็นของเหลวสีเหลืองหรือเขียว มีรสขม สร้างมาจากตับและเก็บไว้ในถุงน้ำดี
	นิโคตินาไมด์อะดีนีน         ไดนิวคลีโอไทด์	Nicotinamide adenine dinucleotide ; NAD
	นิ่วในถุงน้ำดี	Gallstone	เกิดจากการที่ตับมีการหลั่งน้ำดีที่มีความเข้มข้นของคอลเลสเตอรอลสูงกว่าปกติ
	เนื้อฟัน	Dentine	ชั้นที่อยู่ถัดเข้ามาจากชั้น            สารเคลือบฟัน
ผ	ผงถ่านคาร์บอน	Charcoal
ฝ	ฝาปิดกล่องเสียง	Epiglottis	แผ่นปิดกั้นหลอดลมที่ป้องกันไม่ให้อาหารหรือน้ำเข้าไปในหลอดลมขณะที่กลืนอาหาร
พ	เพดานอ่อน	Soft palate	ทำหน้าที่ปิดกั้นอาหารไม่ให้ผ่านเข้าไปในโพรงจมูกขณะกลืนอาหาร
	เพปซิน	Pepsin	เอนไซม์ในกระเพาะอาหารที่สามารถสลายพันธะเพปไทด์ได้บางพันธะเท่านั้น
	เฟปซิโนเจน	Pepsinogen	เอนไซม์ในกระเพาะอาหารที่ถูกกรดไฮโดรคลอริกเปลี่ยนให้เป็นเพปซิน
	เพอริสตัลซิส	Peristalsis	การหดตัวและคลายตัวของกล้ามเนื้อที่อยู่รอบๆ หลอดอาหาร เพื่อให้อาหารเคลื่อนที่
	โพรคาร์บอกซิเพปทิเดส	Procaboxypeptidase	เอนไซม์ที่สร้างจากตับอ่อนส่งให้ลำไส้เล็กซึ่งจะถูกทริปซินเปลี่ยนให้เป็นคาร์บอกซิเพปทิเดส
	โพรงฟัน	Pulp cavity	ชั้นที่ถัดเข้ามาจากชั้นเนื้อฟันภายในมีหลอดเลือดและเส้นประสาท
ฟ	ฟลาวินอะดีนีนไดนิวคลีโอไทด์	Flavin adenine dinucleotide ; FAD
	ฟอสโฟรีเลชัน	Phosphorylation
ม	ไมโครวิลลัส	Microvillus	ส่วนที่ยื่นออกไป ซึ่งอยู่ด้านนอกของเซลล์บุผิว
ร	ร่องปาก	Oral groove
	รากฟัน	Root	ส่วนของฟันที่ฝังอยู่ในเบ้ากระดูกขากรรไกร
ล	ลำไส้ใหญ่ส่วนกลาง	Colon	อยู่ระหว่างลำไส้ใหญ่ส่วนกลางและส่วนปลาย
	ลำไส้ใหญ่ส่วนต้น	Caecum	มีลักษณะเป็นถุงยื่นลงมายาวประมาณ 5-8 ซม. ตอนปลายจะมีไส้ติ่ง ซึ่งในคนไม่ได้ใช้ในการย่อยอาหาร
	ลำไส้ใหญ่ส่วนปลายหรือ  ไส้ตรง	Rectum	ส่วนที่ต่อกับทวารหนัก
ว	วัฏจักรเครปส์	Krebs cycle	กระบวนการที่เกิดขึ้นบริเวณ     เมทริกซ์ ซึ่งเป็นของเหลวใน        ไมโทรคอนเดรีย โดยมีการสลายสารแอซิทิลโคเอนไซต์เอ ให้ได้แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ และเก็บพลังงานที่ได้ไว้ในรูปของ NADH FADH2 และ ATP
	วิลลัส	Villus	ส่วนยื่นคล้ายนิ้วมือออกจากผิวด้านในของลำไส้เล็ก ทำหน้าที่รับอาหารที่ย่อยแล้ว เพื่อลำเลียงไปยังเซลล์ต่างๆ ทั่วร่างกาย
ส	สารเคลือบฟัน	Enamel	สารสีขาวเนื้อแน่น แข็งมากที่สุด ปกคลุมอยู่ชั้นนอกสุดของตัวฟัน
	สารเคลือบรากฟัน	Cementum	ชั้นนอกสุดของรากฟัน
ห	หลอดอาหาร	Esophagus	เป็นท่อยาว 25 ซม. อยู่ติดกับหลอดลม ทำหน้าที่นำอาหารจากปากลงสู่กระเพาะอาหาร
อ	อะดีโนซีนไดฟอสเฟต	Adenosine diphosphate ; ADP
	อะดีโนซีนมอโนฟอสเฟต	Adenosine monophosphate ; AMP
	อะไมเลส	Amylase	เอนไซม์ที่ทำหน้าที่ย่อยแป้งให้มีโมเลกุลเล็กลง
	อิมัลชัน	Emulsion	คอลลอยด์ที่เกิดจากการนำของเหลว 2 ชนิดมาเขย่ารวมกันจนของเหลวทั้ง 2 ชนิดแตกตัวเป็นอนุภาคเล็กๆ กระจายตัวแทรกอยู่ระหว่างกันอย่างทั่วถึง
	เอนเทอไรโคเนส	Enterokinase
	แอซิทิลโคเอนไซต์เอ	Acetyl coenzyme A	สิ่งที่ได้จากการทำปฏิกิริยาของกรดไพรูวิกกับโคเอนไซต์เอใน ไมโทรคอนเดรีย
	ไอเลียม	Ileum	ลำไส้เล็กตอนปลาย ยาวประมาณ 4 เมตร
ฮ	ไฮโดรไลซิส	Hydrolysis	กระบวนการย่อยสารโมเลกุลใหญ่ให้เป็นโมเลกุลเล็กโดยใช้น้ำ